7 dec 2011
Onderdeel: LEI
Fundamentele vernieuwingsprocessen op het gebied van verduurzaming in
de agrarische sector kunnen pas succesvol zijn als vooraf aan enkele
cruciale voorwaarden is voldaan.
De meest in het oog springende factor is dat alle belangrijke partijen
beseffen dat verandering noodzakelijk is én tegelijk de ambitie hebben
om daadwerkelijk te vernieuwen. Onmisbare voorwaarden zijn verder:
doelmatige netwerkvormen en overeenkomstige â niet per se identieke -
belangen van alle betrokken partijen. Tevens kunnen vernieuwingen niet
zonder passende maatregelen op het juiste moment (zoals
experimenteerruimte en aangepaste wet- en regelgeving) en bovenal niet
zonder bevlogen, creatieve mensen die niet schromen om het voortouw te
nemen. Bij dit alles is het voor de vernieuwingsgezinde agrariër
belangrijk dat hij de ontwikkelingen op wereldschaal en
landelijk/regionaal herkent in zijn concrete, dagelijkse situatie.
Dit zijn enkele bevindingen uit het rapport âDuurzaamheid, innovatie en
risicoâ, waarin LEI verslag doet van een door het ministerie van EL&I
opgedragen onderzoek naar innovatieprocessen in de agrarische sector.
Het ministerie van EL&I wilde meer inzicht in fundamentele
vernieuwingsprocessen gericht op duurzaamheid â ook wel
systeeminnovaties genoemd - in de agrarische sector. Het LEI heeft
daartoe vier vernieuwingsprojecten met een raakvlak naar duurzaamheid
bestudeerd:Â
* Het âtussensegmentâ, vlees dat diervriendelijker is dan gangbaar
maar aan minder strenge eisen voldoet dan biologisch vlees
* De polderwijk Zeewolde die verwarmd wordt met warmte afkomstig van
een vergister bij een melkveehouder;
* Mechanische onkruidbestrijding om het gebruik van chemische
gewasbeschermingsmiddelen nog verder terug te dringen;
* Een mobiel teeltsysteem voor chrysanten om de productie te verhogen
bij gelijkblijvende arbeid en energieverbruik.
Rol van de overheid
De overheid speelt vaak een belangrijke rol bij innovaties maar kan ook
voor onzekerheid zorgen als zij de subsidies stopzet. Wet- en
regelgeving kunnen daarnaast belemmerend werken. Daarom is het
wenselijk dat het ministerie van EL&I en andere overheden zich nauwer
verbinden met de uitvoering van vernieuwingsprojecten.
Een goede voorbereiding middels goede innovatieplannen, risicoanalyse
en gestructureerd risicomanagement zijn belangrijke voorwaarden, zo
blijkt uit het onderzoek. Met een optimale inzet van ondernemers en
andere spelers in het netwerk van de specifieke innovaties, is ook de
rol van de overheid nog beter te bepalen. Uit de casussen blijkt dat
een nauwere verbondenheid van overheden bij innovaties mede een
belangrijke voorwaarde tot succes is.Â
Â
Â
Â
LEI