Hoge Raad der Nederlanden

Hoge Raad beslist in de terroristenzaken Nouriddin el F. en Soumaya S.

Den Haag , 15-11-2011

Kern van de uitspraken
Nouriddin el F. De Hoge Raad verwerpt het cassatieberoep van Nouriddin el F. tegen de uitspraak van het hof Den Haag waarin hij wordt veroordeeld tot acht jaar gevangenisstraf en vermindert de strafoplegging.

Soumaya S. De Hoge Raad vernietigt de uitspraak van het hof Den Haag waarin Soumaya S. wordt veroordeeld tot vier jaar gevangenisstraf en verwijst de zaak naar het hof Amsterdam.

Achtergrond
Nouriddin el F. en Soumaya S. worden ervan verdacht te hebben deelgenomen aan een criminele organisatie die tot oogmerk had het plegen van terroristische misdrijven en zich te hebben schuldig gemaakt aan de voorbereiding tot het plegen van die misdrijven (moord of doodslag) op één of meer politici uit Nederland. Daartoe hebben zij met anderen wapens voorhanden gehad en daarmee ook geschoten. Nouriddin el F. zou bij dit alles een actieve en leidende rol hebben gehad.

Nouriddin el F. wordt bovendien ervan verdacht dat hij iemand heeft geworven voor de `gewapende strijd'. Daartoe heeft hij die ander films getoond over onthoofdingen en aanslagen en over het maken van een zelfmoordgordel. Ook hield hij lezingen over de uitleg van de Koran en trainde hij die ander in het gebruik van vuurwapens. Een en ander ging met intimidatie gepaard.

Soumaya S. wordt meer in het bijzonder ervan verdacht actief ondersteuning te hebben geboden aan het oogmerk om terroristische aanslagen te plegen. Zo heeft zij bij haar zuster die in een apotheek werkt telefonisch navraag gedaan naar namen en adressen van enkele politici die in die apotheek zouden komen. Dit gesprek is getapt door de AIVD en een transcriptie van dit gesprek maakt deel uit van het strafdossier. Het geding heeft verder in het bijzonder betrekking op het onderzoek naar de betrouwbaarheid van dit cruciale bewijs en op de vraag in hoeverre de AIVD een sturende en leidende rol heeft gespeeld bij de totstandkoming van dit bewijs.

Procedure bij hof en Hoge Raad
Nouriddin el F. Het hof Den Haag veroordeelt Nouriddin el F.op 2 oktober 2008 tot 8 jaar gevangenisstraf (uitspraak niet gepubliceerd). De verdachte heeft beroep in cassatie ingesteld bij de Hoge Raad en wordt vertegenwoordigd door mr. A.A. Franken, advocaat in Amsterdam. Advocaat-generaal Machielse heeft de Hoge Raad op 15 maart 2011 geadviseerd het beroep in deze zaak te verwerpen en de bestreden uitspraak uitsluitend te vernietigen wat betreft de hoogte van de opgelegde gevangenisstraf. Dit in verband met het overschrijden van de redelijke termijn.

Soumaya S. Het hof Den Haag veroordeelt Soumaya S. op 2 oktober 2008 tot vier jaar gevangenisstraf (uitspraak niet gepubliceerd). De verdachte heeft cassatieberoep ingesteld bij de Hoge Raad. Zij wordt vertegenwoordigd door mr. B.Th.Nooitgedagt, advocaat in Amsterdam. Advocaat-generaal Machielse heeft de Hoge Raad op 15 maart 2011 geadviseerd het beroep in deze zaak deels te vernietigen en de zaak te verwijzen naar het hof Amsterdam en voorts het beroep voor het overige te verwerpen.

Uitspraken van de Hoge Raad
Nouriddin el F. De Hoge Raad verwerpt het cassatieberoep dat is ingesteld door Nouriddin el F. De Hoge Raad bespreekt alleen de klacht met betrekking tot artikel 205, eerste lid, Sr, `werven voor gewapende strijd'. Daarbij gaat het om de vraag of ook van `werven' sprake is als de ander `de gewapende strijd al is toegedaan'. De Hoge Raad oordeelt dat voor de strafbaarheid van het feit uitsluitend de gedragingen van de wervende persoon ter zake doen. Hoe de persoon die wordt geworven tegenover deze strijd staat en of de wervingspogingen resultaat hebben, zijn dus niet van belang.
De overige klachten worden verworpen met een zogenoemde verkorte motivering als bedoeld in art. 81RO. Dat is een standaardmotivering die inhoudt dat de klachten niet tot cassatie kunnen leiden en dat geen nadere motivering nodig is omdat geen rechtsvragen aan de orde zijn gesteld die van belang zijn voor de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.
Wel vernietigt de Hoge Raad de bestreden uitspraak wat betreft de duur van de opgelegde gevangenisstraf in verband met het overschrijden van de redelijke termijn en vermindert deze tot 7 jaar en 4 maanden.

Soumaya S. De Hoge Raad vernietigt de uitspraak van het hof Den Haag in de zaak van Soumaya S en verwijst de zaak naar het hof Amsterdam. Centraal in deze zaak staat de vraag of de verdediging het door de AIVD vergaarde bewijsmateriaal voldoende heeft kunnen toetsen. De verdediging stelt dat er sprake zou kunnen zijn van een sturende en leidende rol van de AIVD waardoor dit voor het hof cruciale bewijsmateriaal mogelijk is vervuild. Het hof heeft aanvankelijk het verzoek om overlegging van alle opgenomen telefoongesprekken van de verdachte en haar familie en het verzoek om de contactpersoon tussen familie en AIVD te mogen horen, toegewezen. Het hof achtte daartoe de noodzaak aanwezig. Na een afwijzend ambtsbericht van de AIVD met een beroep op geheimhouding evenwel heeft het hof de aanvankelijke verzoeken van de verdachte alsnog afgewezen. Ook wees het hof nadere minder verstrekkende verzoeken van de verdediging af. De Hoge Raad is het met deze gang van zaken niet eens. Omdat het hof de verzoeken van de verdediging in eerste instantie `cruciaal' achtte voor de bewijsvoering en daarom had toegewezen, had het hof niet zonder bredere motivering met een beroep op het ambtsbericht alsnog tot een afwijzing van die verzoeken mogen komen. Zeker gezien de summiere inhoud van het ambtsbericht van de AIVD had het hof moeten onderzoeken of de gevraagde telefoongesprekken met verhulling van zo nodig geheim te houden gegevens hadden kunnen worden verstrekt. Ook had het hof moeten onderzoeken of de betreffende getuige afgeschermd had kunnen worden verhoord.

Gevolg van deze uitspraken
De door het hof opgelegde gevangenisstraf voor Nouriddin el F. wordt verminderd tot 7 jaar en 4 maanden. Voor het overige is deze uitspraak van het hof definitief geworden.

De zaak van Soumaya S. wordt opnieuw berecht en afgedaan door het hof Amsterdam.

Dit is een samenvatting van de uitspraken van de Hoge Raad van 15 november 2011. Bij verschil tussen deze samenvatting en de volledige uitspraken zijn laatstgenoemde beslissend.

Samenvatting van de uitspraken (rolnrs. 08/04272 en 08/04418) en de volledige uitspraken zijn gepubliceerd op www.hogeraad.nl, rubrieken `nieuws ' en `uitspraken', LJN-nummers BP7585 en BP7544

Persraadsheer Jhr. mr. B.C. de Savornin Lohman is vandaag van 12.30 tot 13.30 uur via onderstaand telefoonnummer beschikbaar voor het geven van toelichting.

Den Haag, 15 november 2011
Mireille Beentjes, woordvoerder/communicatieadviseur Tel. 070-3611237