Rijksoverheid
Opening Multidisciplinair Centrum Kindermishandeling
Toespraak | 28-11-2011
Toespraak van staatssecretaris Teeven van Veiligheid en Justitie bij de
opening van het Multidisciplinair Centrum Kindermishandeling, in
Leeuwarden op 28 november 2011.
Dames en heren,
Veiligheid is een kerntaak van de overheid, dat staat met zoveel
woorden in het Regeerakkoord. Het kabinet wil Nederland substantieel
veiliger maken. En dat geldt zeker voor de meest kwetsbaren in onze
samenleving, zoals slachtoffers van kindermishandeling. Vorig jaar
waren dat er 119.000: een onaanvaardbaar hoog aantal. Dat cijfer moet
omlaag en dat kan ook als overheden, organisaties en professionals zich
maximaal inspannen om bij de aanpak van deze problematiek zo effectief
mogelijk te werk te gaan.
U gaat dat hier doen met een multidisciplinaire aanpak van
kindermishandeling, een buitengewoon kansrijke methode uit de Verenigde
Staten. Een primeur voor Friesland, waar we vandaag het startsein
geven. Hetzelfde gebeurt ook in Haarlem, waar de Staatssecretaris van
VWS ook zo'n centrum opent. U ziet, het kabinet steunt deze
ontwikkeling.
Actieplan
Vandaag beginnen we ook met het Actieplan aanpak kindermishandeling,
waarin voor de komende vijf jaar acties staan opgenomen om
kindermishandeling verder terug te dringen. Want wij zijn er net als u
van overtuigd dat er meer gedaan kan worden om slachtoffers te helpen,
om de overdracht van geweld te doorbreken en daders stevig aan te
pakken.
Een multidisciplinaire aanpak kan hieraan bijdragen. Als kabinet willen
we de ontwikkeling hiervan stimuleren. Daarom gaan we een aantal
proeftuinen in het land, en ook hier in Friesland, volgen en
ondersteunen met hun experimenten op dit gebied. Ik zie, net als de
voorgaande sprekers, verschillende voordelen bij deze aanpak.
Als eerste de snelheid. Daar valt heel wat winst te behalen. Na een
melding van mishandeling werken instituties als Advies- en Meldpunt
Kindermishandeling, de ziekenhuizen, de Raad voor de Kinderbescherming,
de politie, het Openbaar Ministerie stuk voor stuk keihard om hetzelfde
doel te bereiken maar... meestal na elkaar. Daarmee gaat veel kostbare
tijd verloren. Zonde.
Maar het is ook veel effectiever. We hebben in Nederland een arsenaal
aan middelen om kindermishandeling te bestrijden.
Denk aan de kinderbeschermingsmaatregelen, het huisverbod, de
hulpverlening in vrijwillig kader, het strafrecht. Genoeg instrumenten
dus maar het afzonderlijk gebruik daarvan vergroot de kans op
versnippering. Iedereen wiedt immers zijn eigen tuintje, zonder bij
elkaar over de schutting te kijken. Met een multidisciplinaire aanpak
doe je dat wel. Dan wordt er integraal onderzoek verricht en komt er
een gezamenlijk plan van alle betrokken partijen. Een plan waarin de
diverse maatregelen samen komen. Niet los van elkaar, maar afgestemd op
elkaar. Ik ben er van overtuigd dat het kind daar uiteindelijk beter
mee geholpen is.
Strafrecht
Ook de daderaanpak is hiervan een wezenlijk onderdeel. Daar sta ik wat
langer bij stil. {Dat zult u een oud officier van Justitie niet kwalijk
nemen}. Kindermishandeling vraagt niet alleen om snelle en doelgerichte
interventies bij het kind. Dat geldt ook voor de dader, ook die moet
snel en effectief worden aangepakt. Strafrecht is sanctierecht, maar
bij kindermishandeling fungeert het strafrecht bij uitstek ook als stok
achter de deur om behandeling van de dader mogelijk te maken. Juist
omdat er kinderen en gezinnen bij betrokken zijn is het van groot
belang om ook binnen het strafrecht te werken aan gedragsverandering.
Daar is uiteindelijk het hele gezin mee geholpen.
De inschakeling van het strafrecht bij kindermishandeling kan in mijn
optiek beter. Met name het aantal meldingen en aangiften bij de politie
vanuit instanties en instellingen blijft achter. Dat blijkt uit het
onderzoek 'de inzet van het strafrecht bij kindermishandeling' begin
dit jaar. Slechts 7 procent van de in totaal 817 aangiften in 2008 was
afkomstig van professionals. Dat percentage kan omhoog.
Hiervoor is het van groot belang dat het Advies en Meldpunt
kindermishandeling en de politie nauwer samenwerken. Met het protocol
meldingen kindermishandeling dat de politie, bureaus jeugdzorg en het
openbaar ministerie zelf hebben opgesteld en april dit jaar
gepresenteerd, is een eerste belangrijke stap gezet om het aantal
meldingen en aangiftes door professionals te laten stijgen. Met de
multidisciplinaire aanpak zetten we een volgende stap.
Onmisbaar in strafzaken is goede dossiervorming en bewijsvoering. Bij
kindermishandeling is dat niet eenvoudig. Ook daarvoor moeten we de
krachten bundelen en biedt een multidisciplinaire aanpak mogelijkheden.
Snel en grondig onderzoek vanuit de verschillende disciplines -
inclusief forensisch medisch onderzoek bij letsel - schept voorwaarden
om de aanpak van kindermishandeling wezenlijk te versterken. Daarvoor
is het noodzakelijk dat jeugdzorg, medici en justitie de handen ineen
slaan, elkaar opzoeken en afspraken maken.
Dames en heren,
Het Actieplan aanpak kindermishandeling vormt voor de komende 5 jaar de
basis van de bestrijding van kindermishandeling in Nederland, maar
beperkt zich daarbij niet tot de multidisciplinaire aanpak. Het
Actieplan besteedt ook aandacht aan de verschillende componenten van
die bestrijding zoals preventie, signaleren, stoppen en behandelen van
kindermishandeling. Op al die onderdelen valt nog veel vooruitgang te
boeken. Met andere woorden, er wacht ons nog heel veel werk.
U hebt hier in Friesland daar al een begin mee gemaakt. De
multidisciplinaire aanpak van kindermishandeling staat in de steigers.
Het is tijd voor actie.
Dan nu het officiële gedeelte:
Dames en heren. De plannen zijn er, de randvoorwaarden zijn geregeld en
de wil is er! Alle ingrediënten zijn aanwezig om deze aanpak tot een
succes te maken. Bij deze verklaar ik de het multidisciplinaire centrum
kindermishandeling geopend. Ik zou zeggen: aan de slag! En veel succes!