Rijksoverheid
In ontvangstname rapport `monitoring corporate governance'
Toespraak | 09-12-2011
Speech minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, Maxime
Verhagen, in ontvangstname rapport `monitoring corporate governance',
Den Haag/ Nieuwspoort, 9 december 2011.
Meneer Streppel,
Dank voor uw rapport en uw toelichting. En dank voor al het werk van uw
commissie het afgelopen jaar. Ik ben blij te horen dat de Corporate
Governance Code goed wordt nageleefd. Dat betekent dat we sinds de
invoering van de code - alweer zeven jaar geleden - een flinke slag
hebben gemaakt. En dat was ook nodig.
Want laten we eerlijk zijn, de boekhoudschandalen van een jaar of tien
geleden, logen er niet om. Er was veel onduidelijkheid over beloningen
van bestuurders, over de opbouw daarvan, over toezichthouding, over
verslaglegging enzovoort. Op al die punten is er dankzij de code - en
de naleving ervan - veel verbeterd. Daar wil ik alle ondernemers mee
complimenteren. En uiteraard ook alle andere partijen die - ieder op
hun eigen manier - hebben bijgedragen aan het verankeren van de code in
het bedrijfsleven. Ik noem de belangenorganisatie van grote
institutionele beleggers Eumedion, de Vereniging van Effectenbezitters,
de Vereniging Effecten uitgevende Ondernemingen, de Nederlandse
Beroepsorganisatie van Accountants, het CNV, de FNV, VNO-NCW, De
Nederlandsche Bank en de Autoriteit Financiële Markten. U allen
hartelijk dank.
Meneer Streppel,
U noemde in uw toelichting een aantal aandachtspunten. Op vier daarvan
ga ik nu kort in.
Ten eerste: het punt van cherrypicking. Doordat corporate governance de
laatste jaren behoorlijk in de politieke en maatschappelijke
schijnwerpers staat, zie ik steeds vaker voorstellen om specifieke
codebepalingen in de wet te plaatsen.
Maar weet u wat er gebeurt als je dat doet? Dan worden ondernemers
gedwongen zich aan een regel te houden. U weet wel: formuliertje met
regels en dan vinkjes zetten. Zonder na te denken over het waarom van
die regels.
Kijk, als we dat doen, schiet de code zijn doel dus voorbij. Want ik
wil helemaal geen ondernemers die slaafs regeltjes opvolgen en braaf
vinkjes zetten. Ik wil ondernemers die nadenken. Wat is het
gedachtegoed van de verschillende onderdelen van de code? Hoe verhoudt
dat zich tot de beslissing die ik als ondernemer nu moet nemen? Volg ik
de code op? Of wijk ik af en waarom?
Dát soort vragen wil ik dat ondernemers zich stellen. Het kan soms
namelijk legitiem zijn om van de code af te wijken. Daarom geldt
`comply or explain': volg op of leg uit! Ik roep daarom alle
Tweede-Kamerleden op, terughoudend te zijn met het omzetten van stukjes
van de code in wetgeving.
Dat brengt mij bij mijn tweede punt: de discussie moet blijven leven,
maar het succes van de code ook! Daarom doe ik een oproep aan alle
ondernemers: blijft u zich alstublieft wel aan de code houden! Zoals u
dat - geen misverstand daarover - de afgelopen jaren in bijna 100
procent van de gevallen ook heeft gedaan. Daar heb ik u net ook mee
gecomplimenteerd.
Het succes van de code staat of valt met de naleving door u! Als u uw
verantwoordelijkheid blijft nemen, geeft u geen aanleiding voor
wetgeving!
Derde punt: de ontslagvergoeding voor bestuurders die vóór 2004
hierover al een contract hierover hadden gesloten.
Nu geldt voor bestuurders met een contract van voor 2004, dat de code
op hen niet van toepassing is. Hij bestond toen immers nog niet. Toch
zijn er mensen die zeggen: `Die code bestaat nu al zo lang. Laten we
daarom álle bestuurders verplichten zich eraan te houden. Dus ook díe
bestuurders die al voor 2004 een contract hadden afgesloten.'
Ik kan me die gedachte voorstellen. Maar de Monitoringcommissie kan
natuurlijk geen contracten openbreken. Wel kunnen we alle ondernemingen
oproepen zich aan de code te houden. Dat doe ik daarom bij deze
expliciet.
Bestuurders met een contract van voor 2004, uiteraard hoop ik dat u
niet wordt ontslagen. Maar als dat onverhoopt gebeurt, mag ik u vragen
dan genoegen te nemen met maximaal één jaarsalaris aan
ontslagvergoeding? Doe het vanuit uw maatschappelijke
verantwoordelijkheid. Ik reken op uw moreel besef!
Dames en heren,
Dan kom ik bij mijn vierde en laatste punt: het aantal vrouwen in de
top. Meneer Streppel, u constateert in uw rapport dat het aantal
vrouwen in Raden van Commissarissen helaas niet toeneemt. Dat betreur
ik. Nederland draait mee in de economische wereldtop. Het kan dus niet
anders of we hebben ook wereldvrouwen in huis voor topposities in het
bedrijfsleven.
Mij is het laatst nog gelukt om een goede voorzitter te vinden voor de
Green Board, namelijk Monika Milz. Het kan dus écht! Ik wil ondernemers
daarom oproepen nog beter te zoeken en verder te kijken dan in de vaste
pool van vrouwen waarin vaak wordt gezocht.
Dames en heren,
Ik rond af. Meneer Streppel, hartelijk dank voor uw rapport. Ik ben
blij dat de code in het algemeen goed wordt nageleefd. Ik geloof in de
code. Laten we aan de resterende aandachtspunten blijven werken!
Dank u wel.