Partij van de Arbeid

Partij van de Arbeid

Den Haag, 16 november 2011

Bijdrage Martijn van Dam (PvdA) aan het debat over de Begroting van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties


- Gesproken woord geldt -

Voorzitter,

Het heftige integratiedebat van de afgelopen tien jaar heeft veel opgeleverd, maar ook veel saamhorigheid gekost. Radicale krachten hebben veel invloed gehad, terwijl de overgrote meerderheid van Nederland helemaal niet radicaal is. Die wil niet dat dit land geregeerd wordt door angst en haat, door ergernis en frustratie, door weerzin en pessimisme. De stille meerderheid van dit land schreeuwt niet de internetfora en mailboxen vol met boosheid. Het is tijd dat zij weer gehoord worden. Het is tijd dat zij van de politiek weer hoop krijgen dat het beter zal gaan.

Daarom heeft Nederland een minister nodig die met passie en idealisme bovenop het integratievraagstuk zit. Een minister die droomt van één Nederland waarin iedereen zich weer thuis voelt. Maar deze minister droomt slechts van een nieuwe baan. We weten niet eens of we de begroting van 2012 wel met de minister van 2012 zitten te bespreken. Waar is die rechtse hemelbestormer van 2002 gebleven? In 2011 had hij meer weg van een ingedutte nachtwaker die af en toe nog eens een wenkbrauw optrekt uit ergernis over de herrie die hem uit zijn slaap houdt. Hij leek geen moment wakker te liggen van integratieproblemen. Segregatie in de steden en op de scholen, oververtegenwoordiging van Marokkaans-Nederlandse jongeren in criminaliteit, gebrekkige taalbeheersing bij migranten en hun kinderen, de enorme toestroom van Oost-Europeanen, we hebben hem niet gehoord. Waarom zit minister Donner er eigenlijk nog? Heeft hij er nog wel zin in? Kan hij de batterij nog wel opladen voor nog een jaar? Nederland heeft een minister nodig die de schouders er onder wil zetten!

Een nieuw integratieprobleem doemt namelijk op. De toestroom van Oost-Europeanen is vijf tot tien keer zo groot als die van Turken en Marokkanen in de jaren zestig. Net als toen komen mensen niet uit zichzelf, maar worden ze gehaald. Door werkgevers, door schimmige bureaus en regelrechte boeven die allemaal dik aan ze verdienen. Net als in de jaren zestig vinden rechtse partijen het prima. De leefbaarheid van buurten staat onder druk door overbewoning en overlast. De overheid verliest het van de louche huisjesmelkers. Grote groepen migranten spreken opnieuw geen Nederlands. Maar de rechtse partijen doen niks. De geschiedenis herhaalt zich en weer staat rechts aan de verkeerde kant van de streep.

Ik wil minister Donner helpen. Laten we zorgen dat de louche ondernemers geen geld meer kunnen verdienen aan Polen en Bulgaren. Ik heb 7 plannen voor de minister die hij meteen kan uitvoeren.


1. Uitzendbureaus moeten wettelijk verplicht worden taalles aan te bieden aan arbeidsmigranten
2. Huisjesmelken moet strafbaar worden met een nieuw artikel in het WvS
3. Een huisbaas die huurders onwettig op straat zet, moet naast een boete ook de kosten voor onderdak en terugreis van dakloze arbeidsmigranten betalen
4. Er moet een wettelijk verbod komen om kamers aan meer personen tegelijk te verhuren
5. Er wordt zeven miljoen vrijgemaakt voor minimaal honderd handhavers in gemeenten waar veel Oost-Europeanen worden gehuisvest, amendement heeft u
6. De wet moet gewijzigd om onmiddellijk panden te kunnen sluiten en snel te kunnen onteigenen bij illegale splitsing of verhuur en bij herhaalde overlast
7. Opdrachtgevers moeten wettelijk aansprakelijk worden voor het uitbetalen van volledig CAO-loon, zowel aan uitzendkrachten als aan zzp-ers.

Deze plannen zorgen dat er geen bakken met geld meer verdiend kunnen worden. Is de minister bereid ze over te nemen? Ik zal zelf een initiatiefwet maken voor een leeftijdsonafhankelijke leerplicht zodat Oost-Europeanen maar ook Turken die niet onder de inburgeringsplicht vallen, in elk geval Nederlands gaan leren.

Het gerichte beleid voor Antilliaanse en Marokkaanse probleemjongeren heeft wisselende resultaten gehad. Maar er is ook hoop. De criminaliteitscijfers dalen veel harder dan onder de rest van de bevolking. Dan is de vraag wat voor de minister belangrijker is. De ideologie dat je geen doelgroepenbeleid mag voeren, of gaat het om wat werkt? Wat gaat het kabinet concreet doen om de positieve resultaten te behouden?

Voorzitter, er wonen honderdduizenden Nederlanders in het buitenland. Johannes de Haan in Canada, Cornelis Oosthoek in Engeland, Jan de Gier in Australië, Arie den Toom in Zuid-Sudan, Hans Offermans in de Filippijnen en met hen meer dan 15.000 Nederlanders willen hun paspoort houden. Ook als ze het paspoort van het land van hun partner willen. Ze zijn trots op hun Nederlanderschap. Minister Donner, ga eens op hun oproep in. Waarom wilt u hun paspoort afpakken? Of dat van hun kinderen? Schrap dat deel van uw wetsvoorstel!

Voorzitter, dan Somalische vluchtelingen. Torenhoge werkloosheid, analfabetisme, qatgebruik, veel psychische problematiek onder meer door trauma's. Dat schreeuwt om actie van deze minister. Is hij bereid nog voor het einde van het jaar met een agenda te komen?

Tot slot: de minister wil stoppen met het Landelijk Overleg Minderheden. Maar de koepelorganisaties in het LOM hebben wel een netwerk en expertise die voor de overheid nuttig kunnen zijn. Het zou zonde zijn dat allemaal overboord te gooien. De organisaties hebben zelf een plan voor een nieuwe, modernere, is de minister bereid met hen in gesprek te gaan over die plannen en tot die tijd geen onomkeerbare stappen te zetten?

Voorzitter, Nederland verdient een minister met ambitie. Een minister die reële problemen aanpakt en Nederland zijn belofte weer teruggeeft van een land voor iedereen die bereid is zijn best te doen er wat van te maken. Dat is het land waar de stille meerderheid van sociale, verdraagzame Nederlanders zich altijd thuis heeft gevoeld, maar dat we zijn kwijtgeraakt. Het is tijd om dit land terug te veroveren. Het is tijd om weer te bouwen aan een Nederland van iedereen. Ik hoop van harte dat deze minister zijn passie terugvindt en de schouders eronder wil zetten.

Noot voor redacties

Noot voor de redactie,