Embargo tot 23.00 uur
Dure tuberculose-test toch voordeliger
Amsterdam, 8 november 2011
Een dure test om tuberculose vast te stellen, pakt uiteindelijk goedkoper uit bij de bestrijding van de gevreesde longziekte. Dit blijkt uit een studie onder leiding van arts-epidemioloog Frank Cobelens van het AMC Department of Global Health. 'Ik verwacht dat de nieuwe test nu in veel landen ingevoerd gaat worden.' Het artikel verschijnt vandaag in PLoS Medicine.
De nieuwe tbc-test (XpertMTB/Rif), die van de WHO het groene licht heeft gekregen, is al een tijdje beschikbaar. Met een cassette zo groot als een fors inktpatroon voor een printer, kan in elk ziekenhuis waar ook ter wereld binnen twee uur worden vastgesteld of iemand tuberculose heeft en zo ja of er sprake is van de resistente vorm van de ziekte. In de cassette vindt volledig automatisch een analyse plaats waarvoor normaal een goed toegerust laboratorium nodig is.
Het enige wat de laborant moet doen is sputum van de patiënt gemengd met een vloeistof in de cassette te druppelen. Na twee uur is de uitslag bekend. Voorheen waren tbc-testen of heel onnauwkeurig (met de microscoop), of moest het sputummonster naar een gespecialiseerd laboratorium waarbij de uitslag weken op zich laat wachten. 'De nieuwe test is ideaal voor arme landen. Het enige wat nodig is, is stroom', zegt Cobelens.
Nadeel van de eenmalige testkit is de prijs. De cassette kost omgerekend vijftien euro, een analyse met de microscoop kost in Afrika minder dan één euro. Dit prijsverschil is voor veel landen een drempel om de dure test te gaan toepassen. Uit de AMC-studie blijkt echter dat de dure test veel voordelen heeft. De nauwkeurigheid is erg hoog, meer dan 85 procent van de tbc-gevallen wordt eruit gepikt. De onmiddellijke vaststelling dat er sprake is van een resistente variant, vertaalt zich in een meer gerichte behandeling. 'Als je kijkt hoeveel gezonde levensjaren je wint, dan blijkt de nieuwkomer op de lange duur goedkoper te zijn.'
Tuberculose is een groot probleem in Afrika ten zuiden van de Sahara, delen van Azië en Latijns-Amerika. Cobelens verwacht dat sommige landen die het economisch wat beter doen, zoals Zuid-Afrika en Brazilië, de test nu snel op grote schaal gaan invoeren.
Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam