Uniek middeleeuws handschrift uit collectie Universiteitsbibliotheek Utrecht

Samenvatting

Utrecht, 09 oktober 2015 - Het Utrechts Psalter wordt toegevoegd aan het Memory of the World Register van UNESCO. Op deze lijst met documentair erfgoed van wereldbetekenis staan onder andere ook het originele Dagboek van Anne Frank, de archieven van de VOC en Marx' opzet van het Communistisch Manifest en zijn aantekeningen op Das Kapital. Het rijk geillustreerde psalmboek is bijna 1200 jaar geleden gemaakt en wordt sinds 1716 in de Universiteitsbibliotheek Utrecht bewaard. Vanaf 21 oktober is het Utrechts Psalter een maand lang te zien in Museum Catherijneconvent. Ook is het boek digitaal te bekijken via www.utrechtspsalter.nl.

________

Zie ook de uitgebreide versie van de video en De reis van het Utrechts Psalter.

Het Utrechts Psalter werd rond 830 gemaakt in of nabij Reims (Frankrijk). Over geen enkel middeleeuws handschrift in Nederlands bezit is zoveel geschreven en zijn er zoveel reproducties van gepubliceerd, zowel in boekvorm als digitaal. Het bevat 150 psalmen en zestien Bijbelse liederen die op een voor die tijd revolutionaire manier zijn geillustreerd. Via Engeland is het psalter uiteindelijk in Utrecht terecht gekomen. In 1716 werd het geschonken aan de bibliotheek van de Universiteit Utrecht, die het sinds die tijd bewaart.

Marco Mostert, hoogleraar Middeleeuwse Schriftcultuur aan de Universiteit Utrecht: "Het negende-eeuwse handschrift blijft zowel deskundigen als leken aantrekken. Je begrijpt de tijd waarin het gemaakt werd beter wanneer je ziet hoe het samenspel van tekst en beeld in het Psalter werkt."

________

Trendsetter

Door de fraaie illustraties leest het handschrift als een stripverhaal waarin delen uit de teksten boven de psalm zijn afgebeeld. De dynamische en schetsmatige stijl van de tekeningen uit het Utrechts Psalter was vernieuwend in zijn tijd. De tekeningen doen qua onderwerp soms denken aan het werk van Jeroen Bosch. Deze stijl en de afbeeldingen werden nog eeuwen lang in Frankrijk en Engeland geimiteerd. Het boek was dus een echte trendsetter.

Tentoonstelling

Het Utrechts Psalter is van 21 oktober tot 22 november 2015 te zien samen met andere topstukken in de Catharinazaal van Museum Catherijneconvent in Utrecht.

Bart Jaski, conservator handschriften bij de Universiteitsbibliotheek Utrecht: "Het bijzondere van het Utrechts Psalter is dat je er steeds nieuwe dingen in blijft ontdekken. Het handschrift blijft echter nog steeds omgeven door allerlei raadselen."

________

Memory of the World Register

Documentair erfgoed bestaat uit documenten, van brieven tot films en van kleitabletten tot digitale bestanden, die belangrijk zijn om te bewaren vanwege de waarde die zij hebben voor geschiedenis, cultuur en wetenschap. Deze documenten zijn onmisbaar om het verleden, en daardoor ook het heden te begrijpen. Het Memory of the World-programma stimuleert daarom het behoud en de toegankelijkheid ervan en wil bevorderen dat iedereen op de wereld zich bewust is van de waarde die deze documenten hebben.