Het zwaarder belasten van grote vermogens, zoals de Nederlandse volgelingen van Thomas Piketty willen, is een schadelijke economische strategie waarvoor gewone werknemers de prijs zullen betalen. Het is een fabeltje dat de belasting op arbeid fors naar beneden kan als de fiscus Nederlandse miljonairs maar stevig aanpakt. De uitdaging is niet om het rendement op vermogen kunstmatig te verlagen, maar om de economische groei aan te jagen. Bedenkelijk is ook het gelijkheidsdenken dat achter pleidooien voor vermogensnivellering steekt, als zou materiële gelijkheid het summum van rechtvaardigheid zijn. In de liberale notie van eerlijkheid speelt (economische) vrijheid echter een hoofdrol Voor liberalen is een ‘eerlijkere vermogensverdeling’ daarom niet per definite hetzelfde als een ‘gelijkere vermogensverdeling’.

Dat is in het kort de boodschap van Groeien naar vermogen. Een liberaal antwoord op Thomas Piketty, het nieuwste geschrift van de TeldersStichting. De auteurs van Groeien naar vermogen nuanceren het sombere economische scenario dat Thomas Piketty schetste in zijn boek Capital in the Twenty-First Century. Piketty is zo in de ban van statistische ongelijkheid dat hij geen oog heeft voor de welvaartstoename in absolute zin. Daarnaast reikt zijn belangstelling niet verder dan Noord-Amerika en Europa, terwijl elders in de wereld dankzij de vrijemarkteconomie miljoenen mensen ontsnapt zijn aan bittere armoede. Ook maakt Piketty een karikatuur van kapitaal en kapitalisme. Zijn boodschap dat grote vermogens per definitie hoge rendementen halen, en dat de rijken slapend nog rijker worden, botst op de economische logica en op harde cijfers over de vermogensverdeling in Nederland.

Naast een kritische analyse van het werk van Piketty, levert Groeien naar vermogen, opgesteld onder leiding van Roelof Salomons (hoogleraar beleggingstheorie en vermogensbeheer aan de RUG), een bijdrage aan het debat over de vermogensverdeling in Nederland:

· de verschillende tarieven en vrijstellingen in de erfbelasting moeten geharmoniseerd worden. Het geeft geen pas om niet-verwante erfgenamen veel meer erfbelasting te laten betalen dan kinderen;

· neem in de vermogensverdeling ook de pensioenen mee. Veel werknemers bouwen namelijk verplicht pensioen op, wat aantoonbaar ten koste gaat van individuele vermogensopbouw;

· betwist het morele monopolie van links, dat het mantra ‘gelijker is eerlijker’ hanteert. Het primaire bezwaar van liberalen tegen nivellering is niet dat vergaande herverdeling schadelijk is voor de economie, maar dat de overheid het recht niet heeft om met een beroep op ‘gelijkheid’ de eigendomsverhoudingen naar haar hand te zetten;

· een progressieve vermogensbelasting is gebaseerd op de onjuiste veronderstelling dat grote vermogens automatisch meer rendement maken. Het bewijs daarvoor is zwak en nog meer nivellering jaagt broodnodig investeringskapitaal de grens over. Niet een platte vermogensverdeling maar hogere economische groei is de randvoorwaarde voor een fatsoenlijk sociaal vangnet.

Groeien naar vermogen. Een liberaal antwoord op Thomas Piketty is in papieren en elektronische vorm te bestellen in de webshop van de TeldersStichting. Daar kunnen ook de samenvatting en conclusies van het geschrift worden geraadpleegd.