Rijksoverheid
Jaarlijks symposium GOVCERT.NL
Toespraak | 15-11-2011
Openingstoespraak van minister Opstelten van Veiligheid en Justitie
tijdens het jaarlijkse syposium van GOVCERT.NL op 15 november 2011 in
Rotterdam.
Dames en heren,
Geweldig om hier vandaag voor u te staan, op dit jaarlijkse symposium
van GOVCERT.NL Het doet mij goed om u allen hier bij elkaar te zien: al
die betrokken professionals, die zich inzetten voor een weerbare
ICT-infrastructuur.
Het immense belang van een goed functionerende, veilige
ICT-infrastructuur kan niemand meer ontgaan: digitale systemen en
netwerken zijn niet meer weg te denken uit onze moderne maatschappij.
Ze verlenen bedrijven toegang tot nieuwe markten en bieden overheden de
kans om hun bereikbaarheid te verbeteren en transparant te werk te
gaan. We zien ook dat steeds meer vitale producten en diensten met
elkaar verweven raken. Dat biedt enerzijds tal van nieuwe kansen en
mogelijkheden; aan de andere kant maakt die toenemende afhankelijkheid
van ICT de samenleving ook kwetsbaar. Uitval of minder goed
functioneren van vitale systemen, door technisch of menselijk falen,
kan leiden tot enorme gevolgen. Het is dus van groot belang om dit te
voorkomen.
Daarnaast krijgen we de laatste jaren ook in toenemende mate te maken
met moedwillige verstoringen. Ik noem hier bijvoorbeeld - vrij recent -
de aanval door Stuxnet, geavanceerde malware die zich specifiek richtte
op de industriële procesautomatisering.
En waar nieuwe mogelijkheden zijn, zijn ook - helaas - nieuwe kansen
voor de criminaliteit. Digitale criminelen volgen de technologische
ontwikkelingen op de voet en kennen exact de kwetsbaarheden van -
bijvoorbeeld - het mobiele dataverkeer en cloud computing.
Kwetsbaarheden, die ze - als ze daartoe de kans krijgen - zeker zullen
benutten. Denk bijvoorbeeld maar aan een oprukkend delict als
identiteitsdiefstal.
Deze zomer kwam het voor mij, als verantwoordelijk minister, bovendien
allemaal erg dichtbij. U weet dan uiteraard waar ik het over heb: de
digitale inbraak bij het bedrijf Diginotar, waarbij frauduleuze
certificaten in omloop zijn gekomen. Maar u weet, zoals Neêrlands
grootste voetballer aller tijden, Johan Cruyff het altijd zo treffend
weet te zeggen: "Elk nadeel heb ze voordeel". In de pressure cooker van
de Diginotar-affaire hebben we in onze reactie versneld - om in
voetbaltermen te blijven - de aftrap kunnen verrichten voor de nauwe
publiek-private samenwerking, die op dit terrein hard nodig is! En die
wierp z'n vruchten af: door essentiële kennis en informatie te delen,
konden we snel handelen en de juiste maatregelen nemen om de
Diginotar-crisis te bezweren.
Dat smaakte naar méér! Niet naar méér incidenten - begrijp me niet
verkeerd -, maar naar méér en betere samenwerking tussen betrokken
publieke en private partijen, zoals die is vastgelegd in onze Nationale
Cyber Security Strategie. Dat is de strategie waarmee we als
Nederlandse overheid duidelijk aangeven te willen investeren in cyber
security, in veilige ICT en in een veilig gebruik van ICT. Daarnaast
spreken we de ambitie uit een belangrijke speler te willen worden waar
het gaat om kennis en ontwikkeling op het terrein van cyber security.
En op dat terrein gebeurt al een hoop - daar bent u allen zelf ook in
belangrijke mate bij betrokken. Dit alles met het doel te komen tot een
sterke en weerbare ICT-infrastructuur! Als verantwoordelijk minister
wil ik daarbij ook graag samen optrekken met vertegenwoordigers van
bedrijfsleven, kennis- en onderzoeksinstellingen. Een van de
belangrijkste uitgangspunten van de Nationale Cyber Security Strategie
is tenslotte het verbinden en versterken van initiatieven op dit
terrein. Samen staan we sterker. Ook - of beter zelfs nog: juist waar
het gaat om Cyber Security! Ik zie het dan ook als mijn taak als
verantwoordelijk minister om het Cyber Security netwerk te versterken
en te zorgen voor een goede coördinatie - van strategisch niveau, tot
aan de uitvoering.
En niet alleen in Nederland; tenslotte laten cybercriminelen zich aan
landsgrenzen weinig tot niets gelegen liggen. Ook internationaal werken
we dan ook hard aan versterking van de samenwerking tussen de
CERT-organisaties in Europa, waar het gaat om de operationele respons.
En aan versterking van het International Watch and Warning Network.
Investeren in preventie en weerbaarheid heeft uiteraard een hoge
prioriteit, maar daarnaast zien we zeker ook de opsporing en vervolging
van cybercriminelen niet over het hoofd. Belangrijk is een goede
verbinding tussen de verschillende schakels in de keten. Daar schenken
we dan ook bewust veel aandacht aan. Ook vandaag, op dit symposium. Dat
ziet u niet alleen terug in het programma, maar ook op de lijst van
genodigden: alle relevante ketenpartners zijn hier goed
vertegenwoordigd!
Dames en heren, u hoort het: die Nationale Cyber Security Strategie is
bepaald niet iets wat alleen op papier bestaat. We hebben wel degelijk
ook al flinke stappen gezet om de strategie in praktijk te brengen. Een
gezaghebbend product wordt het Nationaal Cyber Security Beeld, met
daarin de actuele dreigings- en risicoanalyses op het gebied van cyber
security. Het eerste "Cyberbeeld" verschijnt al op korte termijn -
samengesteld door GOVCERT.NL Eind november zal het aan de Tweede Kamer
worden aangeboden.
Waar ik vooral ook erg trots op ben, is de Nationale Cyber Security
Raad, die we in juni van dit jaar hebben geïnstalleerd. Die Raad is
inmiddels druk aan de slag vertegenwoordigers van alle relevante
partijen, op strategisch niveau, bij elkaar te brengen en afspraken te
maken over de uitvoering en uitwerking van de Strategie. De Raad
bekijkt kritisch welke ICT-bedreigingen met prioriteit moeten worden
aangepakt.
Ze bepaalt de behoefte aan nadere research & development en kijkt hoe
de opgebouwde kennis en ervaring vervolgens het beste kan worden
gedeeld met de betrokken publieke en private partijen.
En er is méér. Begin volgend jaar, in januari, open ik het Nationaal
Cyber Security Centrum, waar GOVCERT.NL in zal opgaan. Het NCSC bouwt
voort op het stevige fundament dat GOVCERT de afgelopen jaren heeft
gelegd, onder andere de ruime kennis en expertise van GOVCERT en het
nationale en internationale netwerk waarmee GOVCERT een begin heeft
gemaakt.
Dat NCSC moet uitgroeien tot het expertisecentrum op het gebied van
cyberveiligheid en de beheersing van incidenten op dit terrein. Het
krijgt een belangrijke ondersteunende taak bij crisismanagement bij
grote securityproblemen. En verder wordt het NCSC natuurlijk het
platform bij uitstek voor publiek-private samenwerking op dit terrein.
Dames en heren, ik ga afronden. Ik wens u een bijzonder interessant en
productief symposium toe! Als ik het programma zo bekijk, moet dat
zeker kunnen lukken. Ik hoop dat deze dag u zal inspireren om - met
alle aanwezige partners, publiek én privaat - de handen ineen te slaan.
Immers, alleen in nauwe samenwerking kunnen we komen tot een goede
uitvoering en uitwerking van de Nationale Cyber Security Strategie!