Eerste reconstructie-operaties in Nigeria voor patienten met noma
maandag 09 november 2015
In Nigeria heeft Artsen zonder Grenzen haar eerste operaties uitgevoerd op kinderen en volwassenen met noma: een infectieuze, dodelijke aandoening waarbij delen van het gezicht afsterven. 19 patienten hebben een reconstructieve operatie gekregen in het Noma kinderziekenhuis in de plaats
Goronyo in de noordwestelijke staat Sokoto. Dit is niet alleen goed voor hun gezondheid maar ook voor hun kansen op een normaal leven.
Kinderen en extreme armoede
Noma komt vooral voor bij kinderen onder de 6 jaar met een verzwakte weerstand door ondervoeding, vaak in samenhang met mazelen. 'Noma wordt veroorzaakt door een slechte mondhygiene en verergerd door ernstige ondervoeding vanwege extreme armoede,' aldus Agatha Bestman, medisch cooerdinator van
Artsen zonder Grenzen in Nigeria.
Zayyanu Murtala (6) slapend in moeders armen. Door noma is een gat in zijn kaak ontstaan en heeft hij oogbeschadiging opgelopen. 1 jaar geleden was hij hierdoor zo zwaar ondervoed dat hij nauwelijks kon lopen. (c) Adavize Baiye/MSF
Wat is noma
De ziekte begint als een mondzweer, vervolgens sterven delen van het gelaat, waaronder botten en lichaamsweefsel, af (gangreen). Zonder behandeling is noma, vroeger ook wel waterkanker genoemd, dodelijk in 9 op de 10 gevallen. Noma kwam tot eind negentiende eeuw nog voor in Nederland.
Tegenwoordig komt het nog veel voor in minder ontwikkelde landen.
Operatie
Het Artsen zonder Grenzen team dat de hersteloperaties uitvoerde bestaat uit een plastisch chirurg, een kaakchirurg, een anesthesist, 2 verpleegkundigen en een adviseur anesthesie. Het team reisde vanuit Nederland, Duitsland en Zimbabwe naar Nigeria. Daar werkten zij samen met het plaatselijke
team. Chirurg Hans de Bruijn: 'Noma veroorzaakt diepe gaten in het gezicht waardoor iets normaals als eten zeer moeilijk wordt. Een operatie om deze gaten te herstellen kan wel 6 uur duren. Bij sommigen hoefden we alleen een huidtransplantatie uit te voeren, maar er waren ook patienten van wie
we hele gezichtsdelen moesten reconstrueren.'
De 6-jarige Zayyanu Murtula ondergaat een reconstructieve operatie. Hij moet 2 keer geopereerd worden om het gat in zijn gezicht te dichten en zijn oog te redden. (c) Adavize Baiye/MSF
Psychologische hulp
De groep patienten en hun naaste kring kreeg voor en na de operatie hulp van een psychologisch team. Als gevolg van de verminkingen aan hun gelaat kunnen kinderen verstoten zijn door anderen en ook moeite hebben met sociaal contact. Ook bereidden zij hen voor op de complexe medische
handelingen rondom de operatie. De volgende hersteloperaties voor noma staat gepland voor begin 2016. We hopen jaarlijks 4 keer een groep mensen met noma een hersteloperatie te kunnen geven.