Roosendaalse schilderijen van Ferdinand Bol terug naar erfgename
De gemeente Roosendaal geeft twee schilderijen terug aan de erfgename van de Joodse bankier en kunstverzamelaar Gustaaf Hamburger. Het gaat om de schilderijen Portret van Pieter Bouwens en Portret van Anna Maria van Nutt van Ferdinand Bol. Met de teruggave volgt de gemeente het advies op van
de Adviescommissie Restitutieverzoeken Cultuurgoederen en Tweede Wereldoorlog, die onderzoek deed naar de herkomst van de schilderijen. De schilderijen zijn sinds 1949 in het bezit van de gemeente en hangen momenteel in het Museum Tongerlohuys.
In 2013 diende een erfgename van Gustaaf Hamburger een claim in, omdat de schilderijen in de Tweede Wereldoorlog tegen de wens van Hamburger in zouden zijn verkocht door de Duitse bezetter. De Adviescommissie Restitutieverzoeken Cultuurgoederen en Tweede Wereldoorlog onderzocht die claim en
concludeert nu dat er destijds inderdaad sprake is geweest van gedwongen verkoop.
Herkomst
Uit het onderzoek blijkt dat de schilderijen van 1938 tot 1943 in bezit waren van bankier en kunstverzamelaar Gustaaf Hamburger. In 1943 werden de schilderijen in Amsterdam geveild en aangekocht door C.H.J. Veldkamp, kunstverzamelaar en directeur van een suikerfabriek in Roosendaal. Hamburger
zat toen echter met zijn gezin in New York, gevlucht voor de Duitse bezetter. Na de Tweede Wereldoorlog deed Hamburger aangifte van vermissing en verklaarde hij dat de veiling in 1943 een gedwongen verkoop was.
In 1949 kocht de gemeente Roosendaal de schilderijen uit de nalatenschap van Veldkamp. Bij de aankoop liet de gemeente zich weliswaar bijstaan door een deskundige van de Stichting Nederlands Kunstbezit, maar is niet gewezen op het feit dat de schilderijen enkele jaren eerder door Hamburger als
vermist waren opgegeven.
Bindend advies
In haar advies van 13 april 2015 concludeert de Adviescommissie Restitutieverzoeken Cultuurgoederen en Tweede Wereldoorlog dat de twee schilderijen van Ferdinand Bol de erfgename van Hamburger toekomen. Vooraf hebben zowel de gemeente Roosendaal als de erfgename van Hamburger toegezegd het
advies van de commissie te volgen. De schilderijen zullen op korte termijn door de gemeente Roosendaal worden overgedragen.
Wethouder Hans Verbraak: `Het is natuurlijk een verlies voor de gemeente en het Museum Tongerlohuys, maar het recht moet zijn loop hebben.'