Nieuw model voorspelt tromboserisico gipsbeen

13 november 2015 | NIEUWSBERICHT

Onderzoekers van het LUMC hebben een model ontworpen dat helpt bij het bepalen of een patient met een been in het gips risico loopt op veneuze trombose. Zo kunnen artsen beter inschatten of zij de patient preventief medicijnen tegen veneuze trombose moeten voorschrijven.

Elk jaar breken in Nederland duizenden mensen een been. Wie een been in het gips heeft, loopt het risico veneuze trombose te ontwikkelen. Hierbij ontstaan bloedstolsels in de bloedvaten. Als zo'n stolsel losschiet en in de longen belandt, ontstaat een longembolie. In vijf procent van de gevallen is dat dodelijk, vertelt onderzoeker Banne Nemeth (Klinische Epidemiologie). "Veneuze trombose kan voorkomen worden door een antistollingsmiddel voor te schrijven. Sommige artsen doen dit dan ook bij iedere patient met een gebroken been. Maar dit middel brengt ook weer risico's met zich mee: er is een kleine kans dat er een ernstige bloeding optreedt. Bovendien is het toedienen voor de patient belastend; zij moeten zichzelf dagelijks injecteren met bloedverdunners. Om die reden schrijven andere artsen juist vrijwel nooit een antistollingsmiddel voor."

Patroon ontdekken

Wat is nu wijsheid? Nemeth ging op zoek naar de factoren die een rol spelen bij het ontstaan van veneuze trombose bij patienten met een been in het gips. "Ik heb de gegevens van zo'n 10 duizend patienten geanalyseerd; patienten die wel veneuze trombose ontwikkelen heb ik vergeleken met patienten die het niet krijgen. En zo werd een patroon duidelijk."

Beslishulp

Nemeth stelde 14 variabelen vast die een rol kunnen spelen bij het ontstaan van de aandoening, waaronder leeftijd, gewicht, geslacht en het gebruik van de anticonceptiepil. "Deze variabelen zijn de basis geworden van het model, een soort beslishulp voor artsen. Door een aantal vragen te beantwoorden over de patient, ontstaat een score die het risico op veneuze trombose aangeeft. Op basis hiervan kan de arts een onderbouwde inschatting maken: antistollingsmiddel voorschrijven, of niet."

In de kliniek

Het model blijkt bijzonder accuraat. Nemeth: "We hebben het getest met bestaande patientgegevens, en toen bleek het 81 procent van de trombose-gevallen goed te hebben voorspeld. Daarnaast hebben we onze bevindingen nog eens bevestigd in patientengegevens uit andere landen. Nu hopen we dat het ook in de kliniek zijn nut zal gaan bewijzen."

De resultaten van dit onderzoek zijn online gepubliceerd in PLOS Medicine.