Weg met het coalitieakkoord


DEN HAAG - Na de verkiezingen wordt er geen coalitieakkoord tussen een aantal partijen gesloten, maar komt er een raadsbrede lijst van gemeentelijke problemen die in de nieuwe raadsperiode moeten worden opgelost. Dit schrijft bestuurslid Ton Dijkmans die lid is van de D1000 werkgroep `Weg met
het coalitieakkoord' in het Eindhovens Dagblad.

De grote bijeenkomst over democratische vernieuwing D1000 in Apeldoorn op 1 juni leverde een actielijst van tien onderwerpen op die verdere uitwerking verdienden. Het was de uitkomst van de vele deelgesprekken tussen de 750 deelnemers. Een van die voorstellen had als titel 'Weg met het
coalitieakkoord'. Het idee hierachter is dat coalitieakkoorden die na verkiezingen tussen partijen gesloten worden, verlammend werken op het proces in de gemeenteraden en de afstand tussen burger en bestuur vergroten.

Niet buitensluiten
Het basisidee is dat er na de verkiezingen geen akkoord tussen een aantal partijen wordt afgesloten, waarmee andere partijen worden buitengesloten. In plaats daarvan wordt met alle partijen op basis van een eerder, samen met alle belanghebbenden opgestelde, gemeentelijke lange termijnvisie een
lijst gemaakt van problemen die in de nieuwe raadsperiode tot een beslissing moeten komen. Zo'n akkoord dient raadsbreed gedragen te worden. Als in het proces dat volgt een onderwerp daadwerkelijk op de agenda komt, hebben alle partijen de vrijheid hun standpunt te bepalen en zul je wisselende
meerderheden zien ontstaan.

Dit is een veel dynamischer en richting de burger ook veel eerlijker en politiek zuiverder proces. Een coalitieakkoord, dat altijd op basis van compromissen gesloten wordt, dwingt enerzijds de coalitiepartijen in een - soms schurend - keurslijf en zet anderzijds de oppositie praktisch
buitenspel.

Wethouderskeuze
Ook ten aanzien van de wethouderskeuze zegt de werkgroep dat deze losgekoppeld moet worden van de 'winnende' partijen. In feite zou de raad - tegelijk met het ontstaan van het raadsakkoord - profielen moeten opstellen op basis van de problemen die aangepakt moeten worden. Wat dan volgt is een
selectieprocedure alsof het een gewone functie betreft. Natuurlijk bepaalt de raad daarna zijn keuze, maar die staat dan los van de vraag uit welke politieke hoek de wethouder-in-spe komt - als de kandidaat al een politieke hoek heeft. De best bij het profiel passende personen zullen dan de in
het raadsprogramma geschetste problemen gaan aanpakken. Omdat wethouders veel verder van de politiek komen te staan, zal ook alleen het compleet disfunctioneren van een wethouder reden zijn om deze voortijdig te ontslaan. Het risico van voortijdig opstappen is dan veel kleiner - wanneer het
selectieproces goed is uitgevoerd - dan wanneer een persoon als wethouder benoemd wordt op basis van een politiek achterkamertjesproces.

Transparant
Deze aanpak is minder revolutionair dan in eerste instantie gedacht wordt. Een aantal gemeenten heeft deze werkwijze - soms ten dele - al ingevoerd en er zijn goede ervaringen mee opgedaan. Misschien nog wel het belangrijkste resultaat is dat het proces na de verkiezingen voor burgers veel
transparanter wordt dan nu het geval is. Soms zie je coalities ontstaan die met de verkiezingsuitslag niets meer te maken hebben en dat zorgt niet voor meer vertrouwen van de burger in de politiek. Belangrijk is wel dat politieke partijen over hun eigen schaduw kunnen heenstappen en niet in
partij- of mannetjesbelang maar in burgerbelang gaan denken.

De leden van de werkgroep hopen dat dit manifest zal leiden tot een andere aanpak voor en na gemeenteraadsverkiezingen.



Bron: Eindhovens Dagblad, 13 november 2015.

Social media: Raadslid.Nu is ook te volgen op Twitter (@RaadslidNu), Facebook en Linkedin

Raadslid.Nu is de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden en staat voor een sterke en krachtige positie van gemeenteraden ten behoeve van het functioneren van de lokale democratie.

Raadslid.Nu houdt op maandag 23 november een seminar in het raadhuis van Zaanstad over de controlerende rol van de raad. In 2016 is de controlerende rol van de raad bovendien het leidende thema van de activiteiten van Raadslid.Nu.

Wist u dat sinds de wijziging van het rechtspositiebesluit voor raads- en commissieleden, de gemeente de contributie van de beroepsvereniging vergoedt, waarvan een raadslid in verband met de uitoefening van zijn functie lid is.

Nog geen lid van de vereniging? Een collectief lidmaatschap kost maar 35 euro per persoon en commissieleden en fractieondersteuners vallen, wanneer zij ook aangemeld zijn, binnen een collectief lidmaatschap. Het individueel lidmaatschap kost 75 euro. Aanmelden kan hier!



Voor meer informatie over Raadslid.Nu: www.raadslid.nu