De Eyser Plantage: een markant stukje landschap tussen Wittem en Eys


Eyserplantage

Wie kent ze niet: de markante rij populieren tussen Wittem en Eys? Ze geven het landschap zijn bijzondere Toscaanse uitstraling, waar dagelijks talloze inwoners en toeristen van genieten. Niet voor niets is de Eyser Plantage een belangrijk onderdeel van het Cultureel Erfgoed van Gulpen-Wittem.
Het had echter niet veel gescheeld of de bomen waren enkele jaren geleden gerooid. Het Comite Eyser Plantage wist daar een stokje voor te steken, mede dankzij de hulp van IKL en de gemeente Gulpen-Wittem.

De rij Italiaanse populieren aan de Wittemerweg, ofwel de Eyser Plantage, is geplant in 1943 als `windvanger' voor de fruitplantage van de familie Brand. Destijds was het een aaneengesloten haag. Het fruit wilde echter niet goed groeien, omdat de grond niet vruchtbaar genoeg was. In 1969
werden de fruitbomen gerooid om plaats te maken voor koren. De populieren werden daarna het favoriete stekje voor duizenden mussen, die graag van het koren aten. Om deze overlast te voorkomen, werd elke tweede boom gerooid en de rest werd getopt. Zo kreeg de Eyser Plantage zijn huidige vorm.

Bomen rooien?

Door de jaren heen groeiden de bomen uit tot een beeldbepalend landschapselement. Tot ze in 2009 op de nominatie stonden om gerooid te worden in het kader van de Herinrichting Mergelland Oost. Max Munnich van het Comite Eyser Plantage vertelt: "In het herinrichtingsplan stond dat alle
niet-inheemse boomsoorten weg moesten om een zo authentiek mogelijk landschap te creeren. Er was echter geen rekening mee gehouden dat juist deze bomen een wezenlijk onderdeel vormen van dat fraaie Limburgse landschap. Daarom ben ik meteen in actie gekomen en heb samen met muzikant Ruud Merx
en fotograaf Maurice Hertog het Comite Eyser Plantage opgericht."

Samen in actie

Het doel van het Comite was uiteraard het behoud van de populieren. Ruud Merx: "Daarom zochten we contact met de gemeente Gulpen-Wittem en het IKL (stichting Instandhouding Kleine Landschapselementen in Limburg). Gelukkig reageerden zij heel positief en waren bereid ons te helpen en de
bomenkap te voorkomen. Ze hebben alle eigenaren van de gronden waarop de bomen stonden - dat waren er inmiddels heel wat - aangeschreven, met de intentie de stukjes grond aan te kopen. In de tussentijd zijn wij op zoek gegaan naar sponsoren. Er was namelijk geld nodig voor onderhoud; een
aantal bomen moest flink gesnoeid worden en er moesten nieuwe boompjes worden aangeplant, om op termijn de oude populieren te vervangen. De sponsoractie leverde een mooi bedrag op. Dit hebben we aan IKL geschonken; zij nemen namelijk het onderhoud voor hun rekening."

Groene Hotspot

Dankzij de acties van het Comite en de hulp van gemeente en IKL blijven de mooie populieren nu behouden. In 2013 werden de nieuwe boompjes aangeplant tijdens een feestelijke ceremonie, waarvoor Ruud zelfs een speciaal muziekstuk componeerde. En in juli van dat jaar werd de Eyser Plantage zelfs
verkozen tot een van de tien Groene Hotspots in Zuid-Limburg. "Dat geeft nog eens extra aan dat de populieren niet alleen voor ons van waarde zijn, maar dat ook vele andere mensen steeds opnieuw genieten van dit fraaie stukje landschap", aldus een trotse Max Munnich.