Reinette Klever, begrotingsbehandeling zorg/cure: "Ons zorgstelsel wordt onbetaalbaar"

Geschreven: 04 november 2015

Voorzitter,

Vorig jaar uitte de PVV haar zorgen over faillissementen van ziekenhuizen, dit jaar spreken we onze zorgen uit over het mogelijke faillissement van de zorgakkoorden. Het huisartsenakkoord is opengebroken, het GGZ akkoord is eenzijdig door de minister opgezegd en het ziekenhuis akkoord resulteert in wachtlijsten of een behandelingsstop, zie berichten in de media als:

- Patient krijgt beste medicijn niet (22 maart 2015)

- Mijn ziekenhuis verbiedt dure kankermedicijnen (16 juni 2015)

- Longkankermedicijn niet voor elke patient beschikbaar (9

september 2015)

De minister lijkt doof voor de noodkreten van deze patienten. Ze herhaalt alleen haar mantra dat zorg in het basispakket vergoed moet worden. Maar patienten worden intussen van kastje naar de muur gestuurd, van ziekenhuis naar zorgverzekeraar en weer terug. Concrete maatregelen om deze problemen op te lossen blijven uit, terwijl de oorzaak toch vooral lijkt te liggen in onduidelijk beleid. Als het zorgakkoord wachtlijsten, uitstel of zelfs afstel van behandeling veroorzaakt moet hier wat aan gedaan worden. Kan de minister hier nu duidelijkheid over verschaffen zodat alle partijen weten waar ze aan toe zijn? Of volhardt de minister in haar mantra dat iemand die de zorg niet krijgt maar een klacht moet indienen of naar de rechter stappen? Tevens hoor ik graag de stand van zaken ten aanzien van alle zorgakkoorden. Bestaan ze nog? Werken ze nog? En leveren ze ook wat op? De Rekenkamer had over dit laatste ook wat kritische geluiden.

Dan kom ik bij de fraude aanpak. Mooi dat dit sinds de opening van het fraudemeldpunt van de PVV steeds meer prioriteit krijgt en dat er meer geld voor vrijgemaakt wordt. Maar hoeveel geld is er nu eigenlijk teruggehaald door controle achteraf? Wat heeft het totaal aan onduidelijke declaraties, fraude en de eventueel opgelegde boetes opgeleverd. En wat is er met dat geld gebeurd? Ik hoop niet dat zorgverzekeraars dit toevoegen aan hun buffers. De fraude aanpak zou uiteindelijk immers moeten resulteren in een lagere premie voor de burger. Maar premie en eigen risico gaan weer omhoog. Kan de minister hier inzicht in geven want anders kan ik alleen maar concluderen dat de fraude aanpak nog steeds niet op orde is.

Een nieuw rapport over zorgmijden toont volgens de minister aan dat het allemaal wel mee valt met het mijden van zorg. De huisartsenvereniging denkt er echter heel anders over. Is het nu zo moeilijk om de conclusie te trekken dat de zorg voor bepaalde mensen gewoon te duur is geworden? Een half miljoen mensen ziet af van zorg om financiele redenen. En bijna een miljoen mensen heeft een betalingsregeling moeten afsluiten voor het eigen risico. Maar ook voor de noodkreten van deze patienten lijkt de minister doof. Ze wijst er steevast op dat wij in Nederland het beste zorgstelsel ter wereld hebben. Maar wat heb je aan een goed zorgstelsel als je het niet kan betalen?

Vraag aan de patient die zijn dure kankermedicijnen niet meer krijgt en wordt doorverwezen van ziekenhuis naar ziekenhuis of hij ook vindt dat we het beste zorgstelsel ter wereld hebben? Of vraag het aan de patient die niet meer terecht kan bij zijn arts in het academisch ziekenhuis omdat hij een budgetpolis heeft. Of aan de patient die niet opgenomen kan worden omdat er een behandelstop is ingesteld voor zijn zorgverzekeraar. Het vertrouwen in ons zorgstelsel neemt af. En terecht want dit is niet het zorgstelsel dat patienten willen. Het moet weer betaalbaar worden. Zorg dat de premie en het eigen risico omlaag kunnen bijvoorbeeld door een betere fraude aanpak. Door patienten de rekening te laten controleren kunnen er al tonnen bespaard worden, zo stond afgelopen week in de krant. Maar waarom is die rekening nog steeds zo ingewikkeld? En opnieuw de vraag: wat gebeurt er met de teruggehaalde euro's?

Het is ook niet het zorgstelsel dat artsen willen. Artsen willen patienten niet doorverwijzen of op wachtlijsten zetten omdat het budget op is. Artsen willen niet steeds meer tijd kwijt zijn aan administratieve handelingen en steeds minder tijd over houden voor de patient. Artsen willen niet behandelen op basis van polis of contract, maar op basis van medische noodzaak. De minister beweegt echter in tegenovergestelde richting en wil de zorgverzekeraars nog meer macht geven. Ze verzint opnieuw manieren om niet-gecontracteerde zorg uit te bannen en de vrije-artsenkeuze af te schaffen. Ze moet wel, want dat was de eis die de zorgverzekeraars hadden vastgelegd in het zorgakkoord. Misschien toch een reden om dat zorgakkoord maar failliet te verklaren.

Een ander probleem dat de minister maar niet weet op te lossen en voor zich uit schuift is dat van de wanbetalers. Onder haar bewind is dit tot record hoogte gestegen. Ruim 1 miljard staat er open aan premiegeld. 330.000 mensen staan als wanbetaler te boek en betalen geen premie maar ontvangen wel zorg. Er is natuurlijk een onderscheid tussen mensen die het niet kunnen en die het niet willen betalen. Maar er bestaat een harde kern die zelfs nog nooit premie betaald heeft. Waarom hebben ze dan wel recht op alle zorg? Kan de minister dit eens uitleggen? Wie zijn energierekening niet betaalt wordt uiteindelijk afgesloten. Wie zijn huur niet betaalt wordt uiteindelijk uit zijn huis gezet. Wie zijn verkeersboete niet betaalt komt uiteindelijk in de gevangenis. Maar wie zijn zorgpremie niet betaalt heeft helemaal niks te vrezen. Hij blijft gewoon zorg krijgen en nog gratis ook. En ja ik herhaal het maar weer voor de zoveelste keer. Allochtonen zijn 3x vaker wanbetaler dan autochtonen en het percentage allochtone wanbetalers stijgt harder dan dat van autochtonen. Waarom is er nog geen specifiek beleid om de allochtone wanbetalers aan te pakken?

Er is eigenlijk maar 1 manier om het wanbetalersprobleem echt aan te pakken. En dat is contant afrekenen. Alle zorg die niet onder een medische noodsituatie valt moet door deze hardnekkige wanbetalers gewoon direct betaald worden. En anders geen zorg. Hoe moeilijk kan zijn? Wanneer gaat de minister hier werk van maken?

En nog een punt van zorg. Nu kan de zorgpremie nog ingehouden worden op het wettelijk minimumloon van wanbetalers. Per 1 januari 2016 niet meer want dan gaat de Wet Aanpak Schijnconstructies in. Bij AMvB kunnen echter uitzonderingen worden geregeld. Gaat de ministers nog regelen dat de zorgpremie in deze AMvB wordt opgenomen?

Vz, Ik kom tot mijn laatste en tegelijk belangrijkste punt van deze begroting. De instroom van asielzoekers betekent een enorme aanslag op ons zorgstelsel. We moeten onder ogen zien dat de grens van wat we aankunnen bereikt is. De zorgkosten per asielzoeker zijn gemiddeld ruim 5000 euro. Daarbij maken ze ook nog eens gemiddeld meer gebruik van zorg. Als we deze gelukszoekers niet uitsluiten of laten meebetalen is het gedaan met onze verzorgingsstaat.

De VVD wil de zorg voor asielzoekers ook versoberen, maar schetst daarbij een geheel verkeerd beeld. Het gaat immers niet om het versoberen van borstvergrotingen of ooglidcorrecties, dat wordt namelijk niet vergoed. Waar het wel om gaat is het inperken van het veel te ruime basispakket waar asielzoekers recht op hebben, waar meer zorg in zit dan in het basispakket voor Nederlanders en ook nog eens allemaal gratis.

Wat veel mensen niet weten is dat asielzoekers bijvoorbeeld vanaf de eerste behandeling fysiotherapie vergoed krijgen. Terwijl Nederlanders met chronische klachten de eerste 20 behandelingen zelf moeten betalen. Kan de minister uitleggen waarom dit zo is? Vindt zij dit solidair? Zijn Nederlanders soms tweederangs burgers? Een ander voorbeeld is anticonceptie. Vrouwelijke asielzoekers krijgen dit gratis, Nederlandse vrouwen moeten het zelf betalen. Waarom is dit? Hoortoestellen, brillen, een rollator of kraamzorg, het is allemaal gratis voor asielzoekers. Voor Nederlanders gelden hiervoor eigen bijdragen. Voor asielzoekers niet. Voor Nederlanders geldt een eigen risico van 385 euro. Voor asielzoekers niet. Waarom wordt er van asielzoekers geen enkele bijdrage verlangd? Van illegalen vragen we tenminste nog 5 euro bijdrage voor medicijnen. Graag een reactie van de minister.

Daar komt nog bij dat asielzoekers relatief veel gezondheidsproblemen hebben. Ze hebben veel vaker psychische klachten, zijn depressief of hebben slaapproblemen. Ze kunnen schurft, tbc, MRSA, hepatitis, tyfus, cholera of polio meebrengen, voor die mensen al vervelend genoeg, maar het is onverantwoord dat de minister geen kosten voor de screening wil maken. De screening op tbc voor Syriers heeft ze opgeschort. Maar het probleem is dat het merendeel zich Syrier noemt, terwijl maar 21% werkelijk uit Syrie komt volgens de cijfers van Eurostat. Opnieuw vraag ik daarom de minister deze opschorting onmiddellijk ongedaan te maken en de screening te hervatten. Door gezinshereniging importeren we vervolgens nog meer besmettelijke ziektes, vrouwen met genitale verminking en kinderen die niet zijn ingeent want dat geldt als haram. Terwijl we dit dus allemaal binnenhalen, moeten Nederlanders zich in allerlei bochten wringen om de zorg betaalbaar te houden.

We moeten hier mee stoppen. Genoeg is genoeg. Ons zorgstelsel kan alleen maar solidair blijven, als iedereen eraan bijdraagt. Dat betekent dat we gelukszoekers contant laten afrekenen en anders geen zorg. Hoe moeilijk kan het zijn? Wanneer gaat de minister hier werk van maken.