Waterschap Aa en Maas
Slotsymposium SOURCE: Samen werken aan grondstoffen uit afvalwater en mest

Inspirerende bundeling van krachten tussen landbouw en waterschappen

Hoge concentraties fosfaat, stikstof en medicijnen in het oppervlaktewater zijn onwenselijk voor de gezondheid van mens en dier. Gelukkig lijkt de oplossing in zicht. Waterschap Aa en Maas en boerenorganisatie ZLTO hebben een innovatieve oplossing gevonden. In het onderzoeksproject SOURCE is speciaal gekeken naar het terugwinnen van fosfaat en verwijderen van stikstof en medicijnen uit dierlijke dunne mest en menselijke urine. Daarmee worden twee vliegen in één klap geslagen: het mestoverschot verkleint en waterkwaliteit verbetert.

Op dinsdag 8 november jl. organiseerde waterschap Aa en Maas en de ZLTO een slotsymposium over SOURCE met als titel `Samen werken aan grondstoffen uit afvalwater en mest'. Tijdens deze bijeenkomst werden de resultaten van SOURCE nader toegelicht. Ook zijn de kansen en mogelijkheden verkend om de samenwerking tussen de agrarische sector en de waterschappen verder uit te breiden en te optimaliseren.

Pilotinstallatie SOURCE

Gezien het naderende wereldwijde fosfaattekort is fosfaatterugwinning een belangrijk thema. In 2009 is in dat kader van het innovatieprogramma KRW (Kaderichtlijn Water) subsidie verkregen voor het bouwen van een SOURCE pilotinstallatie. Deze installatie is tijdelijk geplaatst op het terrein van de rioolwaterzuivering Land van Cuijk. Waterschap Aa & Maas, ZLTO, de provincie Noord-Brabant en STOWA hebben ieder een financiële bijdrage geleverd. Het ministerie van EL&I heeft als partner haar expertise ten aanzien van mestverwerking ingebracht. In juli 2010 is de pilot daadwerkelijk gaan draaien. Een jaar later is de pilot afgerond en de installatie ontmanteld.

De werking van de pilot op hoofdlijnen

SOURCE staat voor Simultaneous Removal of Human and Veterinary Pharmaceuticals and Nutrients. De SOURCE-pilot bestond feitelijk uit vier hoofdstappen:

* Voorbeluchting;

* Fosfaatverwijdering door struvietvorming;
* Stikstofverwijdering door deammonificatie;
* Geneesmiddelenverwijdering.

Zie ook dit schema (pdf)

De belangrijkste conclusies

De resultaten van het onderzoeksproject SOURCE zijn hoopgevend. Het begint allemaal bij een installatie waar dierlijke dunne mest en menselijke urine samen worden verwerkt. In een uitgekiend proces worden fosfaten, stikstof en medicijnen eruit gehaald. Wat overblijft, gaat naar de rioolwaterzuivering. En het struviet dat uit zo'n installatie komt, kan weer als kunstmest worden gebruikt. De kosten van deze verwerking zijn dusdanig dat deze route kan concurreren met andere mestverwerkingsroutes. En het leidt ook nog eens tot meer milieuvoordeel!

Vervolgtraject samenwerking waterschappen en landbouw

Zowel de waterschappen als de landbouwsector hebben belang bij een goede oppervlakte-waterkwaliteit. Voor Brabant zijn ze zelfs de twee belangrijkste partijen die hier invloed op hebben. Samenwerking is daarom een logische stap. En het onderzoeksproject SOURCE heeft beslist nieuwe inzichten en mogelijkheden opgeleverd om de samenwerking tussen de waterschappen en de agrarische sector verder uit te bouwen. Het gaat dan met name om samenwerking op het gebied van kennis, expertise en technologie.

Aanvullende informatie

Wilt u meer weten? Kijk dan op www.aaenmaas.nl/source