Z-Files, Kunst en de Stad #10

PERSBERICHT:

Rotterdam, 9 april 2015

Z-Files, Kunst en de Stad #10:

1989 Het eerste kunstwerk in de publieke ruimte van John Körmeling

Op donderdag 16 april viert Sculpture International Rotterdam (SIR) de terugkeer van het kunstwerk ‘1989’ van John Körmeling met de tiende editie van de Z-Files, Kunst en de Stad in LantarenVenster.

Het beroemde neonkunstwerk op het dak van de Hillekopflat in Rotterdam Zuid heeft bijna drie jaar plat op het dak gelegen. Bij een controle van gemeentebeheer bleek de fundering niet betrouwbaar en de financiën voor herstel lieten lang op zich wachten, maar begin februari van dit jaar werd het werk eindelijk in ere hersteld. In deze Z-Files onder andere een gesprek tussen architectuurhistorici Michelle Provoost en Wouter Vanstiphout en John Körmeling over 1989 en ander werk uit zijn oeuvre én de presentatie van zijn nieuwste werk, Frogsichord. Dit groene wortelclavecimbel wordt ingewijd door de componist Charlemagne Palestine.

Z-Files, Kunst en de Stad #10: 1989 - John Körmeling

Datum: Donderdag 16 april 2015, 19:00 20:30 uur

Locatie: LantarenVenster

Toegang: Gratis

De terugkeer van 1989 in het straatbeeld van Rotterdam-Zuid na jaren afwezigheid is de aanleiding voor deze editie van de Z-Files. 1989 is het bouwjaar van de Hillekopflat, ontworpen door Mecanoo. John Körmeling, van origine architect, markeerde dit jaartal met groene knipperende neoncijfers op het dak van de flat. ‘Het jaartal werd in 1991 op het dak van de Hillekopflat geplaatst, vanwaar het sindsdien voortdurend de tijd ontkent. Inderdaad: ‘1989’ is een stuurse klok of kalender maar ook een lichtjaar; een geboortekaart en een onbedoelde historische les over dat magische jaar waarin de muur viel en er volgens de Amerikaanse neoconservatieve politicoloog Francis Fukuyama een einde kwam aan de geschiedenis.‘ (uit het essay dat Moosje Goosen schreef over 1989 voor SIR)

Het programma van Z-Files #10:

De Z-Files in LantarenVenster, een locatie met uitzicht op 1989 bestaat onder andere uit een gesproken column van Lauran Schijvens (ontwerper en kunsthistoricus); een gesprek tussen architectuurhistorici Michelle Provoost en Wouter Vanstiphout en John Körmeling en de presentatie van zijn nieuwe werk, Frogsichord, een groen wortelklavecimbel. Voor deze avond nodigde Körmeling de Amerikaanse componist en performer Charlemagne Palestine uit om een nieuw stuk op het instrument te spelen. Tot slot wordt er geklonken op de terugkeer van 1989.

John Körmeling

John Körmeling (Amsterdam, 1951) studeerde architectuur aan de toenmalige Technische Hogeschool Eindhoven in Eindhoven, waar hij nog steeds woont en werkt. Zijn compromisloze denken maakte zijn werk vaak onuitvoerbaar. ‘Zijn werk al dan niet uitgevoerde gebouwen, constructies, sculpturen, oplossingen voor ruimtelijke vraagstukken reageert opp (en ageert dikwijls tegen) de ruimtelijke ordening in Nederland, die geen bestuurlijk verlangen onbestemd laat. Körmeling is als een wolf die in één adem een dichtgetimmerd plan omver weet te blazen, om er een simpel idee zonder opsmuk tegenover te plaatsen.’ (Goosen voor SIR).

Voor het parkeerprobleem in de Utrechtse binnenstad ontwierp Körmeling in 1999 een reuzenrad voor auto's, de Drive-in Wheel; en als verlichting op Rotterdams Binnenwegplein bedacht hij ooit een kauwgomballenautomaat. De fluorescerende kauwgomplakken die binnen de kortste keren overal op de stoeptegels gekleefd zouden zitten, moesten voor de verlichting van het plein zorgen. Een ander ontwerp voor Rotterdam van zijn hand , is een forse neon richtingaanwijzer NAAR ZEE, een werk dat (tot nu toe) niet gerealiseerd werd. In 2008 voltooide Körmeling zijn Draaiend Huis op een rotonde in Tilburg waar de auto’s voorbij razen. Körmeling werd verder bekend met Happy Street, waarmee hij Nederland vertegenwoordigde op de World Expo in Shanghai in 2010.

Z-Files, Kunst en de Stad is een serie programma’s van SIR en BKOR (Beeldende Kunst & Openbare Ruimte) waarin kunst, openbare ruimte en de stad aan bod komen door middel van o.a. lezingen, interviews, workshops, en excursies. Dit programma belicht de bijzondere collectie kunstwerken in de openbare ruimte van Rotterdam en onderzoekt actuele ontwikkelingen met betrekking tot kunst en de stad. SIR en BKOR zijn programma’s van het Centrum Beeldende Kunst Rotterdam.

Over 1989:

‘John Körmeling, die de opdracht kreeg van het CBK Rotterdam en Stichting Tuinstad Zuidwijk om een werk te maken voor het nieuwbouwproject de Hillekop, stelde in eerste instantie een plaatsaanduiding voor op het dak van de flat. Het woord ZUID zou zijn licht werpen op de stad maar dit werd te stigmatiserend bevvonden. Er kwam een neutralere tijdsaanduiding voor in de plaats. De ‘1989’ van Körmeling is zoals de tijd zelf, onverschillig baant het zich een weg de toekomst in. Het is een kunstwerk dat iedere vorm van gewichtige betekenis zorgeloos van zich afschud en zich tijdsloos en gewichtsloos nestelt in het geheugen van de stad. Wat overigens niet betekent dat het werk neutraal ervaren wordt: vanuit alle mogelijke invalshoeken kunnen er betekenissen op worden geprojecteerd, net zoals de consument zijn verlangens vervult ziet in het schijnsel van flikkerende neonreclames voor bier, casino’s, en peep shows. Daarmee toont ‘1989’ de complexiteit van de dynamische openbare ruimte: niets is neutraal wanneer het tijd en ruimte, en menselijke belangen dient.’ (Goosen voor SIR)