Rijksvoorlichtingsdienst
Misbruik regeling slachtoffers mensenhandel aan banden
Minister Leers (Immigratie en Asiel) wil de toegang tot de speciale verblijfsregeling voor slachtoffers van mensenhandel beperken tot waar die voor bedoeld is: slachtoffers van mensenhandel die meewerken aan de strafrechtelijke vervolging van daders. Mede namens minister Opstelten (Veiligheid en Justitie) en staatssecretaris De Krom (Sociale Zaken) stelt hij daarom maatregelen voor om misbruik van deze regeling tegen te gaan. Dat staat in een brief die vandaag aan de Tweede Kamer wordt gestuurd.
Mensenhandel is een zeer ernstig misdrijf. Bestrijding van mensenhandel is dan ook een prioriteit van dit kabinet. Daar hoort ook een adequate bescherming van slachtoffers van mensenhandel bij. Als zij met de autoriteiten samenwerken om daders te vervolgen komen zij op grond van de zogenaamde B9-regeling in aanmerking voor een tijdelijke verblijfsvergunning voor de duur van het strafrechtelijk onderzoek. Op dit moment hebben circa 580 mensen een vergunning op grond van de B9-regeling. In 2010 werden er 350 vergunningen verleend en in de eerste helft van 2011 200. Slachtoffers van mensenhandel kunnen na afloop van het strafrechtelijk onderzoek ook in aanmerking komen voor een permanente verblijfsvergunning, bijvoorbeeld op grond van humanitaire redenen.
Minister Leers kondigt in de brief maatregelen aan om te voorkomen dat er enkel aangifte wordt gedaan van mensenhandel om zo voor een verblijfsvergunning in aanmerking te komen. Het Openbaar Ministerie zal meer aandacht besteden aan de vervolging van dit soort valse aangiftes. Waar mogelijk zal tot vervolging worden overgegaan. Ook komt het voor dat aangiften worden gedaan waarin niet of nauwelijks opsporingsindicaties zitten, zonder dat het daarbij gaat om valse aangiften. Door middel van een pilot in Rotterdam en Groningen/Leeuwarden worden methoden ontwikkeld om deze kansloze zaken snel en zorgvuldig te kunnen onderkennen, onderzoeken en beoordelen. Daarbij zal ook ervaring worden opgedaan met op zich kansloze zaken waar om humanitaire redenen toch verblijf gerechtvaardigd is.
Zodra een strafzaak geseponeerd wordt door het Openbaar Ministerie zal het verblijfsrecht van degene die de aanklacht heeft ingediend worden ingetrokken. Daarmee wordt de procedure korter. Verder wil minister Leers de doorlooptijd verkorten van aanvragen om voortgezet verblijf na afloop van de strafzaak. Ook bezwaarschriften tegen een afwijzing zullen sneller door de IND worden afgehandeld.
Naast de in de brief aangekondigde maatregelen onderzoeken de bewindspersonen nog verdere maatregelen voordat deze worden ingevoerd. Deze maatregelen hebben onder meer betrekking op de bedenktijd voor de vermeende slachtoffers van mensenhandel als zij aangifte willen doen en het beperken van het recht op sociale bijstand in de bezwaarfase nadat een verzoek om een permanente vergunning is afgewezen. Uit het oogpunt van zorgvuldigheid zullen deze maatregelen nader worden onderzocht. Minister Leers kondigt aan dat hij de Kamer hierover media 2012 nader zal informeren.