UMC Utrecht
Stemmen ontstaan door herinneringen
Bij het horen van stemmen zijn taalgebieden in de hersenen actief. Maar
deze gebieden raken mogelijk pas geprikkeld door een herinnering. Dat
concludeert neurowetenschapper Kelly Diederen van het UMC Utrecht in
haar proefschrift.
Diederen onderzocht via fMRI-scans vijftien personen die stemmen horen.
Proefpersonen drukten op een knop als ze tijdens het scannen stemmen
hoorden. Diederen kon zo de hersenactiviteit voor en tijdens het
optreden van de hallucinaties bekijken. Het blijkt dat voornamelijk
taalgebieden in de rechter hersenhelft actief zijn tijdens het horen
van stemmen.
Maar dat is niet alles. Verrassend genoeg treedt enkele seconden vóór
de hallucinatie juist een verandering op in een heel ander hersengebied
in de linker hersenhelft. De zogenaamde `parahippocampale gyrus' is een
hersengebied dat betrokken is bij herinneringen en geheugen. Diederens
resultaten suggereren dat de stemmen ontstaan doordat een spontane
herinnering de taalgebieden activeert.
"Deze resultaten sluiten goed aan bij de ervaringen van mensen die
stemmen horen", vertelt Diederen. "Mensen horen vaak dezelfde dingen
van de stemmen in hun hoofd, het gaat ook vaak over dezelfde thema's.
Bovendien ontstaat het horen van stemmen vaak na een trauma. Dat wijst
allemaal op de rol van herinneringen."
Diederens resultaten helpen het ontstaan van stemmen te verklaren, maar
bieden niet direct zicht op een nieuwe behandeling ervan. Een
veelbelovende aanpak is het uitschakelen van taalgebieden met sterke
magneetvelden (`transcraniële magnetische stimulatie'). De resultaten
daarvan zijn echter wisselend. Verder ligt het hersengebied dat
betrokken is bij herinneringen te diep in de hersenen om transcraniële
magnetische stimulatie beïnvloed te worden.
Zeventig procent van de patiënten met schizofrenie hoort stemmen. Deze
stemmen zijn vaak negatief en maken patiënten angstig. Behandeling met
antipsychotica in een kwart van de gevallen tegen de stemmen. Maar een
effectieve behandeling tegen het horen van stemmen ontbreekt. Overigens
horen sommige mensen ook stemmen terwijl ze gezond zijn
Kelly Diederen promoveert op 14 november aan het UMC Utrecht.
woensdag 9 november 2011