Aangepaste werkwijze ZSM en rechtsbijstand
19 oktober 2015 - Openbaar Ministerie
Sinds 1 oktober jl. is de werkwijze binnen het ZSM-proces op een aantal punten aangepast. Aanleiding is de publicatie van het rapport `Beschikt en bewogen' van de procureur-generaal van de Hoge Raad dat in januari 2015 verscheen over de naleving van de wet door het Openbaar Ministerie (OM) bij
het uitvaardigen van strafbeschikkingen. In het rapport zijn onder andere aanbevelingen gedaan voor een aanpassing van de werkwijze binnen het ZSM-proces. Deze aanbevelingen hebben tot een aantal maatregelen geleid. Het OM wil hiermee de kwaliteit en de rechtsstatelijkheid van de werkwijze
binnen het ZSM-proces nog beter dan voorheen waarborgen.
Concrete maatregelen
Alle verdachten krijgen een folder uitgereikt met informatie over het proces ZSM (Zorgvuldig, Snel en op Maat) en uitleg over de verschillende afdoeningsmogelijkheden (sepot, strafbeschikking, transactie, taakstraf, OM-zittingen en dagvaarden). Daarnaast wordt gewezen op de consequenties van
het direct betalen voor het strafblad (justitiele documentatie) van de verdachte en het eventueel verkrijgen van een VOG (Verklaring Omtrent het Gedrag). Deze folder is ontwikkeld in samenwerking met de Nationale Politie en beschikbaar in diverse talen waaronder Nederlands, Engels, Spaans,
Arabisch en Russisch.
Rechtsbijstand
Een zaak kan alleen direct worden afgedaan (strafbeschikking of transactie) als er voor de verdachte adequate rechtsbijstand beschikbaar is. Met direct afdoen wordt bedoeld dat het OM direct een opgelegde taakstraf kan uitvoeren (executeren) en/of de verdachte een geldbedrag kan betalen om van
de zaak af te zijn.
Wanneer een verdachte na rechtsbijstand akkoord gaat met de aan hem opgelegde strafbeschikking of aangeboden transactie, maar niet direct kan of wil betalen, dan ontvangt hij van het CJIB op een later moment alsnog een strafbeschikking of aangeboden transactie. Maar alleen indien hij een vaste
woon- of verblijfplaats in Nederland heeft. Alle andere verdachten die na hun rechtsbijstand niet akkoord gaan met de door het OM uitgevaardigde strafbeschikking krijgen een dagvaarding.
Direct betalen
De mogelijkheid tot direct betalen van een boete is afgeschaft voor verdachten met een vaste woon- en verblijfplaats in Nederland als zij geen rechtsbijstand hebben gehad binnen de termijn van verhoor dan wel inverzekeringstelling. Het CJIB stuurt aan deze categorie verdachten op het door
verdachte opgegeven adres een strafbeschikking of transactievoorstel.
Uitzondering
Alleen verdachten zonder vaste woon- of verblijfplaats in Nederland kunnen nog direct betalen. Zij krijgen van het OM geen strafbeschikking opgelegd, maar een transactievoorstel. Daarnaast krijgen zij een brief uitgereikt met een toelichting dat zij binnen 14 dagen terug kunnen komen op hun
beslissing tot directe betaling. De zaak wordt dan opnieuw beoordeeld door een officier van justitie die niet betrokken was bij de eerste afdoeningbeslissing en over het algemeen dan aan de rechter voorgelegd.
OM-strafbeschikking
In 2008 is de Wet OM-afdoening in werking getreden en heeft het OM de bevoegdheid gekregen om zonder tussenkomst van de rechter een sanctie op te leggen bij een misdrijf waarop maximaal zes jaar gevangenisstraf staat en bij overtredingen. Als de verdachte het niet eens is met zijn
strafbeschikking, kan verzet worden aangetekend, waarna de zaak door de strafrechter wordt behandeld en beoordeeld. Deze Wet OM-afdoening is geleidelijk ingevoerd en er worden sinds 2011 steeds meer zaken met een OM-strafbeschikking afgedaan. De OM-strafbeschikking is daarmee een belangrijk
onderdeel van de OM-praktijk gaan vormen.
Deel dit op
*