Reumapatient blijft moe ondanks betere behandeling
Reumapatient blijft moe ondanks betere behandeling
6 mei 2015 Print | Verstuur e-mail
Moe zijn. Het is een bekend probleem voor mensen met reumatoide artritis (RA) en andere vormen van reuma. Uit nieuw onderzoek door promovendus Hanna van Steenbergen in het LUMC in Leiden, blijkt dat vermoeidheid voor veel RA-patienten een blijvend probleem is. 'Het is belangrijk dat artsen
reumapatienten erop voorbereiden dat moeheid ondanks goede behandelingen niet altijd weggaat.'
Hanna van Steenbergen zit in het laatste jaar van haar promotietraject en begint eind dit jaar aan de opleiding tot reumatoloog.
Wat heeft u precies onderzocht?
'We hebben de gegevens van meer dan 600 patienten onderzocht die in de periode 1993-2007 in Leiden zijn behandeld. Het zijn patienten van de polikliniek voor beginnende reuma, de zogeheten Early Arthritis Clinic (EAC). Deze patienten zijn dus vanaf de eerste gewrichtsontstekingen behandeld en
hun gegevens zijn bijgehouden. Ik heb onderzocht hoe effectief de behandelingen door de jaren heen zijn geweest en of er verschillen in vermoeidheid bij patienten te meten waren.'
In de loop van de tijd zijn behandelingen sterk verbeterd. Zag u dat terug?
'Ja, we hebben patienten uit 3 behandelperioden genomen in de afgelopen 20 jaar. De nieuwste behandelstrategieen waren duidelijk het beste. De ontstekingen bij RA worden veel beter onderdrukt. De modernere behandelmethoden zijn beter in het voorkomen van gewrichtsschade en gezwollen en
pijnlijke gewrichten. De patienten die de nieuwere behandelingen kregen, hadden ook minder beperkingen door reuma. Ze hebben er dus baat bij gehad.'
Wordt vermoeidheid minder door de ontstekingen aan te pakken?
'Nee, helaas vaak niet. Vermoeidheid bij mensen met RA lijkt voor een groot deel los te staan van de behandeling tegen ontstekingen. Hoewel verbeterde behandelmethoden wel een afname van ontsteking liet zien, was er gemiddeld genomen geen verandering in de vermoeidheid die de patienten zelf
aangeven. Oftewel, patienten die in 1993 zijn behandeld, waren gemiddeld even moe als de patienten die de afgelopen tien jaar zijn behandeld.'
Als ontstekingen niet de belangrijkste oorzaak van vermoeidheid zijn, wat dan wel?
'Dat weten we helaas nog niet. We denken dat er andere mechanismes zijn die de vermoeidheid veroorzaken. We zagen bijvoorbeeld dat vrouwelijke patienten gemiddeld genomen wat meer last hebben van vermoeidheid. Maar we gaan ervanuit dat bij reuma vermoeidheid diverse oorzaken heeft die we nog
niet kennen.'
Gelden de resultaten ook voor andere vormen van reuma?
'Vermoeidheid komt in ieder geval veel voor bij mensen met reuma. We hebben vooral onderzoek gedaan naar vermoeidheid bij RA. Maar, we kunnen wel zeggen dat patienten met de ziekte van Bechterew of artritis psoriatica gemiddeld genomen minder last hebben van vermoeidheid. Er zijn weer andere
vormen van reuma waarbij mensen meer vermoeid zijn dan RA-patienten. Dan denk ik bijvoorbeeld aan SLE of het syndroom van Sjoegren.'
Wat kan de arts doen aan vermoeidheid?
'Reumatologen behandelen patienten met het doel om ontstekingen te remmen en schade aan gewrichten te voorkomen. Zij kunnen op dit moment nog niet zoveel doen aan vermoeidheid, omdat die voor een groot deel lijkt los te staan van ontstekingen. Het is in ieder geval belangrijk dat artsen
patienten erop voorbereiden dat de vermoeidheid mogelijk niet weggaat, ook al gaat het met de ontstekingen wel de goede kant op.'