Inspectie voor de Gezondheidszorg
Acties IGZ somatische co-morbiditeit bij psychiatrisch patiënten
Nieuwsbericht | 03-11-2011
De behandeling van psychiatrisch patiënten met een zogeheten somatische
co-morbiditeit is een terugkerend en bekend probleem binnen de
psychiatrie en de ziekenhuiszorg. Het is voor zowel algemene
ziekenhuizen als GGZ-instellingen zeer moeilijk om patiënten optimaal
te behandelen die zeer ernstig lichamelijk ziek zijn en tegelijkertijd
ook ernstige psychiatrische verschijnselen hebben. Goede afspraken over
samenwerking tussen GGZ en ziekenhuizen zijn daarom extra belangrijk.
Patiënten als Raymond horen eigenlijk thuis in een zogeheten PMU, een
Psychiatrisch Medische Unit. Hier werken zorgverleners die speciaal
zijn opgeleid om met deze dubbele problematiek om te gaan.
Overigens is de situatie van Raymond, waarbij beide beelden zich zo
prominent op hetzelfde moment even ernstig manifesteren, een
uitzondering. Veel vaker voert een van beide ziektebeelden de
boventoon.
Zowel de Inspectie voor de Gezondheidszorg als ook GGZ Nederland heeft
de somatische comorbiditeit al jaren als een van de speerpunten op het
gebied van veiligheid en kwaliteit van psychiatrische zorg op de agenda
staan.
In de jaren '90 is in Nederland de trend doorgezet van een verdere
vermaatschappelijking van de psychiatrie. Hierdoor werden de meeste
PAAZ-afdelingen in ziekenhuizen gesloten. In plaats daarvan kwamen
MFE's (Multi Functionele Eenheid) of RGC (Regionaal Geestelijk
Gezondheidscentrum) die vaak naast of soms in het algemeen ziekenhuis
zijn gebouwd. De bedoeling was dat door bundelen van krachten van
ziekenhuis en GGZ betere zorg aan somatisch zieke psychiatrische
patiënten geleverd zou worden. Vanuit de MFE wordt dan consultatieve
psychiatrie aangeboden aan het algemene ziekenhuis. Er zijn in het
land een aantal PAAZ-afdelingen in stand gebleven.
In een aantal ziekenhuizen zijn zogenaamde PMU's ( Psychiatrisch
Medische Unit) opgericht. Deze units zijn bedoeld voor de meest
complexe psychiatrische patiënten met somatische comorbiditeit.
Binnenkort wordt er weer een dergelijke unit geopend in het MCH
ziekenhuis in Den Haag. Alleen op deze plaatsen kan intensieve
somatische én psychiatrische zorg worden geboden zoals in deze casus
had moeten plaatsvinden.
Voor 2012 staat bij de inspectie een zogeheten thematisch
toezichtonderzoek op de agenda. Bij dit onderzoek wordt de kwaliteit en
veiligheid van zorg voor patiënten met somatische comorbiditeit
onderzocht in alle MFE's , RGC's en PMU's in heel Nederland. Dit strekt
zich dus uit over zowel de GGZ als de ziekenhuiszorg. Er wordt in het
onderzoek ook gekeken naar hoe de aansluiting tussen enerzijds de
MFE's , RGC's en PMU's en anderzijds de reguliere ziekenhuiszorg en
GGZ-zorg is vorm gegeven en hoe de keten- en netwerkzorg voor de groep
psychiatrische patiënten met somatische comorbiditeit is georganiseerd.
De casus van Raymond wordt hierbij uiteraard gebruikt als
informatiebron. Op verzoek van minister Schippers zal de IGZ dit
toezichtproject in de tijd naar voren halen en haar vervolgens
adviseren over hoe met deze problematiek om te gaan.