Federale regering Belgie
De Commissie rondt drie verschillende projecten af: voorstelling van de
rapporten
De Commissie heeft zeker niet stil gezeten sinds het begin van het
gerechtelijke jaar. Drie rapporten geven blijk van haar dynamisme. Zij
schreef een lijvig rapport over de functiebeschrijvingen van het
gerechtspersoneel, gevolgd door een rapport over de psychosociale
belasting in de Rechterlijke Orde. De Commissie heeft eveneens een
nieuw rapport gepubliceerd over de processen bij de behandeling van de
gerechtskosten.
Zoals in de vorige rapporten, worden ook in deze verbetervoorstellen
geformuleerd aan de politieke en gerechtelijke overheden.
Functiebeschrijvingen: een instrument bij de modernisering van het
human resources management?
In september heeft de Commissie haar lijvig verslag over de
functiebeschrijvingen van het gerechtspersoneel afgerond. Het
analyseert de resultaten van 150 interviews op het terrein. Het tracht
antwoorden voor te stellen op fundamentele strategische vragen zoals:
* Welke functies moeten welke taken uitoefenen binnen de context van
de rechterlijke orde (van morgen)?
* Welke kennis en vaardigheden moeten de functiehouders daartoe
bezitten?
Deze vragen werden voordien nog nooit op een systematische wijze
behandeld.
Functiebeschrijvingen kunnen bovendien niet los worden gezien van de
context van de Rechterlijke Orde. In het rapport wordt dan ook een
analyse gemaakt van de organisatieproblematiek (functieoverlappingen
tussen magistratuur en gerechtspersoneel, gebrek aan
(management)expertise en tools, enz.). In de voorstellen van
functiebeschrijvingen wordt - in de mate van het mogelijke getracht -
om oplossingen aan te reiken. Deze voorstellen hebben ook een impact op
de functie-inhoud van de magistraten.
Dit "pionierswerk" is een belangrijk instrument van een eigentijds HR
management (selectie, opleiding, weddenbepaling, enz.).
Psychosociale belasting: voor een professionele psychologische opvang
De magistraten en het gerechtspersoneel worden bij de uitoefening van
Justitie in de praktijk geconfronteerd met emotioneel belastende
situaties: afstappingen, bijwonen van autopsies, fysiek of verbaal
geweld van rechtszoekende, enz.
In tegenstelling tot andere beroepsgroepen, zoals brandweermannen of
politieagenten, beschikken de gerechtelijke actoren niet over een
gestructureerde psychologische opvang.
De Commissie heeft een ruime denkoefening opgezet met betrekking tot
deze problematiek. Meer bepaald heeft ze een inventaris opgemaakt van
de bestaande instrumenten ten behoeve van
personeelsleden die werden geconfronteerd met een emotioneel belastende
gebeurtenis bij de uitoefening van hun beroep, ongeacht of zij werkzaam
zijn bij justitie zelf (bijvoorbeeld in de gevangenissen of het NICC)
of binnen andere organisaties (zoals de politie).
De Commissie heeft ook de Interne Dienst voor Preventie en Bescherming
op het werk van de FOD Justitie, de vakorganisaties en diverse
vertegenwoordigers van de Rechterlijke Orde ontmoet om kennis te nemen
van hun ervaringen en wensen.
De Commissie heeft op basis van deze contacten in een rapport van
midden oktober een structureel en professioneel voorstel geformuleerd.
Ze hoopt dat dit leidt tot het nemen van maatregelen, ten behoeve van
de magistraten en het gerechtspersoneel, om de psychosociale belasting
door het werk te voorkomen.
Gerechtskosten: de processen moeten worden gestandaardiseerd
Sinds 2008 reflecteert de Commissie Modernisering over de
gerechtskosten in strafzaken. In een nieuw rapport onderzoekt zij de
werkprocessen bij de gerechtskosten.
* Meer dan duizend strafrechtelijke beslissingen werden bestudeerd
(meer bepaald: 94 arresten en 1063 vonnissen uitgesproken gedurende
de maand maart 2010, in negen verschillende jurisdicties).
* De Commissie heeft eveneens de antwoorden geanalyseerd naar
aanleiding van een enquête die in februari 2011werd gehouden in de
griffies en de parketten. Deze enquête legde voornamelijk de focus
op de werkprocessen. Ze werd op het terrein zeer goed ontvangen:
het antwoordpercentage bedroeg 94 %.
Vaststellingen: een gebrek aan transparantie en uniformiteit in de
werkmethodes, buitensporige tarieven en inefficiënte controles die aan
de FOD Justitie enorm veel geld kosten.
De Commissie doet in haar rapport verschillende concrete voorstellen
met het oog de aanpassing van de regelgeving en van de huidige
werkprocessen.
***
De drie projecten van de Commissie beogen allen een ondersteuning van
de Rechterlijke Orde bij de modernisering van haar beheer.
Deze rapporten zullen, samen met andere, worden voorgelegd aan de
nieuwe Minister van Justitie.