Ingezonden persbericht
Wageningen, 7 november 2011
Landschapsfondsen blijken vaak lege huls
Het is een illusie te denken dat particulieren en bedrijven zoveel geld doneren aan landschapsfondsen, streekrekeningen en streekfondsen dat daarmee het landschap onderhouden kan worden. Deze fondsen kunnen dan ook op geen enkele manier de bezuinigingen van het Rijk opvangen. Dat blijkt uit een rondgang van het tijdschrift Landwerk en het Netwerk Platteland langs een aantal fondsen.
De resultaten staan in de nieuwste uitgave van Landwerk, tijdschrift voor de inrichting van het landelijk gebied. De bevindingen ondersteunen op geen enkele manier de gangbare opvatting dat er veel geld uit de markt te halen is voor natuur en landschap via fondsvorming. In de Agenda Landschap noemt het Rijk fondsvorming op gebieds-, provinciaal en nationaal niveau zelfs "een kansrijk instrument dat bijdraagt aan de continuïteit van financiering." Onderzoek van Alterra, ook te vinden in het tijdschrift, bevestigt de conclusies van Landwerk en Netwerk Platteland.
Uit het onderzoek van Landwerk en Netwerk Platteland blijkt dat alleen de fondsen die worden gevuld met geld van provincies of gemeenten een redelijk budget hebben om projecten uit te voeren. Fondsen die mikken op geld van particulieren en bedrijven hebben de grootste moeite om donateurs of sponsors te werven.
Procesgeld
Sommige fondsen zijn al na enkele jaren gestopt, andere fondsen werken voornamelijk van overheidsgeld en weten het nauwelijks aan te vullen met particulier geld. Zo heeft het Landschapsfonds Amstelland slechts enkele tienduizenden euro's weten op te halen uit de markt, ondanks 4,5 ton aan procesgeld voor het fonds. De Streekrekeningen van de Rabobank die her en der worden opgericht staan alleen open voor bedrijven en overheden en leveren vaak wel wat geld op voor het landschap. Maar ook hier gaat het niet om bedragen die de tekorten van de overheid kunnen compenseren. Twee succesvolle streekrekeningen, Het Groene Woud en de Utrechtse Heuvelrug, leveren elk ongeveer 200.000 euro per jaar op. Het Deltaprogramma Mooi Nederland heeft berekend dat er 650 miljoen per jaar nodig is voor het landschap.
Najaarsconferentie
Tijdens de Najaarsconferentie 'Platteland van de Toekomst' van Netwerk Platteland staat de workshop 'Financiering in de toekomst' helemaal in het teken van nieuwe vormen van gebiedsfinanciering. De mogelijkheden van fondsvorming is daarbij een van de discussieonderwerpen en de mogelijke alternatieven. Wat betekent 'Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen'? Wat is 'groen geld', is er een leven voor groene financiering na het afschaffen van belastingvoordelen? Maar ook wat voor rol spelen private fondsen voor gebieden in de toekomst (meer dan voor landschap). Zijn dit simpele vervangers voor overheidssubsidies of is er ook een andere toegevoegde waarde?
Om de discussie aan te zwengelen en onze gedachten te vormen is er een aantal interessante inleidingen:
Een product als basis voor maatschappelijke ontwikkeling (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen). Met medewerking van Friesland Campina;
Groen Geld, wat voor mogelijke financiële arrangementen bestaan er en wat is daar voor nodig? Met medewerking van het Nationaal Groenfonds;
Sociaal ondernemen: Betrokkenheid gaat verder dan geld alleen. Met medewerking van Koninklijke Nederlandsche Heidemaatschappij (KNMH).
Met een veranderend overheidsbeleid wordt al snel gesproken over moeilijke tijden. Om het platteland van de toekomst vorm te geven kan men in afwachtend blijven kijken naar Rijk, provincie en gemeenten. Tijdens de najaarsconferentie van het Netwerk Platteland krijgt de vraag of er ook andere perspectieven zijn, uitgebreid de aandacht.
Najaarsconferentie 'Platteland van de toekomst'
24-25 november 2011, Nieuw Amsterdam / Erica
Informatie en aanmelding: www.netwerkplatteland.nl/plattelandvandetoekomst
Noot voor de redactie,
Ingezonden persbericht