Bloeit door ingrijpen het vadergevoel op?

Hormonale veranderingen bereiden vrouwen tijdens hun zwangerschap voor op het ouderschap. Bij vaders is dat niet of minder het geval. Kunnen we vaders sensitiever maken voor hun baby door een gedragsgerichte interventie of door het toedienen van hormonen? Hoogleraar gezinspedagogiek Marian Bakermans-Kranenburg gaat het onderzoeken met een ERC Advanced Grant.

Vader is ondergeschoven kind in onderzoek

Vaders komen vaak nauwelijks aan bod in onderzoek naar ouderschap. Gemiddeld blijken ze met jonge kinderen wat onhandiger dan moeders; ze lijken minder goed aan te voelen waar hun kind aan toe is. De vraag is nu of daarbij een rol speelt dat bij hen, voorafgaand aan de geboorte van hun kind, geen of minder hormonale veranderingen plaatsvinden.

Twee soorten experimenten

Bakermans-Kranenburg gaat met haar team twee typen vragen onderzoeken met twee typen experimenten: `Enerzijds bekijken we de invloed van gedragsgerichte interventie op gedrag van vaders en op neurale en hormonale reacties bij het zien of horen van hun kind. Anderzijds onderzoeken we het effect van rechtstreekse beinvloeding van de hormoonhuishouding op gedrag en op neurale reacties. Daarbij is er voor het eerst ook expliciet aandacht voor beschermingsgedrag, een aspect van het ouderschap dat bij dieren veel aandacht heeft gekregen, maar nog nauwelijks is onderzocht bij mensen.

Maatschappelijk relevant

Het onderzoek heeft grote maatschappelijke relevantie, benadrukt Bakermans-Kranenburg: het vergelijkt immers verschillende methoden om de betrokkenheid van vaders bij de opvoeding van hun kinderen te vergroten. Kennis van de effecten van die methoden op de omgang van de vader met zijn kind kan ook helpen om de neurobiologische basis van sensitief ouderschap bloot te leggen. Tegelijkertijd is het ontrafelen van de hormonale en neurale mechanismen van sensitief vaderschap van groot belang voor de theorievorming op het grensgebied van pedagogiek en neurowetenschappen.

Eerder onderzoek naar vaders

Bakermans-Kranenburgs onderzoek, getiteld Father Trials: Hormonal and Behavioral Experiments on Prenatal and Postnatal Parenting, sluit aan bij eerdere studies van de onderzoeksgroep naar vaders met jonge kinderen, en bij hun experimentele studies naar ouderschap en sensitiviteit waarbij het hormoon oxytocine werd toegediend.

De ERC Advanced Grant is de grootste persoonlijke subsidie van de EU. De omvang is 2,5 miljoen euro.