Regieziting vervolging oud-rechters: vraag en antwoord
Regieziting vervolging oud-rechters: vraag en antwoord
Utrecht , 15-5-2012
De rechtbank Utrecht houdt morgen (16 mei 2012) een regiezitting in de zaak van
de vervolging van twee oud-rechters, die worden verdacht van meineed.
Hieronder een aantal veelgestelde vragen en antwoorden en achtergronden rond
deze zaak.
Waar gaat het in deze strafzaak om
Twee oud-rechters worden van meineed verdacht. Ze zouden onder ede valse
verklaringen hebben afgelegd, op de vraag of ze bevriend met elkaar waren en of
ze met elkaar over de zogenoemde Chipsholzaak gesproken hebben. Deze
verklaringen zijn afgelegd tijdens een voorlopig getuigenverhoor in 2010. Eén
van de verdachten zou ook nog in 2006 in een ander verhoor onder ede in strijd
met de waarheid hebben verklaard dat hij niet heeft gebeld met een advocaat in
de Chipsholzaak.
Eén verdachte wordt verdacht van drie gevallen van meineed, de andere verdachte
van twee gevallen.
Wat is de achtergrond van deze zaak
De voorgeschiedenis begint al in de jaren 80, toen vader en zoon Poot gronden
rondom Schiphol verwierven. Zij wilden met hun bedrijf Chipshol de gronden
ontwikkelen, samen met een hun toenmalige zakenpartner. Ze kregen een conflict
over de zeggenschap over de gronden. Dit mondde uit in een procedure voor de
rechtbank Den Haag die - in eerste instantie - door de familie Poot is
verloren. Tegen hun zin is een deel van de grond doorverkocht. Volgens de
familie Poot was de behandelend rechter partijdig en heeft hij hen bewust
benadeeld. Een bevriende collega van dezelfde rechtbank zou hem gevraagd hebben
om de Chipsholzaak te behandelen ten gunste van de wederpartij van de familie
Poot. De rechter die dit verzocht, zou bevriend zijn met de wederpartij van de
familie Poot.
De vermoedens van de familie Poot vonden bevestiging in een anonieme brief die
zij in februari 2007 ontvingen en die ook aan de Nieuwe Revu was gestuurd. Deze
brief bleek later te zijn geschreven door een griffier van de rechtbank
's-Gravenhage, met wie de rechter die zijn collega benaderd had om de
Chipsholzaak te doen, in het verleden een relatie zou hebben gehad.
De rechtbank in Utrecht stond in 2010 een verzoek tot het horen van een
voorlopig getuigenverhoor door de familie Poot toe (LJN BM1744). De hiervoor
genoemde rechters zijn toen als getuigen onder ede ondervraagd. Volgens de
familie Poot hebben zij in strijd met de waarheid verklaard en daarom is er
aangifte gedaan van meineed. Daarna is er een onderzoek door de rijksrecherche
gedaan en heeft het OM besloten tot vervolging wegens meineed.
Daarnaast speelt er nog een andere kwestie. In een interview met een journalist
heeft de advocaat in de Chipsholzaak, gezegd dat de behandelend rechter
inhoudelijk met hem over de zaak heeft gesproken door de telefoon. De
desbetreffende rechter is hierop een procedure tegen de journalist en de
advocaat begonnen wegens smaad. In die procedure heeft die rechter onder ede
verklaard dat hij niet gebeld heeft met de advocaat. Volgens het OM is ook deze
verklaring meinedig. Al eerder heeft de familie Poot aangifte van meineed
gedaan met betrekking tot dit feit.
Zie: LJN BC2571 rechtbank Rotterdam (procedure wegens smaad) en in hoger beroep
LJN BI9309 en BI9304 gerechtshof 's-Gravenhage.
Ook: LJN BP7073 rechtbank 's-Gravenhage (in deze procedure heeft de advocaat
een vordering tot schadevergoeding tegen de rechter ingesteld)
Wie behandelen de zaak
Mr. J.R. Krol (voorzitter)
Mr. E.A. Messer
Mr. Z.J. Oosting
Drie ervaren senior-rechters zullen deze zaak behandelen. De behandelend kamer
is op voorstel van de teamleiders in de sector en in afstemming met het
gerechtsbestuur samengesteld. Er is uitdrukkelijk op gelet dat de rechters die
de zaak behandelen niet hebben samengewerkt of op een andere manier een
persoonlijke band hebben met de verdachte(n) of de benadeelde partij. Geen van
de behandelend rechters is werkzaam geweest in de rechtbanken Den Haag of
Haarlem, waar de verdachten hebben gewerkt.
Waarom in Utrecht
De Hoge Raad heeft de rechtbank Utrecht aangewezen voor de behandeling van de
zaak. Zie LJN BK2964 (beslissing Hoge Raad)
Regiezitting
Verwacht wordt dat er nog verzoeken van de verdediging en het OM komen voor
nader onderzoek, zoals het horen van getuigen. Een regiezitting dient ervoor om
te inventariseren wat er nog moet gebeuren voordat de zaak klaar is voor de
inhoudelijke behandeling. Bijvoorbeeld of er nog getuigen moeten worden gehoord
en wanneer dat zal gebeuren. Daarna zal een datum worden bepaald voor de
inhoudelijke behandeling.
Is de regiezitting openbaar?
Ja, evenals de inhoudelijke behandeling die later in de tijd zal volgen.
Radio- en televisieopnames van de regiezitting
De rechtbank hanteert de persrichtlijn. Hierin is vastgelegd wat er in beginsel
wel en niet mag worden opgenomen. Dat betekent dat van de verdachten alleen
opnamen gemaakt mogen worden als zij daarvoor toestemming hebben gegeven. Dat
is op dit moment niet het geval. De opkomst van de rechtbank en de voordracht
van de officier van justitie mogen wel worden opgenomen.
De zitting mag in het geheel worden bijgewoond door de schrijvende (en
twitterende) pers en andere belangstellenden.
Hoe gaat het nu verder
Het hangt af van de verzoeken van de verdediging en het OM en de beslissing(en)
daarop door de rechtbank wanneer de zaak verder zal gaan. Als er nog getuigen
gehoord moeten worden, zal dat eerst gebeuren. Doorgaans worden getuigen dan
gehoord door de rechter-commissaris.
Pas als het onderzoek helemaal is afgerond, kan de inhoudelijke behandeling
plaatsvinden.
Meineed
Meineed houdt in het opzettelijk afleggen van een valse verklaring onder ede
(zie artikel 207 van het Wetboek van strafrecht). Het oriëntatiepunt
straftoemeting voor meineed is 12 weken onvoorwaardelijke gevangenisstraf.
Nog meer feiten?
De familie Poot heeft bekend gemaakt dat zij wenst dat de verdachten ook voor
andere feiten worden vervolgd dan die nu op de dagvaarding staan. Zij heeft het
voornemen om een procedure te beginnen bij het gerechtshof om het OM op te
dragen de verdachten ook voor andere feiten uit de aangifte te vervolgen. Het
is nog niet bekend wanneer deze procedure zal beginnen en wanneer het
gerechtshof daarop zal beslissen.
Andere rechtszaken Chipshol
Deze zaak is niet de enige waarin de Chipsholzaak een rol speelt of die verband
houdt met één van de 'spelers' in die zaak. Sinds de jaren 90 zijn er meer dan
50 rechtszaken gevoerd die in verband staan met de verwerving van gronden
rondom Schiphol. Verschillende zaken daarvan hebben in de publieke
belangstelling gestaan.