Franz Josef Degenhardt overleden
Herdruk van debuutroman Lont zojuist verschenen
DE Bilt, 20111116 -- Eergisteren, op 14 november 2011, is de Duitse zanger/componist en schrijver Franz Josef Degenhardt vlak voor zijn 80ste verjaardag overleden. Degenhardt, die al enige tijd ziek was, sliep in familiekring vredig in, aldus zijn zoon Kai.
Ter ere van Degenhardts 80 jarige jubileum was de Duitse uitgeverij Kulturmaschinen begonnen met de uitgave van Degenhardts verzamelde werk, terwijl in Nederland deze week bij Uitgeverij Schokland een heruitgave van Lont, Degenhardts debuutroman uit 1973 is verschenen.
Aanvankelijk was Degenhardt vooral bekend als zanger/componist. Begonnen in 1963, is hij tot op hoge leeftijd platen blijven maken, totaal maar liefst 32 stuks. Getuigden Degenhardts songs in het begin vooral van een anti-burgerlijke moraal - in Nederland min of meer vergelijkbaar met bijvoorbeeld Boudewijn de Groot - gaandeweg werden ze steeds politieker. Ook Degenhardt zélf werd steeds politieker. Geboren in 1931 in Schwelm in het Ruhrgebied, studeerde hij rechten in Freiburg en Keulen. Aan het eind van de roerige jaren ‘60 trad hij regelmatig op als verdediger van radicale studenten en andere leden van de buitenparlementaire oppositie. Zijn bekendheid als zanger kwam daarbij goed van pas: geld dat hij met tournees door de Bondsrepubliek verdiende gebruikte hij voor de kosten van deze processen.
In 1973 werd hij uit de SPD, waar hij vanaf 1961 lid was geweest, geroyeerd omdat hij bij verkiezingen in Sleeswijk-Holstein had opgeroepen om op de communistische partij DKP te stemmen. In 1978 werd hij lid van de communistische partij.
In 1973 verraste Degenhardt vriend en vijand met zijn debuutroman Lont (Zündschnüre), dat een jaar later succesvol door Reinhard Hauff werd verfilmd. Lont speelt zich af in het Ruhrgebied, Degenhardts geboortestreek, in het milieu van communistische arbeidersgezinnen, die zwaar te lijden hebben onder Hitlers nazi-regime en wordt verteld vanuit het perspectief van de veertienjarige Fänä Spormann en zijn even oude vrienden. Wat begint als een spannend spel, verandert langzamerhand in serieuze verzetsdaden, tot Hitler de oorlog verloren heeft en de overlevende vaders weer terugkomen uit het concentratiekamp.