Over de inzet voor seksuele rechten meisjes

Ze was nog maar een paar minuten aan het woord, of ik was al onder de indruk van de Pakistaanse Natasha Sajjad. Ze vertelde over de progressieve activisten binnen de Islam die pleiten voor een andere houding ten opzicht van vrouwen en seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRGR). Ze was een van de sprekers op een bijeenkomst over SRGR afgelopen donderdag. De vraag die centraal stond, was hoe drempels die religies opwerpen bij het bereiken van meisjes over SRGR omgevormd kunnen worden in kansen.

Naast Natasha Sajjad (die werkt voor Rutgers WPF) spraken Rineke van Dam (Rutgers WPF), Brenda Bartelink (Kenniscentrum Religie en Ontwikkeling), Joanne van der Schee (Prisma) en Jet Bastiani (Plan Mozambique). De vijf sprekers kregen de tijd om hun werk en hun eigen visie op het thema toe te lichten. Uit ons gesprek bleek dat de invloed van religie per gebied verschilt en er ook veel gevallen zijn van religieuze leiders die zich juist enorm inzetten voor de seksuele rechten van meisjes. Hier is vaak maar weinig aandacht voor. Religie en SRGR worden vaak tegenover elkaar geplaatst. Soms is dat niet terecht.

Zogenaamde Change Agents zijn van groot belang. Dat zijn mensen die invloedrijk zijn in hun omgeving en daardoor een positieve of negatieve invloed kunnen hebben op SRGR. Als zij bondgenoot worden in plaats van tegenstander, wordt verandering mogelijk. Soms zien we religieuze leiders teveel als tegenstander, terwijl het ook potentiele bondgenoten zijn.

Natasha verhaalde over nieuwe leiders die een ander geluid vertolken. Die bijvoorbeeld wijzen op de eerste vrouw van de Profeet Mohammed, die een succesvolle zakenvrouw was en die hem ten huwelijk vroeg. Zij kan ook een rolmodel zijn binnen Islam. Die nieuwe leiders hebben niet het netwerk van moskeeen en traditionele kanalen invloed van de Imams, maar kunnen juist via sociale media hun boodschap verspreiden. Niet iedereen heeft toegang tot internet, maar veel mensen hebben tegenwoordig wel een mobieltje. De behoefte aan informatie is dan ook enorm. Toen Natasha een nummer opende om gratis voorlichtende sms'jes te krijgen had ze al snel 6000 abonnees. Ook goede websites worden, in en buiten Pakistan, verslonden. Over seksualiteit wordt vaak nauwelijks gepraat, wat de behoefte aan informatie alleen maar groter (en schrijnender) maakt.

Het was goed om te zien dat de hele publieke tribune vol zat tijdens het gesprek. Zo heeft deze bijeenkomst niet alleen bijgedragen aan de bewustwording van Tweede Kamerleden, maar hebben de sprekers ook anderen kunnen informeren en hopelijk inspireren. Ik neem uit de bijeenkomst in ieder geval mee dat onze SRGR aanpak gebaseerd moet zijn op feiten en rechten, maar dat deze wel zo toegespitst mogelijk moet zijn op het land of de regio waar gewerkt wordt. Als we dat nalaten, bereiken we niet steeds meer, maar steeds minder meisjes.

Roelof van Laar