FNV Bouw

Eindelijk meldplicht 'klein' collectief ontslag

Werkgevers moeten voortaan van elk collectief ontslag melding maken bij de vakbonden, en niet meer pas vanaf twintig ontslagen. Ook ontslagen met wederzijds goedvinden, - zogenoemde individuele beeïndigingsovereenkomsten, tellen voortaan mee. Dat staat in de nieuwe Wet Melding Collectief Ontslag (WMCO). Na bijna twee jaar van intensieve lobby van FNV Bouw om de WMCO aan te passen, is de Tweede Kamer eindelijk akkoord. FNV Bouw is blij met de uitbreiding van de meldingsplicht bij gedwongen ontslag. De oude WMCO werkte veel misbruik in de hand, waardoor de belangen van ontslagen werknemers niet goed behartigd konden worden.

Met de wetswijziging wordt bereikt dat vakbonden gelegenheid hebben om te overleggen over - de gevolgen van - het voorgenomen ontslag. John Kerstens, voorzitter van FNV Bouw: "FNV Bouw juicht de aanpassing van de wet toe. De beeïndigingsovereenkomst valt eindelijk onder de WMCO en werkgevers die zich niet aan de nieuwe wet houden worden flink bestraft. Er zitten ook schaduwkanten aan de aanpassing. Voorheen moesten werkgevers een maand wachten, terwijl ontslagvergunningsaanvragen nu al in behandeling worden genomen als blijkt dat de vakbonden zijn geraadpleegd."

Misbruik door crisis
Vooral naarmate de crisis zich verdiepte kwam FNV Bouw steeds meer misbruik van de 'oude' WMCO tegen. Juridisch advies aan werkgevers was vaak gestoeld op de aanname dat 'je niets te maken hebt met de WMCO als werknemers individuele overeenkomsten accepteren'.

Onterecht gold de meldingsplicht verder alleen als de arbeidsovereenkomst via het UWV of de kantonrechter werd beëindigd, waardoor er gesjoemeld kon worden met een collectief ontslag. "Bedrijven konden de wet moedwillig misbruiken. Ontslagregels rondom het afspiegelingsbeginsel werden omzeild, de vakbond kreeg geen gelegenheid om onnodig ontslag te voorkomen of om maatregelen van werk naar werk af te spreken. Ontslagen personeel werd een goed sociaal plan onthouden, waardoor ze met niets op straat konden komen te staan", aldus Kerstens destijds.

Eerdere wetgeving fout
In januari 2010 dreigde FNV Bouw de staat aansprakelijk te stellen voor alle schade die voortvloeit uit de onjuist toegepaste WMCO. In een brief aan minister Donner, destijds minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, onderbouwt de vakbond dat de Nederlandse wetgeving de Europese regels niet juist doorvoert. Werkgevers hoeven nu pas bij twintig ontslagen melding te maken, terwijl Europa 'elke beëindiging van de arbeidsovereenkomst die uitgaat van de werkgever' rekent, tot het aantal ontslagen dat voor een melding collectief ontslag moet meetellen. Bovendien vielen individuele beëindigingovereenkomsten officieel ontslag met wederzijds goedvinden geheel onterecht buiten de wet.

FNV Bouw-voorzitter John Kerstens zei daarover het volgende: "Nederland ontduikt Europees recht. Dat schaadt werknemers. Als de Wet Melding Collectief Ontslag uitgevoerd zou worden zoals dat Europees is afgesproken, dan zouden wij in veel meer bedrijven onnodig ontslag kunnen beperken of voorkomen en mensen van werk naar werk kunnen begeleiden." Minister Donner erkende deze fouten en beloofde de wet te herstellen. Maar ondanks toezeggingen maakte de overheid geen haast met het aanpassen van de WMCO. Na druk en lobby van FNV Bouw meldde het kabinet in februari van dit jaar dat de WMCO eindelijk aangepast zou worden. De Raad van State boog zich over de wet, en vorige week keurde de Tweede Kamer de wet eindelijk goed. Kerstens: "Nu moeten we het oordeel van de Eerste Kamer nog afwachten, maar onze adem is lang. Een aangepaste WMCO is de enige weg naar een rechtvaardig ontslagstelsel."

Meer lezen?
Januari 2010: Uitvoering Wet Collectief Ontslag deugt niet Februari 2010: Donner past WMCO aan December 2010: "Overheid te traag met aanpassing WMCO"" Februari 2011: WMCO wordt aangepast: meldingsplicht uitgebreid Publicatiedatum: 02-11-2011