Onafhankelijkheid van nieuwsredacties steeds meer onder druk


Twee derde van de hoofdredacteuren van Nederlandse nieuwsredacties vindt dat er momenteel meer risico's op schending van de redactionele onafhankelijkheid zijn dan vijf jaar geleden. Ook verwachten zij dat deze druk alleen nog maar verder toe zal nemen. Dit blijkt uit een vandaag gepresenteerd
onderzoek van het Commissariaat voor de Media. Gezien het maatschappelijk belang van onafhankelijke journalistiek is dit een zorgelijke ontwikkeling.

De hoofdredacteuren verklaren deze toename onder meer door het teruglopen van de financiele middelen, wat redacties kleiner maakt en zorgt voor meer freelancers, wat de kwetsbaarheid vergroot. Ook wordt er meer marktdenken en `ondernemende journalistiek' verwacht. Daarnaast signaleren zij dat
de keuze van onderwerpen in toenemende mate wordt bepaald door wat scoort bij de gebruiker. En dat zijn niet altijd de vanuit journalistiek oogpunt meest belangrijke onderwerpen.

In reactie op deze uitkomsten stelt collegevoorzitter van het Commissariaat Madeleine de Cock Buning: "Ook in het licht van de recente ontwikkelingen in de dagbladsector, verdient het aanbeveling om het belang van het redactiestatuut voor redactionele onafhankelijkheid met meer nadruk te
agenderen. Dit zowel binnen de redacties en directies van nieuwsmedia als breder in de maatschappelijke discussie over het belang van onafhankelijke nieuwsvoorziening. Het Commissariaat zal dit onderwerp, dit jaar een van onze toezichtthema's, met bijzondere aandacht blijven volgen en ook zelf
aan deze maatschappelijke discussie blijven bijdragen'.

Dat de Nederlandse nieuwsorganisaties worstelen om hun hoofd boven water te houden, blijkt eveneens uit de jaarlijkse analyse die het Commissariaat uitvoert in het kader van zijn Mediamonitor. Op de markten voor dagbladen en publiekstijdschriften is al langer sprake van een oplagedaling. Ook
in 2014 zet deze neerwaartse trend onverminderd door. Niet alleen is het lastig om abonnees te behouden, ook de losse verkoop en gratis verspreide titels verkeren in zwaar weer. De terugloop is zichtbaar op de landelijke markt, maar ook de regionale titels kampen met tegenslagen. Dit geldt
tevens voor andere regionale media. De regionale publieke televisiezenders zien het bereik in vijf jaar tijd met een derde afnemen en ook het bereik van de equivalente radiozenders loopt geleidelijk terug.

Als het gaat om de pluriformiteit en de onafhankelijkheid van de mediasector houdt het Commissariaat voor de Media als onafhankelijk toezichthouder al meer dan 25 jaar de vinger aan de pols. Dit gebeurt middels toezicht, maar met name ook door ontwikkelingen te registreren en te analyseren.
Sinds 2001 worden de bevindingen jaarlijks gepubliceerd in de Mediamonitor-rapporten. Daarnaast is er de website www.mediamonitor.nl voor actuele informatie en een terugblik op eerder verschenen stukken.

Onderstaand treft u links naar de nu verschenen onderdelen van de Mediamonitor:

* Onderzoek naar onafhankelijkheid van nieuwsredacties
* Mediamarkten