PERSBERICHT, 28 november 2011
Interviews met 15 toonaangevende Nederlandse illustratoren Historische informatie uit GIN-archief nu online toegankelijk
Het archief van de stichting Geschiedschrijving Illustratie Nederland (GIN), nu onderdeel van het Nederlands Archief Grafisch Ontwerpers (NAGO), bevat belangrijke informatie over het illustratievak. In 1999-2002 werden vijftien toonaangevende Nederlandse illustratoren, de meesten al op hoge leeftijd, geïnterviewd over hun carrière en beroepspraktijk. Deze opmerkelijke interviews uit het GIN-archief zijn nu voor iedereen toegankelijk op de website
Het illustratievak
Illustreren is een kunstvorm en beroep, dat een veelheid aan disciplines beslaat. Sinds de Tweede Wereldoorlog is illustratieve vormgeving niet alleen toegepast in (kinder)boeken, tijdschriften, kranten en reclamedrukwerk, maar ook in technische brochures, lesmateriaal, wetenschappelijke uitgaven, stripverhalen, televisieprogramma's en tekenfilms. Met de ontwikkeling van (digitale) grafische en druktechnieken is de aard van het vak in de tweede helft van de 20ste eeuw ingrijpend veranderd.
Interviews met 15 illustratoren
Om deze ontwikkeling te documenteren werd in 1999-2002 werd door de stichting GIN een interviewproject opgezet. Toonaangevende Nederlandse illustratoren, geboren in het begin van de 20ste eeuw, werden geïnterviewd over hun opleiding, werkwijze en loopbaan. Hun unieke visies op het vakgebied werden zo als 'oral history' op geluidstapes vastgelegd. Aan het project werkten mee:
- Fritz Behrendt, bekend cartoonist in Het Parool;
- WiBo (pseud. Wim Boost), bekend cartoonist in De Volkskrant;
- Wim Bijmoer, kinderboekillustrator, bekend van zijn samenwerking met Annie M.G. Schmidt;
- Hans de Cocq, grafisch vormgever van tv-programma's, meest bekend van De Scheepsjongens van de Bontekoe en Sesamstraat;
- Jenny Dalenoord, kinderboekillustrator, meest bekend van Wiplala;
- Rudolf Das, samen met zijn tweelingbroer Robert Das werkzaam als technisch tekenaar;
- Ruth Fischer, illustratrice, later actief als kunstenares;
- Gerda van Gijzel, mode-illustratrice, tevens bekend om haar portretten van prins Bernhard;
- François ten Have, grafisch ontwerper, bekend van zijn ontwerpen voor Douwe Egberts;
- Atie Siegenbeek van Heukelom, kinderboekillustrator, meest bekend van Brieven aan Bernhard;
- Chris van Huijzen, medisch tekenaar, lang verbonden aan de Katholieke Universiteit Nijmegen;
- Børge Ring, animator, bekend van de Oscarwinnende film Anna & Bella;
- Jan Sanders, illustrator, meest bekend om zijn kalenders;
- Constance Wibaut, mode-illustratrice, bekend om haar tekeningen voor Elsevier;
- Piet Wijn, striptekenaar, bekend om zijn werk voor Marten Toonder en Douwe Dabbert.
Het NAGO heeft deze historische documentatie alsnog toegankelijk gemaakt voor een breed publiek. Samenvattingen van de interviews, in de vorm van 15 biografische artikelen, zijn nu te lezen op de website
Rode draad
De interviews geven blijk van de uiteenlopende talenten van deze illustratoren, hun herinneringen aan inspirerende leermeesters en hun grote liefde voor het vak. Ze schetsen ook een boeiend tijdsbeeld van het illustratievak in de 20ste eeuw. 'Er was niets geregeld' is een veelgehoorde kreet. Kort na de oorlog moesten illustratoren zelf hun weg vinden in het vakgebied. Reproductietechnieken stonden nog in de kinderschoenen. Er waren voor freelancers weinig sociale voorzieningen, geen regels over billijke tarifering en geen beeldrechtbescherming. Vanaf de jaren '70 werden arbeidsvoorwaarden (mede dankzij nieuw opgerichte vakorganisaties) beter geregeld, maar de opkomst van fotografie en digitale media vormden een bedreiging voor de broodwinning. Uit de interviews wordt duidelijk dat naast talent en vaktechnische kennis vooral doorzettingsvermogen van een illustrator werd gevergd.
Medewerkers
Het project kwam in twee fasen (1999-2002, 2009-2011) tot stand met medewerking van: Beroepsvereniging Nederlandse Ontwerpers, Kees Broos, Catrien Deys, Hogeschool voor de Kunsten Utrecht, Kroon & Wagtberg Hansen, Dorothé Kurvers, Mondriaan Stichting, Nederlands Archief Grafisch Ontwerpers, Lily Scheffer, Irun Scheifes, Fons Schoedon, Koosje Sierman, Marie Christine van der Sman, Stichting Collectieve Rechten Illustratoren (nu: Pictoright), stichting Geschiedschrijving Illustratie Nederland, Margreet van Wijk-Sluyterman.
EINDE PERSBERICHT
Ingezonden persbericht