COEN: Bedrijfsleven somber over winstgevendheid en economisch klimaat
woensdag 30 november 2011
De winstgevendheid van het bedrijfsleven verslechterde in het 3e
kwartaal in alle sectoren en alle regio's. Ook nam de werkgelegenheid
licht af. Daar tegenover staat dat meer ondernemers de afgelopen 12
maanden zzp'ers hebben ingehuurd. Ook de omzet in het 3e kwartaal
daalde, conform de verwachtingen die de ondernemers een kwartaal eerder
uitspraken. Voor 2012 verwacht de ondernemer een gematigde
omzetstijging; eind 2010 was de omzetverwachting voor 2011 uitbundiger.
Dit blijkt uit de uitkomsten van COEN over het 4e kwartaal van 2011.
Winstgevendheid
De ondernemer rapporteert een verslechtering van de winstgevendheid
over het 3e kwartaal (saldo -17%). Het meest pessimistisch zijn de
detailhandel en de bouw (beiden saldo -27%). In de horeca ziet de
ondernemer, waarschijnlijk mede dankzij het goede najaarsweer, het
iets minder negatief in (saldo -12%). Ook qua omzetrealisatie scoort de
horeca in het derde kwartaal iets minder negatief dan de overige
sectoren (saldo -3% ten opzichte van -8% gemiddeld) . De
omzetverwachting van de horeca was overigens op voorhand een stuk
positiever (saldo +11%).
Ook het economisch klimaat is volgens de ondernemer in het 3e kwartaal
verslechterd (saldo -27%). Voor het 4e kwartaal voorziet de ondernemer
een verdere achteruitgang (saldo -21%). Opvallend is overigens dat de
ondernemer over het algemeen positiever is over zijn eigen bedrijf
(winstgevendheid) dan over de bedrijfsomgeving (economisch klimaat).
Werkgelegenheid
Het aantal medewerkers bij de bedrijven nam in het 3e kwartaal af (per
saldo -2%) . De verwachting voor het 4e kwartaal is nog pessimistischer
(saldo -8%). In de bouw, horeca, makelaardij en reisbranche is de
afname het meest pregnant. Dit is deels een seizoenseffect. Het aandeel
bedrijven dat de afgelopen 12 maanden zzp'ers inhuurde om pieken in het
productieproces op te vangen is toegenomen van 45% naar 53%. In de bouw
wordt door 77% van de bedrijven gewerkt met zzp'ers. Dit is wel een
lichte daling t.o.v. eind 2010 (83%).
Omzet
Voor het 4e kwartaal verwacht de ondernemer een gematigde omzetstijging
(saldo +12%). Net als in voorgaande jaren vertonen de
omzetverwachtingen voor het 4e kwartaal (saldo +11%) een herstel ten
opzichte van het 3e kwartaal (saldo -4%). Hierbij spelen
seizoenseffecten een rol. Met uitzondering van de bouw (saldo -28%) en
de daaraan gelieerde bouwmaterialenindustrie (saldo -4%) zijn in alle
sectoren de omzetverwachtingen voor 2012 positief, maar minder positief
dan voor 2011. Ook de exportverwachtingen voor 2012 zijn positief
(saldo +15%), maar minder positief dan voor 2011 (+29%).
Orders
De orderinstroom daalde in het 3e kwartaal en bleef daarmee achter bij
de verwachtingen. Voor het 4e kwartaal wordt een lichte stijging
verwacht (saldo +4%). Aan de inkoopkant (inkooporders) wordt juist een
daling verwacht (saldo -6%). Het oordeel over de orderpositie is
enigszins verslechterd. Het sentiment daalde van -15% naar -19%,
waarmee het sentiment weer is teruggezakt naar het niveau van eind
2010. De bouwondernemers zijn het meest ontevreden over de werkvoorraad
(saldo -35%).
Europa
Het bedrijfsleven in Europa verwacht voor 2012 een bescheiden
omzetgroei, een groei die kleiner uitvalt dan in 2011, De Nederlandse
omzetverwachtingen voor 2012 blijven achter op het EU-gemiddelde.
Hetzelfde geldt voor de exportverwachtingen; ook daar scoort Nederland
scoort Nederland beneden het EU-gemiddelde.
COEN
De Conjunctuurenquête Nederland (COEN) is het gezamenlijke
conjunctuuronderzoek van de Kamers van Koophandel, VNO-NCW, MKB
Nederland, Centraal Bureau voor de Statistiek en Economisch Instituut
voor de Bouw. Dit onderzoek brengt vier keer per jaar de belangrijkste
ontwikkelingen en verwachtingen van het Nederlandse bedrijfsleven in
kaart, uitgesplitst naar regio en bedrijfstak. Daarbij wordt met de
vraagstelling en in de analyse ingespeeld op actuele ontwikkelingen. De
enquête is gebaseerd op kwalitatieve verwachtingen van ondernemingen en
geeft daarom een stemmingsbeeld van ondernemers over de huidige en
toekomstige gang van zaken. Het hele rapport is te downloaden op de
website van de Kamer van Koophandel: www.kvk.nl/coen.
Bron: KvK
Kamer van Koophandel