door Attje Kuiken op 20 juni 2015

Vandaag is het wereldvluchtelingendag. Een dag waarop we stilstaan bij de 59,5 miljoen vluchtelingen wereldwijd. Een speciale dag die 15 jaar geleden werd ingesteld door de Verenigde Naties om bij te dragen aan structurele oplossingen voor alle vluchtelingen en ontheemden die nog altijd op zoek zijn naar een betere toekomst. Een toekomst vrij van oorlog, vervolging en armoede.

Op dit moment lijken die oplossingen helaas verder weg dan ooit. Bijna zestig miljoen mensen zijn ontheemd of op de vlucht geslagen door oorlogsgeweld of vervolging. Dit is het hoogste aantal ooit geregistreerd, berichtte donderdag de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties (Unhcr) in een rapport over 2014. De helft van deze ontheemden en vluchtelingen zijn kinderen. Verreweg het meeste van deze mensen zijn op de vlucht in hun eigen land of worden in de directe buurlanden opgevangen.

Gelijktijdig konden in 2014 slechts 126.800 vluchtelingen terug naar huis. Dat is het laagste aantal in meer dan dertig jaar tijd. Dat komt volgens de Unhcr omdat er steeds meer conflicten zijn in de wereld en er steeds minder conflicten werkelijk worden opgelost. Een zeer zorgelijke tendens.

Als het gaat om oplossingen verkeert de politiek treurig genoeg in een impasse. De redenen dat mensen vluchten zijn divers. De vluchtenlingenproblematiek vraagt daarom ook om een aanpak op verschillende fronten: van het waarborgen van mensenrechten, het bieden van goede opvang in de regio, het hervestingen van vluchtelingen tot een aanpak van malafide mensensmokkelaars. Eenzijdige en simplistische oplossingen zoals het afsluiten van grenzen doen de complexiteit van dit levensgrote probleem geen recht. Pleiten voor het herverdelen van vluchtelingen, maar gelijktijdig smokkelaars niet aan willen pakken ook niet. Het een versterkt het ander, het gaat om een veelkoppig monster dat integraal aangepakt moet worden.

Het is een illusie dat we met een of andere oplossing de vluchtenlingenproblematiek volledig weg kunnen nemen. Zolang mensen elkaar naar het leven staan en ouders op zoek gaan naar een beter leven voor hun kinderen, blijven er vluchtelingen bestaan. Maar dat moet ons niet moedeloos maken. We moeten juist daarom blijven werken aan die rechtvaardigere samenleving van morgen. Waar mensen solidair zijn met elkaar, ook over de grenzen heen. Waar vrede en recht het hebben gewonnen van oorlog en chaos. En waar iedereen zichzelf kan zijn, welke seksuele voorkeur, levensovertuiging of huidskleur je ook hebt.

De PvdA blijft knokken zodat we de noodzaak om te vluchten weg kunnen nemen en gelijktijdig solidair blijven met diegene die toch van huis en haard verdreven worden. De wereldvluchtelingendag herinnert ons dat er achter al die kale getallen mensen en kinderen zitten. Gezichten met een naam en helaas vaak met een gruwelijk verhaal. Zij verdienen altijd onze bescherming.