Herdenking Rademakersbroek Varsseveld
herdenking Rademakersbroek Varsseveld 2-3-2013
Op maandag 2 maart is het 70 jaar geleden dat 46 Nederlanders in een tarweveld aan de Rademakersbroek bij Varsseveld zijn geexecuteerd. Die dag vindt om 12 uur, ter nagedachtenis hieraan, een herdenking plaats.
Een vertegenwoordiging van het gemeentebestuur van de gemeente Oude IJsselstreek en leerlingen van groep 7/8 van basisschool de Meeander uit Heelweg verzorgen in een sobere bijeenkomst de herdenking bij het monument aan de Rademakersbroek. Hieraan voorafgaand lezen leerlingen uit groep 7/8 van
basisschool De Meeander door hen zelf geschreven gedichten voor. Het Kleinkoor Vocaliste zal een aantal liederen ten gehore brengen. Leonie Vrieze uit Varsseveld, schrijfster van het boek `Bedankt voor onze vrijheid!', zal tijdens de herdenking voordragen uit haar boek.
U bent van harte welkom!
Het verhaal achter het monument Rademakersbroek
Ieder jaar wordt op 2 maart een herdenking gehouden bij het monument aan de Rademakersbroek. Op 2 maart 1945 werden 46 gevangenen door de Duitsers uit Doetinchems gevangenis De Kruisberg gehaald en in het graanveld bij Rademakersbroek, even buiten Varsseveld, geexecuteerd. De gevangenen waren
zogenaamde Todeskandidaten: mensen die door de Duitsers gevangen gezet waren voor relatief kleine vergrijpen, of soms slecht voor het vermoeden daarvan. Kandidaten voor represailles door de Duitsers. De executie van deze 46 mensen was een vergelding voor het ombrengen van vier Duitse soldaten
door verzetsgroep de Bark. De Bark was een oude boerderij tussen Aalten en Dinxperlo, waar een verzetsgroep/knokploeg regelmatig samenkwam. Eind februari stuiten de vier Duitsers bij toeval op de boerderij. Ze waren aan het kijken waar ze geschut het best konden opstellen voor de verdediging
tegen de oprukkende geallieerden. Of beter gezegd: om de terugtocht te dekken, de oorlog was bijna voorbij en iedereen wist het. In de boerderij lagen bewijzen van verzet: zaken die duidelijk van een dropping afkomstig waren. Dat mochten die Duitsers natuurlijk niet aan hun hoofdkwartier
melden. De verzetsmensen, die zich verstopt hadden, kwamen te voorschijn met getrokken pistool en namen de Duitsers gevangen. Ze eisen dat de Duitsers zouden deserteren: het was immers vlak voor het eind van de oorlog. Maar de Duitsers weigerden. De verzetsgroep besloot de vier Duitsers op te
hangen. Omdat ze natuurlijk gemist zouden worden en om hun daad te verbloemen werden de gedode Duitsers in hun auto gezet en werd de auto een eind verderop in brand gestoken. Maar een Duitse patrouille merkte al gauw dat het niet om een ongeluk ging.
Als represaille worden op 2 maart 1945 46 Todeskandidaten met een vrachtwagen uit gevangenis De Kruisberg gehaald en buiten Varsseveld, bij Rademakersbroek in het graanveld opgesteld en neergeschoten. Omwonenden worden gedwongen de lijken op te ruimen. In 1949 is het monument opgericht ter
nagedachtenis aan de slachtoffers van de executie. In het monument is een rozet gemetseld met een gedicht van Garmt Stuiveling:
"Warm bloed doordrenkt' onze velden
en rijper rijpte hier `t graan
O, mocht uit het offer dier helden
zulk een oogst van vrijheid ontstaan!"
* 20 februari 2015