15 apr 2015

Nieuwe Omgevingswet negeert bewoners en gebruikers

Achter de schermen wordt hard gewerkt aan de nieuwe Omgevingswet die in 2018 moet ingaan. Deze wet zal 24 wetten op het gebied van bouwen, wonen, infrastructuur en milieu gaan vervangen. Ieder(in), de Nederlandse Woonbond en VACpunt Wonen zijn geschrokken van de voorstellen die naar de Tweede Kamer gestuurd zijn. De punten die voor bewoners en gebruikers van groot belang zijn, zien we in de voorstellen niet terug.

De Tweede Kamer zal donderdag schriftelijk reageren op de plannen voor de nieuwe Omgevingswet. Deze wet moet de omgeving beschermen en de regeldruk verminderen. De consumentenorganisaties constateren echter dat veel regels die ooit bedacht zijn om burgers te beschermen, worden geschrapt. Bovendien wordt onvoldoende ingespeeld op nieuwe ontwikkelingen, zoals langer zelfstandig wonen.

Krachtige bouwlobby

De consumentenorganisaties vinden dat minister Schultz van Haegen haar oren teveel heeft laten hangen naar de krachtige bouwlobby. De consumentenorganisaties, met een gezamenlijke achterban van enkele miljoenen burgers, merken dat zij onvoldoende betrokken worden bij de totstandkoming van de nieuwe wet. Daardoor worden de behoeften en wensen van bewoners en gebruikers in de nieuwe wetgeving genegeerd.

Kritiekpunten

In een brief aan de Tweede Kamer hebben de organisaties aandacht gevraagd voor het perspectief van de gebruiker in het bijzonder wat betreft de volgende punten:

o De Omgevingswet is een decentralisatiewet, waarbij bevoegdheden verschuiven van het Rijk naar gemeenten. Dat betekent dat de inspraak van burgers op het beleid ook op het gemeentelijke niveau moet plaatsvinden. Die inspraak moet in de wet geregeld worden, maar dat is nu niet het geval.

o Voor burgers is belangrijk dat woningen, gebouwen en de openbare ruimte praktisch bruikbaar en goed toegankelijk zijn. Het moet niet meer voorkomen dat bijvoorbeeld rolstoelgebruikers via de achteringang naar binnen moeten of dat bij een nieuw opgeleverd huis de fietsen in de gang moeten staan. Toegankelijkheid en bruikbaarheid moeten daarom als uitgangspunten in de wet opgenomen worden.

o Duurzaamheid, in de zin van aanpasbaar bouwen en aansluiten bij wat burgers nodig hebben (ook als ze ouder worden of kwetsbaar zijn), vraagt meer aandacht. Het kan niet zo zijn dat een overheid kiest voor langer zelfstandig wonen, maar dat tegelijkertijd in de bouwregelgeving de randvoorwaarden worden geschrapt om zelfstandig te kunnen wonen. Zo is het bijvoorbeeld hard nodig dat er levensloopbestendiger wordt gebouwd. Als woningen niet aan de wensen van bewoners voldoen en niet aanpasbaar zijn leidt dat tot voortijdig verval en onnodige sloop. Dat heeft weer grote negatieve milieueffecten.

Samen tegenwicht bieden

De Nederlandse Woonbond, VACpunt Wonen en Ieder(in) hebben besloten om meer samen te werken om de positie van de consument in de bouwregelgeving te versterken. Op hun congres op 16 april bekrachtigen de organisaties dit met een intentieverklaring.