Zelfstandigen in financiele problemen door kwijtschelding leenbijstand
8 oktober 2015
Foto van een bezorgde man aan een keukentafel en op de achtergrond zijn vrouw met hun kind in haar armen
Er is nog altijd geen oplossing voor zelfstandigen waarbij de kwijtschelding van leenbijstand leidt tot terugvordering van toeslagen die zij ontvangen. Hierdoor kunnen zij opnieuw financieel kopje onder gaan. Een bekend probleem waar maar niets aan gedaan wordt. De Nationale ombudsman heeft in
december 2014 aangedrongen op een oplossing bij de staatssecretaris van Financien en de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Dat heeft tot nu toe tot niets geleid, terwijl zij ook eerder al beterschap beloofden. Om de impasse te doorbreken vraagt de ombudsman de Vaste Commissie voor
Financien van de Tweede Kamer om op politiek niveau onder de aandacht te brengen.
Wat speelt er?
Zelfstandigen die financieel in de knel zitten, kunnen van hun gemeente een lening krijgen: leenbijstand. De gemeente kan de lening achteraf deels kwijtschelden. Dit kan leiden tot terugvordering van flinke bedragen aan toeslagen. De Belastingdienst ziet de kwijtschelding namelijk als inkomen
en vordert eerder uitbetaalde toeslagen terug omdat het inkomen te hoog is. Het moeten terugbetalen van toeslagen kan tot ernstige betalingsnood leiden. De kwijtschelding is namelijk 'papieren inkomen', het geld is eerder al ontvangen. "Terwijl de leenbijstand bedoeld was om de zelfstandige
vooruit te helpen, raken zij als dat niet lukt, door de Belastingdienst opnieuw achterop. Sommige zelfstandigen zakken zelfs onder de bijstandsnorm", aldus de ombudsman.
Structurele oplossing blijft uit
Ambtenaren en rechters die de problematiek willen oplossen lopen tegen de grenzen van hun bevoegdheid aan. In 2013 is hierover ook in de Tweede Kamer gesproken en de toenmalige staatssecretaris van Financien zou zoeken naar een oplossing. Die is er nog altijd niet. De ombudsman vindt het
ernstig dat een structurele oplossing uitblijft. Hij kan zelfstandigen die bij hem aankloppen met klachten over de situatie, geen antwoord meer geven op de vraag waarom dit het geval is. Een juiste wetstoepassing leidt hier tot een uitkomst die niemand wil. Maar door niet in te grijpen blijven
de problemen voor zelfstandigen onverkort bestaan. Daarmee schiet de overheid ernstig tekort tegenover hen.
Onderwerpen: