Gepubliceerd op 30 november 2011
Netwerk in hersenen maakt switch tussen snelle en nauwkeurige beslissingen
Gepubliceerd op 30 november 2011
Neurowetenschappers van de Universiteit van Amsterdam hebben een
netwerk van verschillende hersengebieden blootgelegd dat betrokken is
bij het switchen tussen snelle en nauwkeurige beslissingen. Hun
bevindingen verschijnen deze week in het wetenschappelijke tijdschrift
Journal of Neuroscience. De UvA-onderzoekers werkten samen met
collega's van de University of Newcastle (Australië), de University of
Bergen (Noorwegen) en de University of California (VS).
Met behulp van een keuzetaak bekeken Leendert van Maanen en zijn
collega's hoe de hersenen reageren op tijdsdruk. De proefpersonen
moesten een taak uitvoeren waarbij zij beslissingen moesten maken in
een MRI-scanner. In sommige gevallen was dat onder tijdsdruk, in andere
gevallen niet. Tijdens de taak werd de hersenactiviteit gemeten.
Wisselwerking tussen snelheid en nauwkeurigheid
De onderzoekers bekeken hoe flexibel proefpersonen omgingen met een
verandering in tijdsdruk en welke hersengebieden zo'n verandering in
tijdsdruk signaleren. Met behulp van een voor dit onderzoek ontwikkeld
wiskundig model toonden ze aan dat een gebied in de prefrontaalkwab van
de hersenen (de anterior cingulate cortex) een belangrijke rol speelt
bij beslissen onder tijdsdruk. Bij proefpersonen die goed in staat
waren te wisselen tussen situaties met wel of geen tijdsdruk, was dit
gebied actiever.
Bij de proefpersonen was ook grotere activiteit in een ander deel van
de hersenen: het pre-supplementaire motorgebied. Deze grotere
activiteit kwam overeen met het maken van impulsievere keuzes. De
proefpersonen namen in dat geval het risico om incorrect te antwoorden,
maar waren wel sneller. De anterior cingulate cortex en het
pre-supplementaire motorgebied staan in verbinding met de basale
ganglia (een groep zenuwkernen die het maken van keuzes reguleert). De
twee gebieden geven aan of de basale ganglia meer of minder focus op de
snelheid van de beslissing moeten leggen.
De hersengebieden zijn al eerder in verband gebracht met het nemen van
beslissingen. Dankzij het wiskundige model dat de onderzoekers
ontwikkelden is nu de rol van de gebieden in de wisselwerking tussen
snelheid en nauwkeurigheid aangetoond. Deze wisselwerking speelt in het
dagelijks leven een belangrijke rol. Om zeker te zijn van de juistheid
van een beslissing kan het verstandig zijn om er lang over na te
denken, maar in sommige gevallen moet juist snel een beslissing worden
gemaakt. Als een voetballer te lang wacht met schieten, is een
tegenstander al bij de bal; als een roofdier te lang wacht met
aanvallen, kan de prooi al verdwenen zijn.
Publicatiegegevens
L. van Maanen, S.D. Brown, T. Eichele, E.J. Wagenmakers, T.C. Ho, J.T.
Serences, & B.U. Forstmann: `Neural correlates of trial-to-trial
fluctuations in response caution', in Journal of Neuroscience, 30
november 2011.
Universiteit van Amsterdam