De organisatie van de gecombineerde provinciale staten- en waterschapsverkiezingen 2015 is goed verlopen. Dat blijkt uit de evaluatie die het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft uitgevoerd.

Minister Ronald Plasterk (BZK) sprak tijdens het algemeen overleg van 12 novemberin de Kamercommissie Binnenlandse Zaken van een succes. "Het was voor het eerst dat er gecombineerde verkiezingen plaatsvonden. Het doel was de opkomst te verhogen. Voor de waterschapsverkiezingenis er bijna

sprake van een verdubbeling. Dat doel hebben we dus ruimschoots gehaald." Voor de waterschapsverkiezingen was de opkomst in 2015 bijna 43,5%. In 2008, bij de laatste landelijke waterschapsverkiezingen in 2008 was dat nog 22,7%. De opkomst voor de provinciale statenverkiezingenwas in 2015

daarentegen lager dan in 2011 (van 55,97% naar 47,76%). Wat verder opvalt in de evaluatie is dat het percentage blaco of ongeledige stemmen bij de waterschapsverkiezingen (3,4%) beduidend hoger was dan bij de Statenverkiezingen (0,6%).

Waardering

Zowel de commissieleden als de minister spraken hun waardering uit voor de gemeenten. Zeker voor de 87 gemeenten met meerdere waterschappen binnen de gemeentegrenzen. Zij moesten daardoor drie of zelfs vier verkiezingen organiseren. Uit het onderzoek blijkt dat er geen grote onvoorziene

problemen hebben plaatsgevonden en dat gemeenten de problemen die ze tegenkwamen tijdig hebben kunnen oplossen. "Ik concludeer hieruit dat over het algemeen gemeenten goed in staat zijn om meervoudige verkiezingen te organiseren", aldus de minister.

Onderzoek campagne

Het ministerie heeft TNS NIPO ook onderzoek laten doen naar de effecten van de algemene campagne die het Rijk heeft gevoerd. Uit dat onderzoek blijkt dat driekwart van de Nederlanders het een goed idee vindt dat de verkiezingen voor de provinciale staten en de waterschapsverkiezingen

gecombineerd zijn. De helft van de onderzochte Nederlanders is ook van mening dat de kans groter is dat ze gaan stemmen voor deze verkiezingen nu ze gecombineerd zijn. De campagne van het Rijk, die onder andere bestond uit radio- en tv-commercials, online banners, advertenties in dagbladen en

buitenreclame op stations, kostte 503.000 euro.

Stemfie

Het ministerie heeft ook onderzoek gedaan naar het gebruik van `stemfies' tijdens de gecombineerde verkiezingen. Het fenomeen stemfie - een selfie in het stemlokaal - dook voor het eerst op bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2014. Er ontstond toen grote ophef, omdat het risico van misbruik op

de loer lag. Mensen zouden gedwongen kunnen worden om een foto als bewijs van hun stem te overleggen aan iemand die macht over hen uitoefent. Plasterk concludeert aan de hand van het onderzoek naar stemfies op sociale media op de dag van de gecombineerde verkiezingen dat hij op dit moment geen

aanleiding ziet om de stemfie te verbieden.