Universiteit van Tilburg

Persbericht 14 november 2011

Presentatie van Van Harem tot Fitna: Nederlandse beeldvorming over islam 18 november: Boekpresentatie en conferentie

In het zwaar gepolitiseerde debat over islam spelen beelden uit het verleden een belangrijke rol. Beelden die voortgekomen zijn uit werkelijke ontmoetingen met moslims en tegelijk los zijn komen te staan van die alledaagse werkelijkheid. Over 150 jaar beeldvorming over de islam in Nederland, verschijnt op 18 november Van harem tot Fitna, van theologen Marcel Poorthuis en dr. Theo Salemink.

Beelden over de islam als 'ketterse religie', als 'gevaar voor het Avondland' heersten in wat ooit een christelijke natie was. Westerse islamologen deden weliswaar onderzoek naar de 'historische' islam, maar konden hun koloniale bagage niet altijd afschudden. En er bestond ook een traditie van een exotisch-erotische verbeelding van de islam in de lijn van Duizend-en-een-nacht.

Vanaf de jaren zeventig ontstaan nieuwe beelden, die al dan niet een hybride fusie aangaan met de oude beelden. Christenen spreken niet meer over duivelse moslims, maar over dialoog en ontmoeting, over 'kinderen van Abraham'. In het maatschappelijk domein ontvouwt zich eerst het idee van een multiculturele samenleving. Maar in de jaren negentig ontstaat een nieuw politiek anti-islamisme dat spreekt van een islamisering van Nederland. Een nieuwe nationale 'identiteit', sterk seculier en individualistisch, wordt geconstrueerd, die eerder de confrontatie dan de dialoog zoekt.

Wat zeggen die beelden over de strijd van oude en nieuwe Nederlanders om te komen tot een nieuwe identiteit in een snel veranderende samenleving? En hoe gevaarlijk is het nieuwe politieke anti-islamisme?

Symposium
Van Harem tot Fitna wordt gepresenteerd op het gelijknamige symposium, waar naast de auteurs onder meer spreken: dr. Erica Meijers (GroenLinks) over islam, apartheid en de verlegenheid van links, en dr. Abdelilah Ljamai (Universiteit van Humanistiek) over een islamitische visie op de dialoog.