Nieuw-Vlaamse Alliantie




Pak die vele adviesraden nu écht aan!

klok 03 november 2011

De federale ministers en staatssecretarissen worden bijgestaan door meer dan 700 raden en commissies allerhande. Die worden bemand door naar (voorzichtige) schatting 14 000 leden. Ze kosten de belastingbetaler jaarlijks minstens 3 miljoen euro. Alleen weten de ministers en staatssecretarissen soms zelf niet van het bestaan ervan af ... N-VA-Kamerlid Ben Weyts roept de formateur op om nu eindelijk werk te maken van een verregaande opkuis. Die moet leiden tot een fikse besparing en een administratieve vereenvoudiging.

Voor de tweede maal bevroeg Ben Weyts alle ministers en staatssecretarissen die deze regering rijk is over het aantal raden en commissies die elk regeringslid onder de vleugels heeft, over wat ze jaarlijks kosten, of ze een jaarverslag publiceerden, door wie ze werden opgericht ...

In 2009 leidde die grootscheepse analyse tot de ontdekking van meer dan 600 raden en commissies met een 12 000 leden en een jaarlijkse kost van minstens 2,5 miljoen euro. Weyts werd toen door vriend en vijand geprezen voor het geleverde werk en de analyse. Premier Herman Van Rompuy beloofde zelf werk te maken van een opkuis.

Min 1 (één)!

Bijna twee jaar later herhaalde Weyts de omvangrijke oefening. Hij wou nagaan in welke mate de regeringsleden hun beloften waren nagekomen. Het resultaat is ontnuchterend. De ministers en staatssecretarissen zorgden voor een inkrimping van het aantal raden en commissies met 1 (één)!

Weyts: "Ik ging nog een stapje verder en analyseerde andere bronnen op zoek naar verdoken raden en commissies. Uit een grondige vergelijking van de antwoorden van de regeringsleden met het Staatsblad en politieke gidsen blijken nog tal van adviesraden te bestaan die de regering `vergeet' te vermelden. Ik kom uit op 709 adviesraden in totaal. Voorzichtig gesteld durf ik te beweren dat die adviesraden in totaal zowat 14 000 leden tellen en dat ze jaarlijks 3 miljoen euro kosten."

De hitparade

Minister van Sociale Zaken Onkelinx en minister van Landsverdediging De Crem voeren het peloton aan met respectievelijk 206 en 138 adviesraden. "Het gros van die commissies is echt nuttig. Maar van andere kan je gerust de bestaansreden in vraag stellen, en sommige leiden nog enkel een papieren bestaan", zegt Weyts. "Je stelt ook vast dat er jaar na jaar nog commissies bijkomen terwijl er amper worden stopgezet. Vooral onder de paarse regering werden tientallen commissies opgericht. Dikwijls tracht men een actueel probleem `op te lossen' door een commissie of werkgroep op te richten. Na enkele maanden is iedereen het bestaan ervan al vergeten."

De 'Raad van advies voor vreemdelingen' bestaat enkel nog op papier (minister Turtelboom). De 'Adviesraad ontwikkelingssamenwerking' komt al minstens 10 jaar niet meer samen (minister Michel, nu Chastel). En wat te denken van de `Overlegcommissie voor de Erfgenamen van Brabant'? Deze diende de overheveling van het personeel en de goederen van de vroegere provincie Brabant te regelen. Of volgend relict uit het verleden: de 'Hogere Vergoedingscommissie Schade in Congo', opgericht in 1965 om de financiële tussenkomst van de Belgische staat te regelen voor de schade aan privé-goederen tijdens de overgang naar Congolese onafhankelijkheid. Tot op de dag van vandaag zou de commissie nog steeds functioneren en worden er jaarlijks voor bijna 600 euro zitpenningen uitgekeerd (minister De Padt, nu Turtelboom). Graven we nog dieper in het verleden, dan stoten we op de 'Bijzondere Commissie van beroep inzake oorlogsschade van Malmedy' (minister De Padt, nu Turtelboom).

Veel volk, veel geld

Een overzicht van het exact aantal leden van al die commissies kreeg Weyts niet. Daarom voerde hij via het Staatsblad een steekproef uit bij 40 ervan. Een extrapolatie levert een - voorzichtige - schatting op van 20 leden per commissie. In totaal vormt dat een federaal adviesleger van zowat 14 000 mensen. Met die correctie dat het in de praktijk dikwijls gaat om mensen die meerdere mandaten uitoefenen.

De output van al die commissies is dikwijls nogal onduidelijk. Nog geen kwart stelt een jaarverslag op en slechts 10 procent wordt onderworpen aan een formele evaluatie.

En toch worden de kosten gerapporteerd op 3 miljoen euro per jaar. Weyts vermoedt dat de werkelijke kost nog veel hoger ligt. Weyts: "Van heel wat commissies beweren de regeringsleden dat er geen zitpenning wordt uitgekeerd en dat er evenmin werkingskosten zijn. Voor niets gaat alleen de zon op."

Nu opkuisen!

Weyts roept formateur Di Rupo op om met een kam door het grote aantal commissies te gaan, een zeer nuttige oefening in functie van de begrotingsdoelstellingen. "Ik hoor heel wat regeringspartijen toeteren over efficiëntieoefeningen bij de overheid. Ze kunnen beter voor eigen deur vegen. Als de ministers zelf al geen zicht hebben op al de commissies onder hun bevoegdheid, dan kunnen we gerust met wat minder. Met mijn overzicht is hun huiswerk al gemaakt. Het enige wat ze nog moeten doen is in een wetsontwerp gieten welke commissies kunnen verdwijnen. In deze tijden een welgekomen besparing én een administratieve vereenvoudiging", besluit Weyts. Auteur(s): Ben Weyts, Kamerlid Contactinfo:

Annemie Nijs, Communicatieverantwoordelijke Kamerfractie N-VA E-post: annemie.nijs@n-va.be