Een nieuwe reconstructie van klimaatverandering in het verleden laat zien dat een warm klimaat onderbroken kan worden door abrupte afkoeling door een verandering van de Noord Atlantische oceaancirculatie. Een internationaal team van onderzoekers, waaronder IBED onderzoeker dr. Stefan Engels,

publiceerde recentelijk hun resultaten in het wetenschappelijke vakblad Quaternary Science Reviews.

Warmte voor een ijstijd

De warme periode die voorafging aan de laatste ijstijd heet het Eemian (genoemd naar de Nederlandse rivier de Eem) en gedurende deze periode, die duurde van 130.000 tot 115.000 jaar geleden, was het klimaat warmer dan het nu is. Het Eemian wordt dan ook vaak gezien als analoog voor ons

toekomstige klimaat. Fossiele resten (zoals planten- en insectenresten) aangetroffen in geologische afzettingen in Noord Finland laten zien dat er rond 120.000 jaar geleden een abrupte afkoeling van het klimaat plaatsvond met wel 2-4 DEGC. Een vergelijking met reconstructies gedaan aan

zeebodem sedimenten laat zien dat dit waarschijnlijk kwam doordat de noordelijke extensie van de `warme Golfstroom' opeens veel langzamer ging stromen.

De nieuwe resultaten laten zien dat het klimaat van Europa instabiliteit vertoonde gedurende de laatste keer dat het warmer was dan nu.

`De instabiliteit kan veroorzaakt zijn geweest door smeltwater dan vrijkwam van de Groenlandse IJskap. Dit smeltwater kan de oceaanstromen in de Atlantische Oceaan verstoord hebben. Hoewel we het exacte mechanisme achter deze verstoring nog niet precies kennen, kunnen we nu wel laten zien dat

het klimaat grote instabiliteit vertoond rond de noord Atlantische Oceaan ten gevolge van opwarming van de aarde', verklaart Karin Helmens van de Stockholm Universiteit, Zweden.

Internationaal onderzoeksteam

De international studie kwam tot stand onder leiding van dr. Karin Helmens van de Universiteit van Stokholm en het Bolin Centre for Climate Research (Zweden). Diverse onderzoekers droegen bij aan de studie, waaronder wetenschappers van de Universiteit van Helsinky (Finland), Universiteit van

Bergen en het Bjerknes Centre for Climate Research (Noorwegen), van de VU Amsterdam en de Universiteit van Amsterdam.

Publicatiegegevens:

Karin F. Helmens, J. Sakari Salonen, Anna Plikk, Stefan Engels, Minna Vaeliranta, Malin Kylander, Jo Brendryen, Hans Renssen (2015). Major Cooling Intersecting Peak Eemian Interglacial Warmth in Northern Europe. Quaternary Science Reviews. In press.

* Lees het artikel op de website van de uitgever

* dhr. dr. S. Engels

S.Engels@uva.nl | T: 0205257039

Gepubliceerd door IBED