Neoliberale mensvisie: ook voor mensen met verstandelijke beperking?

Lector Inclusie van Mensen met een Verstandelijke Beperking

Passende zorg of neoliberale mensvisie: 'u zult toch vooral uw eigen boontjes moeten doppen'

De opvattingen over de ondersteuning van mensen met een verstandelijke beperking en hun rol in de samenleving zijn de afgelopen vijftig jaar behoorlijk veranderd, stelt Xavier Moonen, bijzonder lector Inclusie van Mensen met een Verstandelijke Beperking van Zuyd Hogeschool in zijn inaugurele rede. De verzorgingsstaat was volgens velen onbetaalbaar geworden en is nu vervangen door een neoliberale mensvisie met als adagium: `u zult toch vooral uw eigen boontjes moeten doppen'.

Tot medio jaren zestig van de vorige eeuw was een persoon met een verstandelijke beperking iemand met een blijvende handicap die goede zorg nodig had in een instituut. In de jaren zeventig en tachtig konden sommigen, eventueel na getraind te zijn, zich een plek verwerven in de samenleving, bijvoorbeeld in gezinsvervangende tehuizen en in de sociale werkvoorziening. Begin jaren negentig ontstond, mede door de burgerrechtenbeweging, een nieuwe verandering met de nadruk op burgerschap, menselijke waardigheid en kwaliteit van bestaan. Maar hoewel dergelijke begrippen vaak wel in wet- en regelgeving terechtkwamen, waren ze niet altijd terug te vinden in de genomen maatregelen. Onderzoekers spreken in dit verband wel van `etikettenzwendel'.

Xavier Moonen, lector Inclusie van Mensen met een Verstandelijke Beperking

Inclusie en ondersteuning van mensen met een verstandelijke beperking betekent fundamenteel anders denken en werken voor alle betrokkenen. Deze en andere beschouwingen spreekt dr. Xavier Moonen op 22 april uit in zijn inaugurele rede ter gelegenheid van zijn benoeming tot bijzonder lector Inclusie van Mensen met een Verstandelijke Beperking bij Zuyd Hogeschool. Dit bijzonder lectoraat is ingericht door Koraal Groep te Sittard, een organisatie voor zorg en ondersteuning aan mensen met een beperking of belemmering op verstandelijk, lichamelijk of psychosociaal gebied. Xavier Moonen (1954) is sinds 1985 werkzaam als orthopedagoog en gezondheidszorgpsycholoog bij Koraal Groep. Sinds 2008 is hij ook verbonden aan de leerstoel forensische orthopedagogiek van de Universiteit van Amsterdam. Xavier Moonen: "De belangrijkste drijfveer voor mij om als lector bij Zuyd aan de slag te gaan, is theoretische inzichten praktisch toepasbaar te maken zodat mensen met een beperking daar daadwerkelijk van kunnen profiteren."