4 juni 2015

Ook afgelopen jaar is weer een uitgebreide studie naar gebruik van verdovende middelen in Europese steden uitgevoerd, waarvan de resultaten vandaag zijn geopenbaard.

Vandaag maakt het EMCDDA in Lissabon haar jaarlijkse rapport over verdovende middelen in Europa geopenbaard. Hierin staan nieuwe resultaten gebaseerd op metingen in 2014 van cocaine, amfetamine, ecstasy, methamfetamine en cannabis in rioolwater. In het betreffende onderzoek, dat geleid wordt door het Europese SCORE netwerk, waar Prof. Dr. Pim de Voogt (verbonden aan de Universiteit van Amsterdam en KWR Watercycle Research Institute) en deel van uitmaakt, is het rioolwater van ruim 50 Europese steden en enkele steden uit Canada en Australie chemisch geanalyseerd om het drugsgebruik van de bewoners in kaart te brengen. De conclusies van de studie zijn opgenomen in het European Drug Report 2014 dat vandaag door het Europese agentschap voor verdovende middelen (EMCDDA) wordt uitgebracht.

Het doel van de SCORE-studie is om geografische verschillen en tijdtrends op te sporen in het drugsgebruik in grote Europese steden. Dit is de tweede en tot nu toe meest uitgebreide studie die gedurende meerdere jaren (2011 t/m 2014) en volgens een vooraf vastgesteld gezamenlijk meetprotocol rioolwater in verschillende landen bekeken heeft.

Chemische analyse van rioolwater is een nieuwe en zich heel snel ontwikkelende discipline die trends in het gebruik van verdovende middelen (maar ook andere middelen) op het niveau van de gehele stedelijke bevolking bijna real-time in beeld brengt. Alles wat via een riolering (zoals een wc douche) een gebouw verlaat komt terecht als influent bij een rioolwaterzuiveringsinstallatie. Door dagelijks op een representatieve manier deze goed gedefinieerde (punt)bron van afvalwater te bemonsteren, kunnen wetenschappers de vracht aan verdovende middelen berekenen in een gemeente aan de hand van concentraties van de drugs of hun omzettingsprodukten die na consumptie in het lichaam ontstaan en met urine worden uitgescheiden.

Van Londen to Nicosia en Stockholm tot Lissabon werden gedurende een week in april 2014 dagelijks monsters van rioolwaterzuiveringsinstallaties geanalyseerd. De resultaten werden vergeleken met gegevens van studies uitgevoerd in 2011, 2012 en 2013. Het rioolwater van ongeveer 29 miljoen mensen werd geanalyseerd op de aanwezigheid van vijf verdovende middelen: amfetamine, cannabis, cocaine, ecstasy en metamfetamine.

Nederland in de top 5

De resultaten van de rioolwateranalyse geven een nuttig beeld van het drugsgebruik in de betrokken steden, en laten opmerkelijke verschillen daarin zien. Sporen van cocaine waren bijvoorbeeld hoger in steden in het westen en zuiden dan in het noorden en oosten van Europa. Ecstasy gebruik is het hoogst in Nederland, Noorwegen, Engeland, Australie en Denemarken. Het gebruik van amfetamine is vrij gelijkmatig verdeeld over Europa met uitschieters in het noorden en noordwesten. Cannabis wordt veel gebruikt in Frankrijk, Nederland, Spanje, Engeland en Belgie. Metamfetaminegebruik is over het algemeen vrij laag, maar waar het voorheen beperkt was tot de Tjechische Republiek, Slowakije, en Scandinavie zien we nu ook gebruik in Australie. In de Nederlandse steden wordt relatief veel cocaine, amfetamine en ecstasy gebruikt, en ook voor cannabis geldt dat Nederland in de top 5 staat.

Als we naar het patroon van gebruik gedurende een week kijken blijkt dat het gebruik van cocaine en ecstasy sterkt stijgt in de weekenden in de meeste steden, terwijl het gebruik van cannabis en metamfetamine meer gelijkmatig is gedurende de hele week.

Het EMCDDA jaarverslag van 2013 concludeerde dat `rioolwateranalyse de mogelijkheid biedt vaker, regelmatiger en sneller metingen te doen en te rapporteren dan we op dit moment gewend zijn van nationale surveys'. Als deze methode routinematiger wordt gebruikt naast andere drugsmonitoringmethoden, dan heeft het de potentie om waardevolle extra informatie over trends in verspreiding en gebruik van drugs te genereren en het op de markt komen van nieuwe psychoactieve middelen te signaleren.

KWR Watercycle Research Institute

Gepubliceerd door IBED