Energiebelasting - de feiten op een rij
10/11/2015
Ingezonden brief Martien Visser, Lector Energietransitie & Netintegratie, Hanzehogeschool Groningen
Met de regelmaat van de klok wordt gepleit voor een forse verhoging van de energiebelasting op aardgas. Het gerenommeerde adviesbureau CE Delft stelt bijvoorbeeld in een recent rapport: "de huidige energiebelasting op elektriciteit is 5 keer hoger dan op aardgas". Nu kun je daar van alles van
vinden. Er speelt bijvoorbeeld ook een sociale problematiek want mensen die het financieel moeilijk hebben, wonen vaak in slecht geisoleerde huizen. En voor het mooie zwembad in Zuidlaren, waar ik als vrijwilliger jarenlang in het bestuur zat, zou dit het faillissement kunnen betekenen. Dit
soort details moet worden opgelost, zullen we maar zeggen. Maar eerst: klopt deze stelling wel?
Gerekend per ton CO[2] blijkt het verschil tussen de belasting op elektriciteit en gas aanzienlijk veel lager. Verderop in het aangehaalde rapport is namelijk te lezen dat de energiebelasting voor gas EUR 119 per ton CO[2] bedraagt en voor elektriciteit EUR 254 per ton CO[2]. Het scheelt dus
een factor twee.
Maar ook dat is niet correct. Het (hoge) tarief van energiebelasting op elektriciteit geldt namelijk maar zeer beperkt. Boven 10.000 kWh wordt het tarief 60% lager en boven 50.000 kWh bedraagt die verlaging zelfs 90%. Voor gas betaal je het hoge tarief tot omgerekend 1,5 miljoen kWh.
"Het is daarom een goed idee juist de CO2-emissie te belasten, ongeacht de vorm van energie die we gebruiken. Maar we moeten dat wel volledig doen"
Een belangrijk verschil is ook dat per elektriciteitsaansluiting jaarlijks EUR 318 energiebelasting wordt terugbetaald en per gasaansluiting niets. Daardoor betaal je jaarlijks voor 3000 kWh elektriciteit netto EUR 50 aan energiebelasting en voor eenzelfde hoeveelheid gas EUR 80.
We moeten onze CO[2]-emissie terugdringen. Het is daarom een goed idee juist de CO[2]-emissie te belasten, ongeacht de vorm van energie die we gebruiken. Maar we moeten dat wel volledig doen. Dus niet alleen de hoge tarieven gelijk trekken, maar ook elke gasaansluiting per jaar EUR 318
teruggeven en boven de 10.000 kWh ook gasverbruikers 60% korting geven, oplopend naar 90% korting boven 50.000 kWh. Dit voorstel beperkt tevens de sociale problematiek en ook het zwembad kan overleven. Andersom zou natuurlijk ook kunnen worden besloten om elektriciteit gelijk te trekken met
gas: door de jaarlijkse korting van EUR 318 af te schaffen en ook de lagere tarieven boven 10.000 kWh te laten verdwijnen.
Dit brengt me op de hoogte van de energiebelasting. Wat is redelijk? De prijs voor CO[2]-rechten op de markt is minder dan EUR10 per ton. Schattingen van de maatschappelijke kosten van CO[2]-emissies uiteenlopen van circa EUR 50 tot EUR 200 per ton. We zouden kunnen aansluiten bij de markt,
maar alom wordt deze prijs beschouwd als te laag: de prijs zou minimaal EUR30 moeten zijn en als het kan zelfs hoger. Er is daarom reden om te kiezen voor een hoger niveau van CO[2]-belasting dan het markttarief en dat meer in lijn ligt met de maatschappelijke schade van CO[2].
Samengevat: de energiebelasting op aardgas is niet structureel hoger dan op elektriciteit. Er is goede reden om de tarieven per ton CO[2] en ook de randvoorwaarden tussen beide brandstoffen gelijk te trekken. Een generiek bedrag van EUR 100 per ton CO[2] lijkt niet onredelijk.