Kwaliteit wetenschap gebaat bij evenwicht tussen vrouwen en mannen
âMeer diversiteit verhoogt de kwaliteit van het onderzoek.â Vice-rector
Simone Buitendijk van de Universiteit Leiden nam deel aan de eerste
Europese conferentie over vrouwen in de wetenschap, op 8 en 9 november
2011 in Brussel. Belangrijk thema, vindt Buitendijk.
Andere symptomen bij vrouwen
Meer vrouwelijke hoogleraren, meer vrouwelijk perspectief
Onderzoek staaft Buitendijks overtuiging. Ieder jaar sterven meer
vrouwen aan hart- en vaatziekten dan mannen. De symptomen van een
hartaanval bij vrouwen verschillen van die bij mannen. Toch is het
meeste onderzoek naar hart- en vaatziekten gedaan bij mannen. Over de
oorzaken van de verschillen en de beste behandeling is dan ook weinig
bekend. Aan het vrouwelijk perspectief werd door de (mannelijke)
onderzoekers gewoon niet gedacht. Een meer gelijke verdeling van mannen
en vrouwen, zo blijkt uit diverse onderzoeken, verbreedt de
invalshoeken en expertise en versterkt daardoor de innovatie in de
wetenschap.
Nederland hekkensluiter
Vice-rector Simone Buitendijk: 'Disbalans tussen vrouwen en mannen in
de wetenschap is maatschappelijk probleem.'
Vice-rector Simone Buitendijk: 'Disbalans tussen vrouwen en mannen in
de wetenschap is maatschappelijk probleem.'
Over de hele breedte van met name het natuurwetenschappelijke onderzoek
zijn echter veel minder vrouwelijke dan mannelijke onderzoekers actief.
Nederland bevindt zich in de overzichten over de balans tussen
vrouwelijke en mannelijke onderzoekers over het algemeen bij de
hekkensluiters. Om een voorbeeld te noemen: in het laatste Europese
overzicht uit 2009 was slechts 11 procent van de Nederlandse
hoogleraren vrouw, terwijl het Europese gemiddelde op 19 procent lag.
Vice-rector Simone Buitendijk stelt onomwonden dat de disbalans tussen
mannen en vrouwen in het wetenschappelijk onderzoek een maatschappelijk
probleem is: âNiet alleen verspillen we vrouwelijk talent en
investeringen in hoger onderwijs, maar ook lijdt de kwaliteit van het
onderzoek eronder.â
Uitwisseling van kennis en ervaring
Versterking van de wetenschap was precies het speerpunt van de eerste
Europese conferentie over Gender in Science. Gedurende twee dagen was
Brussel een Europese hotspot van beleidsmakers, samenwerkingsverbanden
(bijvoorbeeld het European Cooperation in Science and Technology:
COST), vertegenwoordigers uit het bedrijfsleven (TNO, Unilever),
universiteiten, subsidieverstrekkers (NWO, European Research Council)
en vooraanstaande wetenschappelijke tijdschriften (Nature, The Lancet,
PLoS Medicine). De deelnemers benutten de plenaire bijeenkomsten en
parallelle werkgroepen, posterpresentaties en persoonlijke contacten
volop om kennis en ervaring uit te wisselen.
Alle toppartijen bij elkaar
âVoor het eerst zijn alle toppartijen op het gebied van onderzoek in
Europa bij elkaar. Door elkaars expertise te delen komen we weer
verder,â stelt Buitendijk. Zelf droeg zij daaraan actief bij. Zo gaf
zij een presentatie over de oorzaken van de ondervertegenwoordiging van
vrouwen. Ook leidde zij een parallelsessie over de vraag hoe
wetenschappelijke tijdschriften meer oog kunnen krijgen voor het nut
van gendered science en voor de wetenschappelijke vraag of het review
proces gender-neutraal is .
Verbreding van het perspectief
Wat Buitendijk betreft moet ook in Leiden perspectiefverbreding
plaatsvinden, onder andere in de beleidsvorming. âDe problemen van
subgroepen met te weinig prestige - zoals vrouwen in de
wetenschappelijke top en minderheden binnen de universiteit in het
algemeen - zijn deels hetzelfde. Daarom wil ik het charter Talent naar
de Top en ons Diversiteitsproject samenvoegen. Ik denk dat we meer
synergie creëren als we expertise bundelen.â
Universiteit Leiden