Met grote stappen naar een duurzaam gezonde begroting
Burgemeester en wethouders (B&W) hebben de begroting 2016 aan de gemeenteraad aangeboden. "Jarenlang was de onverkochte bouwgrond een enorm blok aan ons been", vertelt verantwoordelijk wethouder Henk de Ronde, "Maar dit jaar zetten we grote stappen om daarvan los te komen. Dat kost veel geld,
maar maakt de begroting gezonder. Ik heb goede hoop dat we dat kunnen doen, zonder de inwoners al teveel te belasten."
De begroting voor 2016 en verder ziet er als volgt uit:
+----------------------------------+
|2016 |2017 |2018 |2019 |
|-------+--------+--------+--------|
|+18.000|-197.000|+116.000|+166.000|
+----------------------------------+
De Ronde: "Een meerjarig sluitende begroting, waarin we in de toekomst ook nog eens minder afhankelijk zijn van onze onverkochte bouwgrond, de grondexploitaties". Om de begroting zo te krijgen zijn er een aantal ingrijpende maatregelen nodig.
Wat doet de gemeente aan de grondexploitaties?
De grondexploitaties waren voor de gemeente jarenlang een melkkoe. We ontvingen jaarlijks rente vanuit die investering, konden onze kosten erop boeken en verdienden alles ruim terug als de grond werd verkocht. "Dat systeem werkt prima in goede tijden", zegt de wethouder, "Maar sinds de crisis
niet meer. De jaarlijks terugkerende kosten kunnen we niet meer dekken uit de opbrengsten. Bovendien blijft de grondverkoop achter bij de planning. Dus, de kosten zijn te hoog en de opbrengsten te laag." We pakken dat probleem tweeledig aan.
Ten eerste snijden we fors in de jaarlijks terugkerende kosten die we aan de grondexploitaties toerekenen. We stoppen voor project Doejenburg II met het systeem van rentetoerekening, waarin we rente op de grondexploitaties als inkomsten boeken op de begroting. Die ontvangen we namelijk niet
meer. Voor de meeste andere projecten willen we de rekenrente terugbrengen van 3% naar 1%. In totaal hebben we het over 800.000 euro waar we structureel andere dekking voor moeten vinden.
Bovendien snijden we (al een tijd) in de hoge kosten die we betalen aan externe inhuur. Aan het eind van dit jaar heeft de gemeente op de projecten geen externen meer in dienst.
Ten tweede bereiden we ons voor op het scenario dat projecten mogelijk verliesgevend worden. De Ronde: "Ik denk dan met name aan project Doejenburg II. Daar hebben we het meeste geld in geinvesteerd. Dat betekent dat we voldoende geld moeten hebben om verliezen op te kunnen vangen. Vet op de
botten kweken dus.
Of dat slechte scenario ook echt werkelijkheid wordt, kan ik niet voorspellen. De afgelopen 3 jaar waarin de verkoop tegenviel, zijn niet per se maatgevend voor de komende 3 jaar. Wat ik wel weet is dat we ons voor moeten bereiden op een scenario waarin ook de komende jaren de verkoop blijft
tegenvallen. Als dat gebeurt hebben we namelijk miljoenen nodig. Daarom adviseren we de raad om in 2016 een spaarpot voor Doejenburg II aan te leggen van 9,5 mln euro."
Het college heeft de voorkeur die spaarpot in een keer te vullen. Het grootste deel van die 9,5 mln euro (namelijk 5,6 mln euro) kunnen we dekken uit bestaande spaarpotten en reserves.
De overige 3,9 mln euro halen we uit ons eigen vermogen, geinvesteerd in het gemeentehuis. Bovendien brengen we de boekwaarde terug naar reele waarde. Het geld dat overblijft, gaat naar de algemene reserve. Die krijgt daarmee een broodnodige impuls.
Overige ontwikkelingen
Daarnaast zijn er een aantal andere financiele ontwikkelingen die het college uit de exploitatie wil dekken. De belangrijkste ontwikkelingen zijn:
1. Problemen klimaatinstallatie Brede School.
2. Knelpunten in de uitvoering van bezuinigingsprogramma BOP2018. Dat stelde de gemeenteraad in november 2014 vast:
* De efficiency-taakstelling op de bedrijfsvoering kan niet (volledig) worden ingevuld, als we de huidige taken tegen de huidige kwaliteit willen blijven uitvoeren.
* Tot en met 2017 verwachten we geen opbrengsten uit bezuiniging op uiterkingen bij permanente bewoning op de recreatieterreinen.
* We verwachten een lagere opbrengst van de precariobelasting, doordat Liander minder meters aan gasleiding in ons gebied heeft dan zij hadden opgegeven.
Deze ontwikkelingen wil het college dekken uit de exploitatie. Daarvoor gebruiken we de meevallers uit de mei- en septembercirculaires. Daaruit blijkt dat we meer geld krijgen van de rijksoverheid dan we eerder dachten. Ook zetten we geld in dat we jaarlijks terugkrijgen uit de regionale
gemeenschappelijke regelingen (RAR, ODR, Veiligheidsregio, etc). Tot slot stelt het college voor in 2016 en 2017 de OZB met 2% verhogen.
"We creeren daarmee een duurzame en gezonde begroting, zonder onze inwoners onevenredig te belasten. Als de raad onze voorstellen overneemt, dekken we een groot deel van de risico's af die de grondexploitaties brachten. Daarmee zou een grote last van mijn schouders vallen. Het biedt ons de
vrijheid om op een verantwoorde manier de toekomst tegemoet te gaan.", aldus De Ronde.
De voorbereidende raad spreekt op dinsdag 3 november over de begroting. Dan kan er ook ingesproken worden. De besluitvormende gemeenteraad is op maandag 9 november vanaf 19.00 uur.