Rijksmuseum van Oudheden

VOORAANKONDIGING juni 2011

'Etrusken': dubbeltentoonstelling in Leiden en Amsterdam Eeuwenoude Italiaanse cultuur in de spotlights

Het Rijksmuseum van Oudheden en het Allard Pierson Museum stellen dit najaar de fascinerende Etrusken voor aan het publiek met een dubbeltentoonstelling, in Leiden en Amsterdam. De Etruskische cultuur was zo'n 3000 jaar geleden, ruim voor de komst van de Romeinen, de hoogst ontwikkelde beschaving in centraal Italië. De twee musea vertellen het verhaal over Etruskische rijkdom, religie, macht en pracht, elk vanuit een eigen invalshoek. In Leiden komt de Etruskische vrouw aan bod, in Amsterdam de Etruskische man. Te zien zijn ruim 700 topstukken uit de eigen collecties en uit vele buitenlandse musea. 'Etrusken' is geopend van 14 oktober 2011 tot en met 18 maart 2012.

Nog steeds markeren de ruïnes van imposante Etruskische graven het romantische landschap van Umbri¸ en Toscane. Ook de Etruskische kunst, van prachtig goudsmeedwerk tot kleurrijke schilderingen in graftombes, spreekt tot de verbeelding van zowel Italië- als kunstliefhebbers. De musea in Leiden en Amsterdam bieden hen met de expositie 'Etrusken' een nadere kennismaking die een lust is voor het oog. De Etrusken leefden al honderden jaren vóór de komst van de Romeinen in Italië. De grootste bloei van hun samenleving lag tussen 750 en 500 voor Christus. Het was een hoogontwikkelde en zeer geëmancipeerde maatschappij. Vrouwen deden niet voor mannen onder, zowel in maatschappelijke, culturele als religieuze posities. Die gelijkwaardigheid van mannen en vrouwen is dan ook het uitgangspunt van de dubbeltentoonstelling. De Etruskische vrouwen, priesteressen en godinnen, hun bijzondere maatschappelijke positie maar ook hun rol als moeder en echtgenote, hun schoonheidsidealen, mode en juwelen staan centraal in Leiden. De Amsterdamse expositie belicht de Etrusken vanuit een mannelijk perspectief, met veel aandacht voor de rijkdom en handelsgeest, het machtsvertoon en het oorlogsgeweld van krijgsheren, priesters en prinsen.

Blikvangers zijn de vondsten uit rijke prinsen- en prinsessengraven in Italië. Zo zijn er gouden sieraden en bronzen wapens, maar ook beelden van goden en godinnen, de voor de Etrusken zo typerende asurnen, veelkleurige fresco's, rijk versierd aardewerk, spectaculaire 3D-reconstructies van een prinsen- en een prinsessengraf, maquettes en films. Voor beide locaties van 'Etrusken' geldt een toeslag. Bij de tentoonstelling verschijnt een publieksboek (¤24,95), een Museumkrant en een special van het magazine van RoMeO, de Vriendenvereniging van het Rijksmuseum van Oudheden (¤2,95). Verder is er een breed activiteitenprogramma met o.a. lezingen, rondleidingen, cursussen, educatief materiaal voor het voortgezet onderwijs en Etrusken-reizen door Toscane en Umbrië.

In de expositie 'Etrusken' zijn meer dan 200 bruiklenen te zien van het Museo Archeologico Nazionale (Florence), het Museo di Villa Giulia (Rome), het Museo Capitolino (Rome), het Museo Gregoriano Etrusco/Musei Vaticani (Rome), het Museo Civico Archeologico (Bologna) Bologna, het British Museum (Londen), de Ny Carlsberg Glyptotek (Kopenhagen) en het Koninklijk Museum voor Kunst en Geschiedenis (Brussel).

De tentoonstelling kwam mede tot stand dankzij het Italiaans Cultureel Instituut (Amsterdam), de Ambassade van Italië (Den Haag), de Mondriaan Stichting, het Prins Bernhard Cultuurfonds en het Directoraat-generaal Onderwijs en cultuur van de Europese Unie.