VU medisch centrum
Amsterdam, 14 november 2011
2011/075/CA
Lichttherapie bij ouderen even effectief als antidepressiva
Depressie bij ouderen komt vaak voor en is een ernstige aandoening. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is depressie vanaf 2020 volksziekte nummer één na hart- en vaatziekten. Ritsaert Lieverse onderzocht de effecten van lichttherapie bij oudere patiënten met een depressieve stoornis. Hierop promoveert hij op vrijdag 18 november bij VUmc.
Lichttherapie staat bekend als veilige, goedkope, goed getolereerde en effectieve eerste keuze behandeling bij winterdepressies. In het verleden is al aangetoond dat extra licht bij geïnstitutionaliseerde ouderen de stemming bij dementie, waarbij ook de biologische klok verstoord is, gedeeltelijk normaliseert. Opmerkelijk genoeg was het onbekend of lichttherapie bij de gewone, niet-seizoensgebonden depressieve stoornis bij ouderen ook effectief is. Om dit te onderzoeken, verrichtte Lieverse de grootste dubbelblinde gerandomiseerde klinische trial naar lichttherapie bij ouderen met een depressie tot op heden.
Waardevol alternatief
Het resultaat was dat lichttherapie bij deze groep patiënten effectiever was dan een placebo. Met drie weken lichttherapie kon een effect bereikt worden vergelijkbaar met dat van het gebruik van antidepressiva. De klinische verbeteringen gingen samen met een sterker inslaapsignaal (door een verhoogde productie van melatonine), een verbeterde slaapefficiëntie, een normalisatie van de totale cortisolproductie en een verlaagde cortisolspiegel na de ochtenduren. Deze biologische veranderingen suggereren een verbeterde werking van de biologische klok van de hersenen. De resultaten in het proefschrift van Lieverse ondersteunen chronotherapeutische behandelstrategieën bij niet-seizoensgebonden depressie bij ouderen. Lichttherapie kan een waardevol alternatief zijn voor patiënten die het gebruik van antidepressiva weigeren, niet (willen) verdragen, of liever een alternatief wensen.