Gemeentefinancien 2015-2018

De Provincie Limburg heeft in 2015 de financiele toestand van de acht Noord-Limburgse gemeenten (Beesel, Bergen, Gennep, Horst aan de Maas, Mook en Middelaar, Peel en Maas, Venlo en Venray) met een verdiepingsonderzoek in kaart gebracht. Op basis van de onderzoeken heeft de Provincie Limburg vandaag besloten dat alle acht gemeenten tot en met 2018 het lichte, repressieve toezicht krijgen.

Voorwaarden voor vier gemeenten

Voor vier van de acht gemeenten, te weten Bergen, Gennep, Mook en Middelaar en Venlo, zijn er voorwaarden verbonden aan het besluit meerjarig repressief toezicht. Bergen, Gennep en Mook en Middelaar hebben onder meer als voorwaarde dat na vaststelling van de begroting 2016 ten minste de jaren 2016-2018 een structureel en reeel evenwicht moeten laten zien. Uit het onderzoek 2015 van Bergen en Mook & Middelaar blijkt dat na 2015 meerjarige tekorten zijn. Er zijn ook andere voorwaarden geformuleerd. Deze houden vooral verband met het onderhoud van gemeentelijke kapitaalgoederen (zoals groen, wegen). Er ontbreken soms actuele beheerplannen of plannen worden niet meer volledig gevolgd. Het kwaliteitsniveau wordt niet meer gerealiseerd. Daardoor is het onzeker of de begrotingen reeel sluitend zijn. Voor de gemeente Venlo is als voorwaarde gesteld dat de financiele buffer weer op het gewenste peil komt dat de raad heeft vastgesteld. De vier bovengenoemde gemeenten moeten aan deze voorwaarden voldoen om hun repressieve toezicht tot en met 2018 te kunnen behouden.

Grote risico's

Gedeputeerde Van Rijnsbergen: "Het algemene financiele beeld van de begroting 2015 en de meerjarenraming 2016-2018 is duidelijk slechter geworden ten opzichte van 2014. Dit is ook het beeld dat ik heb geconstateerd bij de financieel verdiepingsonderzoeken in Noord-Limburg. Verder is te zien dat alle gemeenten te maken hebben met grote risico's die vooral verband houden met verdere rijksbezuinigingen en de decentralisaties met forse kortingen. Gemeenten zullen hier alert op moeten reageren en noodzakelijke maatregelen moeten voorbereiden en nemen om hun begroting en meerjarenraming sluitend te krijgen en te houden. Daarnaast zijn bij het gemeentefonds, de belangrijkste inkomstenbron van gemeenten, grote veranderingen doorgevoerd die voor een aantal Limburgse gemeenten nadelig uitpakken. Het gaat dan over wijzigingen in de verdeling van de algemene uitkering en de gelden voor de gedecentraliseerde taken. Toch heb ik het vertrouwen dat gemeenten op nieuwe tegenvallers alert zullen reageren."

Voorbehoud

Gedeputeerde Staten maken bij elk besluit om een gemeente meerjarig repressief toezicht te verlenen een algemeen voorbehoud. Dit voorbehoud is dat Gedeputeerde Staten op hun besluit kunnen terugkomen als een gemeente in de periode dat zij meerjarig repressief toezicht heeft, door in- of externe omstandigheden het financiele evenwicht volledig kwijt raakt. Door de huidige - grote - onzekerheden waar gemeenten mee te maken hebben, is de kans groot dat zo'n situatie zich zal voordoen.

Systematiek

Sinds 2006 beoordeelt de Provincie elke gemeente een keer in de vier jaar met een verdiepingsonderzoek. De financiele positie en de functie komen in dit onderzoek uitgebreid aan de orde. Dit onderzoek is uitgebreider dan het jaarlijkse standaardonderzoek van de gemeentelijke begroting. Met het verdiepingsonderzoek wordt bekeken of het mogelijk is de gemeente voor vier jaar onder het lichte, repressieve toezicht te laten vallen.