Persbericht

Vier nieuwe jaargetijden

Concert vrijdag 27 februari 2015, 20.15 uur, TivoliVredenburg, Utrecht

Inleiding 19.30 uur, grote zaal: Huib Ramaer

Serie TROS Klassiek

Amsterdam Sinfonietta

Terje Tønnesen viool/leiding

Grieg: Holberg-suite

Janá ek: Eerste strijkkwartet Kreutzersonate (arr.)

Vivaldi/Tønnesen: De vier jaargetijden (versie voor viool, strijkorkest, prepared klavecimbel, elektronica en slagwerk)

Wie ooit de prachtige film The unbearable lightness of being (1988) van Philip Kaufman heeft gezien, heeft bewust of onbewust muziek van Leoš Janá ek gehoord. Pregnante thema’s, intiem gefluister en heftige uitroepen in Janá eks muziek begeleiden dromerige maar indringende beelden van vreugde en pijn in de liefde.

Dat is ook het geval bij zijn Eerste strijkkwartet (1923), een van de meest zinderende strijkkwartetten van de twintigste eeuw. In het concert van De Vrijdag van Vredenburg van 27 februari aanstaande klinkt het strijkkwartet in een bewerking voor strijkorkest. Met dit werk schreef Janá ek een hartstochtelijk protest tegen vrouw-onvriendelijk gedrag. De opdracht voor het kwartet kwam van het Boheems Strijkkwartet.

Het lijkt alsof Janá ek witheet van woede was toen hij dit kwartet in een week tijd op papier stortte. Zijn inspiratiebron was Leo Tolstojs novelle Kreutzer Sonata (1889), een verhaal over een mislukt huwelijk, over jaloezie, vreemdgaan en moord, over de destructieve krachten van de hartstocht. “Wat ik in mijn hoofd had was het lijden van een passieve slaafse vrouw die wordt geslagen en dood gemarteld”, schreef Janá ek in een brief uit 1924.

Daaraan vooraf gaat Edvard Griegs hommage aan de Molière van het Noorden, de achttiende-eeuwse dichter Ludvig Holberg. De Holberg-suite bestaat uit barokke dansen in een romantisch klankgewaad. Ter afsluiting klinken de onsterfelijke Vier jaargetijden van Antonio Vivaldi in een moderne versie voor viool, strijkorkest, prepared klavecimbel, elektronica en slagwerk, en gespeeld en geleid door de Noorse violist Terje Tønnesen.

Terje Tønessen is onder meer artistiek leider van het Noors Kamerorkest en het het Zweedse Camerata Nordica (sinds 1997). Sinds 1983 is hij bovendien concertmeester van het Oslo Filharmonisch Orkest. Naast zijn vele optredens als orkestleider onderhoudt Terje Tønessen een internationale carrière als solist en kamermusicus. In 2013 kreeg hij in zijn vaderland samen met het Noors Kamerorkest de prestigieuze Lindeman Prize. Terje Tønessen heeft diverse werken uitgevoerd en ook opgenomen die speciaal voor hem zijn gecomponeerd. Zelf componeerde hij muziek voor een aantal theaterproducties. Hij werkt graag samen met collega's met uiteenlopende achtergronden, zoals jazz, rock en folk. Terje Tønessen is voor het eerst te gast bij Amsterdam Sinfonietta.

Het strijkorkest Amsterdam Sinfonietta werd in 1988 opgericht door Lev Markiz. Het ensemble bestaat uit 22 strijkers en wordt sinds 2003 geleid door violiste en artistiek leider Candida Thompson. In maart vorig seizoen was Amsterdam Sinfonietta nog te gast in De Vrijdag van Vredenburg met een programma met Peter-Jan Wagemans, Mozart en Richard Strauss.